اولین تورنمنت با پخش تلویزیونی؛/ داستان‌های جام جهانی: وقتی پله در سوئد ظهور کرد

به گزارش ورزش سه، یک مسیر طولانی و جذاب را برای بررسی ادوار مختلف جام جهانی طی می کنیم، راهی که تاکنون پنج دوره آن مورد بررسی قرار گرفته و حالا به ششمین دوره مسابقات جام جهانی فوتبال می رسیم.

تورنمنتی که پر از ماجراهای زیبا و همراه با ظهور ستاره ای در تاریخ فوتبال بود. ششمین دوره این مسابقات، به میزبانی چهارمین کشور اروپایی، در سوئد برگزار شد، سوئد پس از ایتالیا، فرانسه و سوئیس توانست به عنوان دیگر کشور اروپایی میزبانی رقابت های جام جهانی را در سال 1958 بر عهده بگیرد. میزبانی سوئد در این دوره از مسابقات جام جهانی، همراه با یک اتفاق تلخ بود، ژول ریمه بنیان گذار تورنمنت جام جهانی فوتبال، 16 اکتبر 1958 در سن 83 سالگی در پاریس چشم از جهان فروبست. برای نخستین بار تصاویر رقابت های جام جهانی فوتبال از طریق تلویزیون به سراسر کره خاکی مخابره شد تا مردم جهان شکوه ستارگان دنیای توپ گرد را مشاهده کنند. ششمین دوره رقابت های جام جهانی از نظر رکورد تعداد تیم های شرکت کننده در مرحله مقدماتی آن نیز (55 تیم) شاخص است. دیدارهای انتخابی با شگفتی همراه بود: بلژیک، هلند، سوئیس، اسپانیا، اروگوئه و مهم تر از همه ایتالیا از راهیابی به مرحله اصلی باز ماندند.

این رقابت ها با حضور 16 تیم در چهار گروه و به میزبانی 12 ورزشگاه مختلف در کشور سوئد آغاز شد. کشورهای آلمان غربی، ایرلند شمالی، چک اسلوواکی، آرژانتین، فرانسه، یوگوسلاوی، پاراگوئه، اسکاتلند، سوئد، ولز، مجارستان، مکزیک، برزیل، شوروی، انگلیس و اتریش تیم های حاضر در این مسابقات بودند. مرحله نخست رقابت های اصلی به هواداران فوتبال این امکان را داد با تیم های جدیدی مثل ولز، ایرلند شمالی، سوئد و شوروی سابق آشنا شوند. این تورنمنت علی رغم اتفاقات جالب و تلخی که در خود جای داده بود، یک نکته حائز اهمیت و تلخ دیگر را هم به خود، آرژانتینی ها که پس از 24 سال بار دیگر طعم حضور در رقابت های جام جهانی را چشیده بودند، خیلی زود با پایان رسیدن تورنمنت برای خودشان مواجه شدند.

یک درام تلخ پس از 24 سال غیبت آلبی سلسته در بازگشت خود به جام جهانی روزهای خوبی را تجربه نکرد، آنها پس از گذشت 24 سال غیبت در رقابت های جام جهانی باری دیگر پای در آوردگاه جهانی گذشتند، اما تجربه خوبی را کسب نکردند، و هیچ کس نفهمید که چرا سران فدراسیون فوتبال آرژانتین دو بازیکن خوب این تیم یعنی هومبرتو ماسکیو و انریکه عمر سیوری را به تیم ملی دعوت نکردند. آرژانتین در گروه اول این مسابقات با تیم های آلمان غربی، ایرلند شمالی و چک اسلوواکی همگروه بود، آنها در پایان دور گروهی یک برد و دو شکست بدست آوردند.

آلبی سلسته در بازی اول خود 3 بر یک مغلوب آلمان غربی شد و در دیدار دوم خود با نتیجه 3 بر یک توانست ایرلند شمالی را شکست دهد. اما در پایان دور گروهی با نتیجه تلخی رو به رو شد، و در بازی آخر مرحله گروهی با نتیجه 6 بر یک برابر چک اسلوواکی تحقیر شد و به خانه برگشت. در بازگشت به خانه هم آرژانتینی ها با استقبال خوبی مواجه نشدند و مردم علی رغم توهین های فراوان به بازیکنان تیم ملی، آنها را با سکه مورد هدف قرار می دادند.

ستارگانی که به دنیای فوتبال معرفی شدند این تورنمنت پر بود از ستاره های زیادی که به دنیای فوتبال معرفی شدند. ریموند کوپا (فرانسه)، ژوست فونتن (فرانسه)، پله، گارینشا و واوا (برزیل)، بابی چارلتون (انگلیس)، لو یاشین (شوروی) همگی بازیکنانی بودند، که فوتبال و علاقه مندان به این رشته ورزشی از آشنایی با آنها و نام هایی که به گوششان می خورد، خوشحال شدند.

- ژوست فونتن (فرانسه، تولد 1933) انتظار می رفت به عنوان بازیکن ذخیره در تیم ملی فرانسه حضور داشته باشد، اما در این تیم زوج خوبی را با ریموند کوپا تشکیل داد و در تمامی مسابقات گلزنی کرد تا به رکورد 13 گل برسد. فونتن در مراکش متولد شد و فوتبال خود را در نیس فرانسه آغاز کرد. او با وجود سرعت و جسارتی که داشت به اندازه کافی بلند قد نبود تا در بازی هوایی موفق ظاهرشود، اما با قدرت شوت زنی با پای چپ، به یک نشانه گیر خطرناک تبدیل شد. فونتن در نخستین مسابقه خود سه گل برابر پاراگوئه به ثمر رساند که پیروزی 7 بر 3 فرانسه را رقم زد. هر دو گل شکست 3 بر 2 برابر یوگوسلاوی را وارد دروازه حریف کرد و گل پیروزی فرانسه برابر اسکاتلند را به نام خود ثبت نمود. دو گل دیگر مقابل ایرلند شمالی زد و نتیجه دیدار با برزیل را با یک گل به تساوی کشاند و در نهایت 4 گل فونتن برابر آلمان غربی در مسابقه پلی آف این رقابت ها وی را به یکی از رکورد داران تاریخ مسابقات جام جهانی تبدیل کرد. فونتن در 20 مسابقه ملی خود برای فرانسه 27 گل به ثمر رساند و پیش از روی آوردن به تجارت، به مدت دو سال نیز هدایت این تیم را بر عهده گرفت.

- ریموند کوپا (فرانسه، تولد 1931) کوپا که نامش مختصر 'کوپازوسکی' است فرزند یک کارگر معدن لهستانی بود که نمی خواست پا جای پای پدرش بگذارد. وی که در ابتدا به دلیل دریبل های زیاد مورد انتقاد بود، مهارت بسیاری در کنترل توپ و پشت سر گذاشتن حریف داشت. کوپا تیم رمس فرانسه را به فینال جام قهرمانی اروپا رساند. این تیم در آن مرحله نتیجه را 4 بر 3 به رئال مادرید واگذار کرد، اما کوپا چنان عملکردی از خود به نمایش گذاشت که تیم اسپانیایی را به جذب وی واداشت. این بازیکن پس از 45 بازی ملی در سال 1962 از فوتبال خداحافظی کرد و به یک تاجر موفق تبدیل شد.

اولین قهرمانی سلسائو با ظهور یک ستاره دیدار نهایی رقابت های جام جهانی 1958، در ورزشگاه راسوندا شهر سولنا با حضور حدود 50 هزار نفر تماشاگر بین دو تیم برزیل و سوئد میزبان برگزار شد، این بازی به اولین فینالی بدل شد که بین دو کشور از دو قاره متفاوت به انجام می رسد. یک بازی پر گل و جذاب، که هواداران را فقط چهار دقیقه برای تماشای گل اول بازی منتظر گذاشت. در دقیقه چهار بازی لیدهولم موفق شد برای سوئد گلزنی کند، اما خیلی زود برزیل توسط واوا گل تساوی را به ثمر رساند و دقیقه 9 بازی را یک بر یک کرد. اما این پایان ماجرا نبود و واوا با گل دوم خود پیروزی را در نیمه این بازی به برزیل هدیه داد. برزیلی ها نیمه دوم را هم طوفانی آغاز کردند، آنها در دقایق 55 و 68 دو گل به ثمر رساند، ابتدا پله موفق شد گل سوم را برای تیمش به ثمر برساند و سپس زاگالو برای این تیم گلزنی کرد.

در دقیقه 80 بازی سیمونسون یک گل را برای سوئد به ثمر رساند تا اختلاف را کمتر کند، ولی ستاره ی نو ظهور برزیلی ها تیر خلاص را در دقیقه 90 مسابقه زد و برد پرگل 5 بر 2 را برای سلسائو به ثبت رساند تا این تیم با درخشش پله به اولین قهرمانی خود در تاریخ جام جهانی دست پیدا کند. در پایان این مسابقات ژوست فونتن با 13 گل زده بهترین گلزن تورنمنت شد، پله و هلموت ران هم با 6 گل زده در رده های بعدی قرار گرفتند. در بازی رده بندی این مسابقات فرانسه با نتیجه 6 بر 3 مقابل آلمان غربی به پیروزی رسید و عنوان سومی را بدست آورد، در پایان تیم های برزیل، سوئد، فرانسه و آلمان غربی رده های اول تا چهارم را به خود اختصاص دادند. اما در این رقابت ها نکات های زیادی وجود داشت که در پایان این مطلب به آنها اشاره می کنیم. - برای نخستین بار در رقابت های سال 1958 یک مسابقه مساوی بدون گل تمام شد؛ برزیل و انگلیس در دور نخست بدون گل مساوی کردند. - برای اولین بار تمامی تیم های بریتانیایی به جام جهانی صعود کردند. تیم های ولز و ایرلند شمالی که ایتالیا را شکست داد، برای نخستین بار بود که در جام جهانی حضور می یافتند. - انگلیس در حالی در مسابقات شرکت کرد که هشت تن از بازیکنان منچستریونایتد در فوریه 1958 در یک سانحه هوایی در مونیخ کشته شده بودند.

حسین علیرضایی