افزایش مشمولان تبصره ماده 100 مالیاتی به بیش از 2 میلیون نفر / استفاده برخی پزشکان از حساب صوری برای فرار از مالیات

محمدرضا جعفریان مشاور امور مالیاتی اتاق اصناف ایران در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، در خصوص افزایش سقف تبصره ماده 100 گفت: سقف تبصره ماده 100 که در بودجه سالانه کشور 30 برابر ماده 84 قانون مالیات‌های مستقیم تعیین شده بود، با تایید شورای هماهنگی اقتصادی سران سه قوه به 100 برابر افزایش پیدا کرد.

وی افزود: با توجه به اینکه طی سال‌های اخیر شاهد افزایش شدید قیمت کالا و خدمات بودیم، اتاق اصناف ایران، بازاریان و حتی سازمان امور مالیاتی پیشنهاد افزایش 140 برابری سقف ماده 100 داده شد، که در نهایت افزایش 100 برابری به تصویب شورای سران رسید. در نتیجه ظرفیت تبصره ماده 100 به چهار میلیارد و 800 میلیون تومان رسید.

به عبارت دیگر افرادی که طی یک سال تا چهار میلیارد و 800 میلیون تومان گردش مالی داشته باشند می‌توانند از تسهیلات موجود در تبصره ماده 100 استفاده نمایند. در آیین‌نامه اجرایی ماده 95 قانون مالیات‌های مستقیم ذکر شده در صورتی که گردش مالی ارائه کنندگان خدمات و تولیدی‌ها تا 50 درصد سقف تعیین شده باشد، می‌توانند از تسهیلات تبصره ماده 100 استفاده می‌کنند.

مشاور مالیاتی اتاق اصناف با بیان اینکه مالیات مقطوعی که سازمان امور مالیاتی به مودیان اعلام می‌کند، هم‌زمان با دریافت فرم تبصره ماده 100، قطعی می‌شود، اظهار داشت: اگر افراد با سازمان امور مالیاتی توافق کردند که مالیات قطعی خود را پرداخت کنند، مکلف نیستند که اظهارنامه مالیاتی و یا دفتر درآمد هزینه ارائه کنند. از سوی دیگر سازمان امور مالیاتی مکلف است که در چارچوب مالیات قطعی شده، برگه قطعی مالیاتی را به مودی ارائه کند.

وی تاکید کرد: در صورتی که سازمان امور مالیاتی اسناد و مدارکی دارد باید هم‌زمان با مراجعه مودی برای استفاده از تبصره ماده 100 آن را ارائه کند. اگر سیستم اجازه داد که مودی بتواند مالیات مقطوع خود را در چارچوب ماده 100 پرداخت کند، سازمان دیگر حق ندارد وارد رسیدگی به آن پرونده شود چرا که سازمان مکلف بوده است با ابزارهای موجود در کشور، اطلاعات مودی را به صورت روشن داشته باشد.

جعفریان با اشاره به اینکه براساس اطلاعات موجود، در سال 1399، یک میلیون و 730 هزار مودی مالیاتی وارد تبصره ماده 100 شدند و مالیات مقطوع خود را بدون یک ریال هزینه برای دولت در وقت مقرر پرداخت کردند، گفت: با توجه به شرایط پیش آماده (افزایش سقف تبصره ماده 100) به نظر می‌رسد گروهی که به این تبصره می‌پیوندند بالای دو میلیون مودی باشند. این مسئله می‌تواند تاثیر مثبتی در عملکرد سازمان امور مالیاتی داشته باشد چرا که این سازمان می تواند نیروهای خود را آزاد کند و به سراغ کسانی برود که فرار مالیاتی دارند.

توافق برای کاهش 50 درصدی ضرایب مالیاتی / ضرایب مالیاتی به مودیان اطلاع رسانی نشد

وی در خصوص افزایش قابل توجه تشخیص مالیاتی برای برخی مودیان (بعضا تا 100 برابر) گفت: وقتی شما چهار میلیارد و 800 میلیون تومان را برای استفاده از تبصره ماده 100 تعیین می‌کنید، باید مشخص کنید که چه ضریبی را برای مالیات‌ها در نظر می‌گیرید.

این کارشناس مالیاتی در ادامه گفت: این ضریب برای مودی بسیار مهم است و باید مشخص باشد اما سازمان امور مالیاتی ضرایب را به مودیان اطلاع رسانی نکرده است. در بازنگری‌هایی که انجام شد، قرار بر این شده تا ضرایب 50 درصد کاهش پیدا کند. به این معنا که اگر امروز شما بخواهید مالیات سه میلیارد تومان گردش مالی را با ضریب سال 1400 محاسبه کنید، درآمد شما معادل 150 میلیون تومان در نظر گرفته می‌شود. اما نسبت به این 150 میلیون تومان دیگر سازمان امور مالیاتی هزینه‌ها را در نظر نمی‌گیرد. سازمان امور مالیاتی نیز می‌گوید که شما باید با توجه به درآمد 150 میلیون تومانی، 27.5 میلیون تومان مالیات بدهید.

وی افزود: در این شرایط مودی حتما باید همان رقم تعیین شده را پرداخت کند و اگر مالیات کم‌تری بپردازد، به معنای عدم ارائه اظهارنامه خواهد بود و تحت عنوان کتمان درآمد، مشمول جریمه 30 درصدی می‌شود. این مسئله از جمله مواردی است که مودیان باید بدانند تا با چشم باز فرم مربوطه را پر کنند.

جعفریان در مورد تعیین سقف سه برابری برای افزایش مالیات مودیان که اطلاعات درآمدی آنها موجود است، گفت: کسانی که مالیات سال قبل آنها تا پنج میلیون تومان یا کمتر بوده است و سازمان امور مالیاتی مدارک و مستنداتی در خصوص درآمد آنها ندارد برابر سال 1399، کسانی که پنج تا 12 میلیون تومان مالیات در سال گذشته پرداخت کردند، شیش درصد رشد خواهند داشت و کسانی نیز که بیش از 12 میلیون تومان ذیل تبصره ماده 100 مالیات پرداخت کردند، 12 درصد رشد مالیات خواهند داشت.

وی گفت: در خصوص سایر مودیان که اظهارنامه ارائه می‌کنند نیز سازمان امور مالیاتی باید براساس ماده 97 قانون مالیات‌های مستقیم اظهارنامه‌ها را بپذیرد مگر آنکه مدارک و مستنداتی ارائه کند که خلاف اظهارنامه باشد.

آموزش‌های لازم برای ارائه اظهارنامه از سوی مودیان داده نشده است / اصناف ما سنتی هستند

مشاور مالیاتی اتاق اصناف ایران در خصوص امکان ارائه اظهارنامه از سوی مودیان مشمول ماده 100 که نسبت به مالیات تعیین شده از سوی سازمان امور مالیاتی اعتراض دارند، گفت: براساس ماده 97 قانون این افراد می‌توانند اظهارنامه ارائه کنند و سازمان امور مالیاتی نیز حداکثر دو تا پنج درصد این اظهارنامه‌ها را رسیدگی می‌کند و مابقی را می‌پذیرد.

وی اظهار کرد: البته در بحث قانون پایانه‌های فروشگاهی مصوب شده است که سازمان امور مالیاتی دو درصد را می‌تواند رسیدگی کند اما به این دلیل که این قانون همچنان اجرایی نشده، سازمان امور مالیاتی می‌تواند درصد بیشتری را به صورت نمونه‌ای مورد بررسی قرار دهد.

جعفریان در ادامه گفت: به این دلیل که اصناف به صورت سنتی کار می‌کنند و آموزش‌های لازم از سوی سازمان امور مالیاتی و اتاق اصناف به صورت کامل انجام نشده است، شاید سخت باشد برای مردم که اظهارنامه ارائه کنند. چه بسا کسانی که اظهارنامه ارائه می‌کند منفعت بیشتری می‌دارند.

استفاده برخی پزشکان از حساب‌های صوری یا دریافت وجه نقد

وی در پاسخ به سوالی در مورد افزایش دسترسی سازمان امور مالیاتی به اطلاعات اقتصادی افراد و افزایش امکان مقابله با فرار های مالیاتی به خصوص در مورد پزشکان و وکلا گفت: باید در اقتصاد کشور ما جراحی بزرگی انجام شود و شفاف‌سازی‌ها صورت بگیرد.

مشاور مالیاتی اتاق اصناف ایران با بیان اینکه متاسفانه در هر گروهی افرادی وجود دارند که در برابر این مسئله مقاومت می‌کنند، گفت: در صورتی که نیروهای سازمان امور مالیاتی آزاد شوند، این سازمان می‌تواند نیروهای خود را بر روی مقابله با فرارهای مالیاتی متمرکز کند. امروز گزارشات متعددی مانند دریافت وجه نقدی به ما می‌رسد.

وی با تاکید بر اینکه پزشکانی وجود دارند که تنها پول نقد دریافت می‌کنند، بدون آنکه از طریق کارتخوان و حساب‌های بانکی عمل کنند، گفت: حتی در مواردی اگر از حساب‌های بانکی استفاده می‌کنند، حساب‌های شخصی است که شناخته شده نیست. در حقیقت حساب‌ها به نام پزشک یا منشی نیست.

جعفریان اظهار کرد: این‌ها مواردی است که سازمان امور مالیاتی باید به سراغ آنها برود. رئیس سازمان امور مالیاتی گفته‌اند که تا سقف دو میلیارد تومان گردش مالی رسیدگی خواهد شد اما بنده به عنوان نماینده بخش خصوصی با این موضوع نیز مخالف هستم. چرا کسی باید دو میلیارد تومان گردش مالی داشته باشد و ما هیچ علایم اقتصادی نیز از او نبینیم.

وی گفت: اگر در بحث نیروی انسانی سازمان امور مالیاتی مشکل دارد باید بتواند مجوز افزایش نیرو دریافت کند تا بتواند شفاف‌سازی انجام دهد. اگر یک ممیز بالغ بر دو هزار پرونده داشته باشد و نتواند این پرونده‌ها را به صورت صحیح رسیدگی کند، معلوم است که وقت نمی‌کند واحدیابی ماده 217 را انجام دهد.