از جبران خسارت کرونا به فیلم‌ها به خاطر کرونا تا نظامنامه اکران در گفت‌وگو با طباطبایی‌نژاد

به دنبال ابراز نگرانی و سردرگمی جمعی از فیلمسازانی که آثارشان مدتی قبل روی پرده رفته بود و اینکه ادامه اکران فیلم‌هایشان با شیوع ویروس کرونا و تعطیلی سینماها و نیز پیش‌رو بودن اکران نوروزی، وضعیت نامشخصی پیدا کرده، محمدمهدی طباطبایی‌نژاد وعده داد که تمهیدات لازم برای جبران این تعطیلی‌ها لحاظ می‌شود.

او در پاسخ به اینکه آیا تصمیم‌گیری برای اکران فیلم‌هایی که روی پرده بودند شده است یا خیر؟ گفت: «واقعیت این است که اگر قراردادهای بیمه‌ای را هم نگاه کنید، قیدی دارند که در شرایط فورس ماژور تصمیم‌ها به زمان خودش موکول می‌شود و الان هم شرایط جامعه ما یک شرایط فورس ماژور متفاوت است. در حال حاضر من به عنوان یک مسئول این قول را می‌دهم که تمام حقوق مترتب بر فیلم‌ها را ملاحظه خواهیم کرد و کمک می‌کنیم تا اگر این شرایط فعلی به فیلمی لطمه زده، جبران شود.»

وی با ابراز امیدواری از اینکه جامعه بر این بلیه (شیوع کرونا ویروس) غلبه کند و شادی به جامعه برگردد، ادامه داد: «برای فیلم‌هایی که در این اوضاع خسارت دیدند یا به اکران طبیعی خود دست پیدا نکردند، تمهیداتی از سوی سازمان سینمایی در نظر گرفته خواهد شد که ممکن است اکران مجدد باشد، یا اکران دوم یا اکران آزاد. در این باره دقیقا و فعلا نمی‌توان راه حل نهایی را مشخص کرد ولی مسلم این است که شرایط جبران اکران را در نظر می‌گیریم، چون در این مدت فیلم‌هایی اکران شده بودند که در بدو ورود به سینماها تعطیل شدند و این‌ها به طور طبیعی حقی دارند.»

اکران نوروز به تعویق می‌افتد؟ 

طباطبایی‌نژاد در پاسخ به اینکه آیا احتمال به تعویق افتادن اکران نوروزی است یا خیر؟ هم بیان کرد: «همه امید ما این است که اکران نوروز به تعویق نیفتد و شرایط برای بازگشایی سینماها فراهم شود ولی ممکن است شرایط بهداشتی و سلامتی جامعه ایجاب کند که تعطیلی‌ها بیشتر ادامه داشته باشند. در این باره ما هم با تصمیم جدید باید عمل کنیم چون خود ما هفته به هفته بر اساس ستاد ملی مبارزه با کرونا دستور می‌گیریم و هنوز به طور قطعی نمی‌شود، تصمیم‌گیری کرد.»

او افزود: «همین الان در خود وزارت ارشاد هم جلسه‌هایی که ضروری نبوده مثل شورای پروانه ساخت و نمایش را فعلا کنسل کردیم چون اضطرار نداشت ولی با این حال کسانی که فیلم دارند مطمئن باشند پس از گذراندن این روزهای سخت با شرایطی بهتر فیلم‌هایشان اکران می‌شود.»

آیا فیلم‌های اکران نوروزی اجازه انصراف دارند؟

وی در پاسخ به اینکه اگر در این شرایط یکی از فیلم‌های اکران نوروزی انصراف دهد چه تصمیمی گرفته می‌شود و آیا اصلا چنین امکانی هست یا خیر؟ گفت: «در مورد این مسئله هنوز به تصمیم قطعی نرسیده‌ایم که چه کنیم، ولی در نظام نامه اکران بندی وجود دارد که اگر کسی از اکران انصراف داد تا 6 ماه نمی‌تواند نوبت اکران بگیرد. با این حال با توجه به شرایط خاص فعلی باید ببینیم که چطور می‌خواهیم این بند را اجرا کنیم چون شاید لازم باشد گفت‌وگو کنیم.»

نظام‌نامه اکران به زودی ابلاغ می‌شود

طباطبایی‌نژاد در پاسخ به اینکه نظام‌نامه اکران چه زمانی ابلاغ می‌شود و آیا مشکلی وجود داشته که برخلاف خبرهای منتشر شده قبلی، با تاخیر تصویب می‌شود؟ توضیح داد: «این نظام‌نامه تقریبا نهایی شده و همین روزها ابلاغ می‌شود. برای تدوین و نهایی کردنش ده‌ها ساعت جلسه با دست‌اندکاران مختلف و مرتبط برگزار شده و البته بنا داشتیم زودتر آن را ابلاغ کنیم ولی شرایط پیش آمده باعث شد کار به تاخیر بیفتد.»

او افزود: «در این نظام‌نامه یک نکته محل اشکال برخی دوستان بود و قرعه‌کشی آن را عقبگرد به دهه 60 می‌دانستند که این هم ناشی از عدم اشراف به موضوع‌های مختلف نظام‌نامه بود. این کار در دهه 60 به شکلی دیگر اجرا می‌شد که مزایا و معایبی هم داشت، اما آنچه در قرعه‌کشی جدید لحاظ شده با تجربه قبلی فرق دارد، چون هر سبد قرعه شرایط خاصی دارد و به اصطلاح الا بختکی قرعه کشی انجام نمی‌شود. ما برای این کار چند نظام کنترلی داریم؛ یکی از آن‌ها در شورای پروانه نمایش است و بر این اساس اگر فیلم‌هایی برای اکران عمومی و مخاطب حداکثری در سینماها مناسب نباشند، به عنوان اثر مربوط در گروه هنر و تجربه قید می‌شوند که این‌ها اصلا به سبد اکران برای قرعه‌کشی راه پیدا نمی‌کنند. یک نظام کنترلی دیگر هم در حوزه پخش اتفاق می‌افتد، یعنی در امتیازدهی و اجازه ورود به قرعه‌کشی برای پخش‌کنندگان مشخصاتی در نظر گرفته می‌شود.»

وی در این باره گفت: «پخش‌کننده‌هایی که بیش از 5 درصد باکس آفیس (گیشه فروش) سال قبل سینما را در اختیار داشتند، تا 12 فیلم را در قرعه سال 99 می‌توانند داشته باشند، ولی پخش‌کننده‌های کمتر از این سهم، وضع دیگری دارند. به این ترتیب در رده‌بندی‌ای که تا خرداد ماه سال آینده اعلام می‌شود، پخش‌کننده‌های رده «الف» تا 12 فیلم، رده «ب» تا پنج فیلم و رده «ج» تا دو فیلم می‌توانند در اکران اثری داشته باشند. همچنین فیلم‌هایی که بیش از 2 سال از عدم اکران آن‌ها می‌گذرد باید در سبد نیمه دوم سال قرعه‌کشی شوند ضمن اینکه باید در گروه‌های آزاد به نمایش درآیند که برای گروه آزاد هم شرایط خاصی لحاظ شده است.»

طباطبایی‌نژاد تاکید کرد: «با نظام‌نامه اکران تلاش می‌کنیم نظم و مراقبت جدی برای حضور فیلم‌ها در اکران داشته باشیم، به همین دلیل دسته‌بندی فیلم‌های عید در سه سبد فیلم‌های «کمدی»، «عام» (با مخاطب زیاد) و «سایر» بوده به این معنا که یک مراقبت محتوایی و مخاطبی برای سینما در نظر گرفته شود تا همیشه چهار فیلم پرمخاطب که دو فیلم کمدی و دو فیلم جدی یا اجتماعی است و یک فیلم با رویکرد کمی خاص‌تر در اکران باشند. بنابراین جنسی از قرعه‌کشی در این نظام‌نامه وجود دارد که تمام وجوه آن مهندسی شده و این طور نیست که صرفا یکسری گلدان چیده شود و یکسری اسم هم در آن ریخته شود تا فیلم‌ها برای اکران انتخاب شوند.»

 اکران سال 98 مهندسی نداشت

او با اشاره به وضعیت اکران در سالی که گذشت، ادامه داد: «به عنوان رییس شورای عالی اکران اعتراف می‌کنم از آنجایی که این مهندسی در سال 98 به معنای واقعی رخ نداد در روزهایی از چند ماه گذشته شاهد بودیم که پنج فیلم پرمخاطب با هم اکران شدند که باعث شد هم از سبد همدیگر مخاطب بردارند و هم اینکه به بعضی از این فیلم‌ها لطمه وارد شد. همچنین مواقعی بوده که بیش از دو فیلم کمدی اکران شده که به خودشان یا دیگر فیلم‌ها آسیب زدند یا مثلا پاییز و اوایل زمستان امسال پنج فیلم کودک و نوجوان همزمان روی پرده بودند که دو تا از آن‌ها انیمیشن بودند. اما الان در شرایطی هستیم که طبق نظام‌نامه اکران، به هیچ عنوان سبد قرعه اجازه تکرار چنین اتفاقی را نمی‌دهد.»

طباطبایی‌نژاد برای نمونه اضافه کرد: «حتی در قرعه‌کشی فیلم‌های کمدی یک فیلم کمدی سنگین و یک کمدی کم بودجه در ساخت لحاظ می‌شود. این در حالی است که برخی دوستان تصورشان بر این بوده فیلم‌ها شانسی انتخاب می‌شوند ولی این طور نیست و بیشترین منفعت این ماجرا به مخاطب و سینمادار می‌رسد؛ مخاطب که همه نوع انتخابی برای تماشا دارد و سینمادار که در تمام فصل‌ها امکان داشتن فیلم پرفروش را دارد.»

5757