افشای آمار تکان‌دهنده از برج میلاد؛ درآمد هزار میلیاردی در برابر هزینه میلیارد دلاری!
برج میلاد که قرار بود ویترین مدرن تهران و یکی از موتورهای محرک صنعت گردشگری شهری در ایران باشد، امروز در وضعیتی قرار گرفته که با اهداف اولیه‌اش فاصله زیادی دارد. این سازه عظیم که با هزینه‌های کلان از جیب مردم ساخته شد، نه‌تنها نتوانسته به منبعی پایدار برای درآمدزایی شهری تبدیل شود، بلکه در بسیاری از ماه‌های سال با کاهش محسوس بازدیدکننده مواجه است. در حالی‌که در اغلب کشورها بناهای شاخص...
- فهرست محتوا
- برج میلاد؛ نماد بلاتکلیف گردشگری شهری
- درآمد برج میلاد
بخش قابل توجهی از این ناکامی به نحوه مدیریت و برنامه‌ریزی در سال‌های گذشته بازمی‌گردد. برج میلاد با وجود ظرفیت‌های گسترده برای برگزاری رویدادهای فرهنگی، هنری و گردشگری، هیچ‌گاه نتوانست هویت مشخصی برای خود تعریف کند. تغییر مکرر مدیران، نبود استراتژی بلندمدت و تمرکز صرف بر جنبه‌های اداری و تجاری، سبب شده تا این برج از کارکرد واقعی‌اش به‌عنوان «پاتوق شهری» فاصله بگیرد. نه رویدادهای بین‌المللی منظم در آن برگزار می‌شود، نه فضاهای تفریحی و فرهنگی آن مطابق نیاز نسل جوان نوسازی شده‌اند.
از سوی دیگر، وضعیت اقتصادی و کاهش توان مالی شهروندان نیز مزید بر علت شده است. در سال‌های اخیر، با تورم فزاینده و کوچک شدن سبد معیشتی خانوارها، تفریح و گردش در اولویت بسیاری از مردم قرار ندارد. هزینه ورود، غذا و تفریح در برج میلاد برای یک خانواده متوسط، عملاً رقم قابل توجهی است؛ به‌گونه‌ای که در مقایسه با درآمد ماهانه، رفتن به این مجموعه برای بسیاری به تجربه‌ای لوکس تبدیل شده است. در نتیجه، گردش داخلی در چنین مکان‌هایی به‌شدت افت کرده و گردشگری شهری به کالایی لوکس بدل شده است.
علاوه بر مشکلات اقتصادی و مدیریتی، برج میلاد از نظر محتوایی نیز دچار رکود است. نه برنامه فرهنگی مداومی دارد که باعث جذب مستمر بازدیدکنندگان شود، و نه از فناوری‌های نوین گردشگری مانند نمایش‌های دیجیتال، تورهای واقعیت مجازی یا پلتفرم‌های تعاملی برای جذب مخاطب استفاده کرده است. در نتیجه، حتی برای گردشگران خارجی نیز این برج صرفاً سازه‌ای بلند با چشم‌اندازی محدود از تهران است، نه یک تجربه فرهنگی ماندگار.
برج میلاد؛ نماد بلاتکلیف گردشگری شهری
اگر قرار است برج میلاد دوباره به حیات گردشگری بازگردد، نیازمند بازتعریف کامل نقش و مأموریت خود است. تبدیل آن به مرکز تعامل فرهنگی، علمی و هنری با حضور فعال استارتاپ‌ها، برندهای خلاق و رویدادهای بین‌المللی می‌تواند این سازه را از انزوا خارج کند. برج میلاد باید از «نماد ارتفاع» به «نماد حیات شهری» بدل شود؛ نمادی که مردم را به هم نزدیک کند، نه سازه‌ای که از دور تنها به چشم بیاید و در عمل خالی بماند.
به گفته جعفر شربیانی، عضو شورای شهر تهران، طی یک دهه اخیر از سال 1393 تا 1403 تنها 5.5میلیون نفر از برج میلاد بازدید کردند؛ این در حالی است که جمعیت شب تهران در سال 1395 برابر 9میلیون نفر و جمعیت روز آن 12میلیون نفر بود. بنابراین طی یک دهه اخیر حتی کل تهرانی‌ها نیز از برج میلاد بازدید نداشتند. این در حالی است که برج کوآلالامپور در مالزی با ویژگی‌های مشابه برج میلاد به لحاظ ارتفاع در یک سال 37میلیون نفر بازدیدکننده داشته است.
عدم حصول موفقیت برای جذب گردشگر داخلی در این برج عظیم که سال‌هاست به یکی از نمادهای مدرن پایتخت تبدیل شده، باعث شده تا این منبع مهم درآمدزایی برای مدیریت شهری، از دست برود. چگونگی اداره این برج و در عین حال کاهش توان مالی خانوار در کشور طی سال‌های اخیر دست به دست یکدیگر داده تا سالانه حدود 550هزار نفر از این بنای عظیم گردشگری بازدید کنند. این در حالی است که کاهش ورود گردشگر خارجی به کشور طی یک دهه اخیر باعث شد این بنا با افول بازدیدکننده مواجه باشد.
درآمد برج میلاد
جعفر شربیانی، عضو هیات‌رئیسه شورای شهر، در جلسه روز گذشته به هزینه‌بر بودن برج میلاد برای مدیریت انتقاد کرد و گفت: برج میلاد در رده برج‌های میان‌رده در کلاس جهانی طبقه‌بندی می‌شود، برج‌های مشابه این برج با کارکرد همزمان مخابراتی و گردشگری توانسته‌اند درآمد قابل‌توجهی را از محل جذب گردشگر تامین کنند؛ اما برج میلاد طی یک دهه اخیر از سال 1393 تا 1403 مجموعا درآمدی هزار‌میلیارد تومانی داشته است.
همچنین در بازه زمانی مجموعا 5.5میلیون نفر از این برج بازدید داشتند. این در حالی است که برآورد می‌شود این برج با هزینه 600 تا 700میلیون دلار ساخته شده است. این عضو شورای شهر ادامه داد: برج کوآلالامپور در مالزی با ارتفاع 421 متر که کارکرد همزمان مخابراتی و گردشگری دارد، در 2024 برابر 37میلیون و 500هزار نفر بازدیدکننده داشته و برجی سودآور است. این برج به لحاظ ارتفاع و کارکرد در کلاس برج میلاد قرار دارد.
شربیانی، عضو شورای شهر، ادامه داد: برج سی‌ان واقع در تورنتو که سومین برج بلند در دنیا است در سال 2024 برابر 120میلیون دلار کانادا درآمد داشته است و بیش از 1.8میلیون نفر در این سال از این برج دیدن کرده‌اند؛ همچنین برج خلیفه در دبی نیز برای سال 2024 برابر 9میلیون نفر بازدیدکننده داشته که این رقم معادل 48درصد گردشگران واردشده به دبی در این سال بوده است. اگرچه این برج‌های عظیم با هزینه گزاف ساخته شده‌اند، اما با جذب موفق گردشگر توانسته‌اند هزینه ساخت را جبران کنند و برای شهرها سودآور باشند. با وجود این برج میلاد همچنان برای ادامه فعالیت نیاز به حمایت مدیریت شهری دارد.
