«اندی وارهول»؛ از سرقت هنری تا خلاقیت

قضات در دادگاه عالی آمریکا به بحث‌های مربوط به اختلاف کپی رایت بین بنیاد «اندی وارهول» و عکاس مشهور «لین گلداسمیت» می‌پردازند که عکس او از «پرینس» ستاره موسیقی راک در سال 1981، دستمایه خلق چند نقاشی توسط «وارهول» شده است.

دادگاه با این چالش رو به روست که زمانی که یک هنرمند از اثر دیگری تحت قانون کپی رایت «استفاده منصفانه» می‌کند، چه تصمیمی بگیرد. اختلاف بر سر مرز قانونی بین الهام و استفاده نادرست، توجه گسترده‌ای را برای هنرمندان جلب کرده است.

«وارهول» که در سال 1987 درگذشت، یکی از شخصیت‌های اصلی جنبش پاپ آرت بود که در دهه 1950 ظهور کرد و به دلیل سبک عجیب و غریب و استفاده جسورانه از رنگ‌ها شهرت داشت. او اغلب با الهام از عکس‌های سوژه‌های معروف از جمله بازیگران زن «مریلین مونرو» و «الیزابت تیلور»، ملکه الیزابت بریتانیا، «مائو تسه‌تونگ» رهبر چین، محمد علی کِلی بوکسور معروف، «دبی هری» خواننده راک و همچنین محصولات تجاری از جمله قوطی‌های سوپ کمپبل و نقاشی‌های چاپ سیلک، آثار هنری بسیاری را خلق کرد.

«لین گلداسمیت» در سال 1981 از «پرینس» خواننده معروف برای مجله نیوزویک عکاسی کرد و «وارهول» بر اساس یکی از این عکس ها، 14 تابلو چاپ سیلک و دو تصویر با مداد کشید.

«گلداسمیت» 74 ساله گفته است که تنها پس از مرگ «پرینس» در سال 2016 از آثار «وارهول» مطلع شده است. پس از رد ادعای نخست «گلد اسمیت» در منهتن، او در سال 2017 از بنیاد «اندی وارهول» به دلیل نقض کپی رایت شکایت کرد و حالا دادگاه عالی به استدلال‌های مربوط به درخواست تجدیدنظر از تصمیم دادگاه پایین تر به نفع «گلد اسمیت» رسیدگی خواهد کرد.

قانون کپی رایت گاهی اوقات استفاده منصفانه از آثار دارای کپی رایت را بدون اجازه پدیدآورنده اجازه می دهد. یکی از عوامل کلیدی که دادگاه ها در تعیین استفاده منصفانه در نظر می گیرند این است که آیا اثر هدفی «متحول کننده» دارد یا خیر.

5555