اهدای خون؛ جریان دوباره زندگی

"امیر سرلک" شهروند الیگودرزی که بر اثر تصادف دچار جراحات و خون ریزی شدید شده بود، می گوید: در جریان تصادف شدید در یک محور دورافتاده چندین ساعت روی زمین افتاده بودم و خون زیادی را از دست دادم.

وی افزود: با اینکه امید چندانی برای زنده ماندن نداشتم؛ بعد از انتقال به بیمارستان، کیسه های خون جان تازه ای به من داد و حیات دوباره یافتم.

این اهداء کننده دائمی خون می گوید: تا روزی که زنده هستم خود را مدیون آن فردی می دانم که برایم خون اهدا کرد و اکنون نیز بطور مرتب خون اهدا می کنم و هدفم سلامتی همنوعان خود و حیات دوباره بخشیدن به افرادی است که بنا به هر دلیلی اعم از تصادف یا بیماری نیازمند اهدای خون هستند.

یکی دیگر از اهداکنندگان خون در گفت و گو با ایرنا می گوید: بنا بر گفته کارشناسان سلامت؛ هر کیسه خون می تواند جان سه فرد را نجات دهد و از این نظر بسیار خوشحال هستم چون با این حساب توانسته ام در نجات جان صدها بیمار با اهدای خون نقش داشته باشم.

فاطمه دالوند می افزاید: تصور اینکه با اهدای هر کیسه خون می توانی سهمی در جریان زندگی همنوعان خود داشته باشی اعتماد به نفس و حس زیبای بخشیدن را در پی دارد.

یکی دیگر از اهدا کنندگان دائمی خون در لرستان می گوید: آنهایی که داوطلب اهدای خون هستند، انگیزه ای معنوی و فارغ از هر گونه نیت مادی دارند و می خواهند با اهدای خون جانی دوباره به افرادی ببخشند که در انتظار سلامتی هستند.

ولی اله اسدی در گفت و گو با ایرنا می افزاید: در مراحل اهدای خون، سلامت خون اهدایی به دقت مورد بررسی قرار می گیرد تا این انتقال خون در نهایت صحت و سلامتی صورت گیرد تا کمترین مشکلی در تهدید سلامت فرد اهدا کننده و دریافت کننده خون نداشته باشد.

وی افزود: بصورت هر سه ماه یکبار خون اهدا می کند و انگیزه او از اهدای خون، سلامتی خود و سایر هم نوعان است؛ بخصص با توجه به اینکه در ماه رمضان نیاز بیماران به اهدای خون بیشتر از قبل است.

مراحل اهدای خون

سعیده بیرانوند کارشناس سلامت در خصوص مراحل انتقال خون در گفت و گو با ایرنا گفت: داوطلب اهدای خون بعد از مطالعه مطالب اگاهی دهنده که در مورد اهدای خون وجود دارد در مورد اهدای خون تصمیم گیری می کند و در مرحله بعدی با ارائه کارت شناسایی معتبر عکس دار، برای اهدای خون ثبت نام می کند.

وی افزود: بعد از مشاوره پزشک، تست هموگلوبین انجام می شود که در این مرحله میزان هموگلوبین اهداکننده اندازه گیری می شود.

این کارشناس اظهار داشت: در مرحله بعدی؛ در اتاق معاینه توسط پزشک، نبض، فشار خون و وزن داوطلب اهدای خون، اندازه گیری می شود و از نظر کم خونی نتیجه آزمایش هموگلوبین بررسی و سپس سوالاتی در مورد بیماری ها و داروها و رفتارهای شخصی از داوطلب پرسیده می شود.

بیرانوند یاداور شد: مرحله مشاوره این اهمیت را دارد که داوطلب اهدای خون بداند، بخش مهمی از تضمین سلامت خون و فرآورده های آن وابسته به دقت و صداقت داوطلبین در پاسخگوئی به پزشک اهداکنندگان در مورد سوابق بیماری، رفتارهای شخصی ویا مواجهه با عوامل خطر سازدارد.

این کارشناس با اشاره به اینکه، رضایت نامه نیزقبل از خون گیری اخذ می شود گفت: پس ار تأیید سلامت فرد توسط پزشک، رضایت نامه اهدا توسط داوطلب اهدا خون امضا خواهد شد.

وی با اشاره به اینکه مرحله بعد مرحله خودحذفی محرمانه است گفت: داوطلب بعد از مطالعه بروشور خودحذفی و معاینه ومشاوره پزشکی و اطلاع کامل از مطالب مربوط به رفتارهای پرخطر همانگونه که در پایین فرم ثبت نام توضیح داده شده است در مورد مصرف و یا عدم مصرف خون اهدایی نظر خود را اعلام می کند؛ در صورت انتخاب گزینه بله، خون اهداکننده پس از تأیید آزمایشات غربالگری مورد استفاده قرار می گیرد.

این کارشناس افزود: در صورت انتخاب گزینه خیر، با وجود انجام آزمایشات غربالگری، خون اهداکننده از چرخه مصرف خارج می شود.

وی در خصوص مرحله اصلی اهدای خون گفت: داوطلبین پذیرفته شده به سالن خونگیری راهنمایی می شوند و توسط تکنیسین خونگیری، در شرایط استریل و با استفاده از وسائل یکبار مصرف انجام می گیرد و ظرف مدت 10-5 دقیقه یک واحد خون از داوطلب اهدای خون اخذ می شود.

بیرانوند با بیان اینکه به منظور تعادل بدن استراحت و پذیرایی پس از خون گیری انجام می شود افزود: اهداکننده خون حدود 15-10 دقیقه بعد از اهدای خون، بر روی تخت استراحت می کند و زمان متوسط برای تمامی مراحل اهدای خون حدود 30 دقیقه است.

وی با اشاره به مرحله پایانی که اطلاع رسانی تلفنی (Call back) است گفت: با ارائه بروشور مربوطه ضمن ارائه توصیه های پس از اهدای خون از اهداکننده درخواست می شود تا در صورت بروز علائم مربوط به ابتلا به هر گونه بیماری عفونی در طی روز های آینده و یا اعلام هرگونه سوابق پزشکی فراموش شده نظیر سابقه مصرف دارویی خاص را اعلام کند.

تولید سالانه پنج هزار کیسه خون در شهرستان الیگودرز

بنا بر گفته رئیس اداره انتقال خون شهرستان الیگودرز 2 برابر نیاز خود خون اهدایی تولید می کند به این صورت که؛ نیاز شهرستان حدودا در سال 2 هزار و500 کیسه خون است اما تولید شهرستان سالانه به بیش از پنج هزار کیسه خون می رسد.

امیر حسین توکلی در گفت و گو با ایرنا افزود: خون مازاد شهرستان الیگودرز به شهرستانهای استان لرستان و بخش اعظم آن به استان خوزستان ارسال می شود.

به گفته توکلی در ماههای اخیر و شیوع کرونا مردم در ماه اسفند به دلیل رعایت فاصله گذاری اجتماعی کمتر مراجعه می کردند و اهدا خون به نصف تولید رسید اما در شهرستان مشکل کمبود خون ایجاد نشد.

وی گفت: فرهنگ اهدای خون در بین مردم الیگودرز بالاست و مردم از فواید خون دادن آگاهی کامل دارند بطوریکه، میانگین اهدا خون در الیگودرز نسبت به میانگین کشوری و استانی بالاست.

کاهش اهدای خون در ماه رمضان

بنا بر گفته سپهدار بسحاق، کارشناس حوزه درمان همزمان با ماه رمضان و شیوع کرونا میزان اهدای خون کاهش یافته است و با توجه به اینکه خون قابل تولید و ساخت نیست و تنها خون انسان است که برای انسانهای دیگر کاربرد دارد بهتر است بر روی این مساله اطلاع رسانی بیشتری صورت گیرد تا افراد بیشتری داوطلب اهدای خون شوند.

در همین خصوص باید یادآور شد که بنا بر گفته یک کارشناس حوزه سلامت؛ کرونا با اهدا خون وارد بدن نمی شود و مردم نگران این موضوع نباشند.

سعید پایمرد افزود: در الیگودرز ماهیانه رقمی معادل 400 تا 600 کیسه خون اهدایی گرفته می شود.

گودرز گودرزی رئیس بیمارستان امام جعفر صادق الیگودرز نیز گفت: سال گذشته و امسال هیچ گاه کمبود خون در شهرستان برای بیماران نداشته ایم.

وی افزود: با توجه به اینکه در بیمارستان های الیگودرز عمل های جراحی غیر ضروری تا اطلاع ثانوی انجام نمی شود، همین امر موجب کاهش نیاز به خون در الیگودرز شده است.

نگاه شرعی به اهدای خون

بنا بر گفته امام جمعه الیگودرز؛ هیچ مانعی برای اهدا خون بین افراد با ادیان مختلف و مذاهب مختلف نیست و کسی گمان نکند اگر خون یک غیر مسلمان به وی تزریق شود بر دین و ایمان او اثر گذار است.

حجت السلام مهدی سرلک افزود: در شرایط اضطرار حتی فرد می تواند از خون افراد بی دین نیز استفاده کند و بنا بر آموزه های دینی هرکس انسانی را نجات دهد گویا تمام بشریت را نجات داده و این خود گویای پاداش اهدا خون است.

وی گفت: اهدای خون امری پسندیده است و مردم بایستی به این نکته توجه کنند که نجات جان یک انسان چقدر اهمیت دارد و با انگیزه قربه الی الله خون اهدا کنند.

امام جمعه الیگودرز یادآور شد: روزه داران گرامی با مشاوره پزشکی میتوانند به مراکز اهدا خون مراجعه و خون اهدا کنند و بهتر است روزه داران جهت حفظ قوت خود بعد از صرف افطار مراجعه کنتد و خون اهدا کنتد.

وی گفت: تزریق خون روزه را باطل می کند اما اهدای خون هیچ اشکالی برای روزه دار ندارد.

اهدای خون امری پسندیده و انسان دوستانه است که علاوه بر سلامت فرد اهدا کننده، اهدای زندگی به سایرین است؛ بیماران تالاسمی، افراد نیازمند جراحی و جراحات ناشی از تصادف بیشترین مصرف خون در الیگودرز را دارند و اگر خون به این افراد نرسد زندگی آنها در خطر است.

اگر چه در کشور ما مرسوم است در مناسبت های مختلف افراد برای اهدا خون مراجعه می کنند اما برای ترغیب مردم جهان به اهدای خون و افزایش سطح آگاهی آنان، روز 14 ژوئن (24 خرداد) به عنوان روز جهانی اهدا کنندگان خون نام‌گذاری شده‌است.

سازمان بهداشت جهانی، جامعه بین‌المللی انتقال خون، اتحادیه بین‌المللی سازمان اهداکنندگان خون و فدراسیون بین‌المللی جمعیت‌های صلیب سرخ و هلال احمر چهار ارگان جهانی حامی اهدای خون هستند.

• الیگودرز
• سازمان انتقال خون ایران
• لرستان