ایرج، زهره، منوچهر؛ نمایشی با محوریت خیرندیده ترین شاعر ایران

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، ایرج میرزا را می‌توان به جرأت خیرندیده‌ترین شاعر ایران دانست. او که دانش‌آموخته فرنگ بود، به زبان‌های عربی، فرانسوی و روسی تسلط داشت و به عنوان یکی از پیشگامان تجدد در ادبیات فارسی شناخته می‌شود.

گاهی ایرج میرزا به عنوان یک ایرانی خداپرست و گاهی فردی بی‌دین و مشرک معرفی شده است. گاه اشعاری از او شنیده می‌شود که دیدگاه‌های مذهبی را به تمسخر گرفته و گاهی در وصف و مدح ائمه شعر سروده است! رفتارهای پرتناقض او، چه در میان قشر مذهبی و چه در میان جامعه روشنفکر، همیشه مورد شک و سؤال بوده است. این دوگانگی شخصیت در ایرج میرزا تا اواخر عمر او ادامه داشت.

او بیشتر از آنکه به خاطر اشعار ماندگارش مانند شعر «مادر» در میان عوام شناخته شود، به عنوان شاعری هجوگو مشهور است! ایرج میرزا که هیچ‌گاه نتوانست جایگاه ویژه‌ای در میان جامعه ادبی ایران پیدا کند، در اواخر عمر خود شروع به نگارش مثنوی عاشقانه‌ای به نام «زهره و منوچهر» کرد، اما چون باید روزی او را خیرندیده‌ترین شاعر ایرانی بنامیم، اجل به او مهلت نداد و قبل از اتمام این مثنوی از دنیا رفت...

داستان زندگی ایرج میرزا و چگونگی خلق مثنوی «زهره و منوچهر» این روزها دستمایه تولید نمایش «ایرج، زهره، منوچهر» توسط علی پالیزدار و مهرداد آبجار شده است. نمایشی که از سال 1403 تاکنون روی صحنه بوده و بیش از 250 اجرا برای مخاطبان داشته است.

پالیزدار، به عنوان نویسنده، شاید مهم‌ترین رکن اصلی تولید این نمایش باشد. متن نمایشنامه به طور روان، شیوا و سلیس نوشته شده است. هیچ اضافه‌گویی در متن وجود ندارد و پرش‌های گاه و بی‌گاه از زمان حال به زمان حیات ایرج میرزا به درستی و منطقی اجرا شده است. دیالوگ‌ها آن‌قدر خوب نوشته شده که تماشاگر کلمه به کلمه آن را پیگیری می‌کند. شوخی‌های نمایش بجا و به دور از هجویات ایرج میرزا هستند. مخاطب به خوبی می‌داند کجا باید بخندد و کجا بر احوالات ایرج میرزا احساس تأثر کند.

مهرداد آبجار هنرمندانه نمایشی خلق کرده است که در طول یک سال گذشته به صورت مداوم و مستمر اجرا شده و در این مدت نه تنها ریزش مخاطب نداشته، بلکه استقبال از آن به حدی بوده که هنوز تمایل مخاطب برای تماشای آن کاهش نیافته است.

تلفیق اجرای زنده موسیقی و نمایش مفید و مؤثر واقع شده و زمان‌بندی اجرای هرکدام از آن‌ها به درستی اعمال شده و در راستای نمایش قرار گرفته است. هرچند در طول یک سال گذشته چند بار گروه موسیقی تغییر کرده، اما آبجار با مدیریت صحیح صحنه، موسیقی را در ریل دلخواه خود قرار داده و آن را پیش‌برنده و اثربخش نگه داشته است.

اجرای بازیگران در طول یک سال گذشته به مرزی از پختگی و نظم رسیده که گویی بازیگران هیچ قصدی برای بازی قراردادی ندارند و در یک روال و مسیر درست حرکت کرده و ایفای نقش می‌کنند. تغییر در بازیگران نیز در طول 250 اجرای گذشته وجود داشته، اما هر بار کارگردان با هدایت اصولی، خروجی اثر را به گونه‌ای که می‌خواسته، پدید آورده است.

ارتباط گرم امیرغفارمنش با تماشاگران در کنار بازی خوب و شیرین مهدی رکنی و هنرنمایی علیرضا ناصحی از نقاط قوت و ویژگی بخش بازیگری نمایش است.

طراحی صحنه پیچیده و عجیبی در نمایش دیده نمی‌شود. در واقع، گویا کارگردان از هر آنچه که باعث می‌شود گروه موسیقی از صحنه حذف شود و در معرض دید تماشاگر نباشد، پرهیز کرده و طراحی صحنه با مینیمالیست‌ترین حالت ممکن اجرا شده است.

نمایش «ایرج، زهره، منوچهر» که تاکنون بیش از 250 اجرا داشته، این روزها کماکان در پردیس تئاتر شهرزاد روی صحنه می‌رود.

جزئیات نمایش:

نویسنده: علی پالیزدار کارگردان: مهرداد آبجار تهیه‌کننده: مسعود والا بازیگران: امیرغفارمنش، مهدی رکنی، علیرضا ناصحی، آرزو کریمی زند، ارسلان محمدی، شکیبا کیا، دلارام راضیان، رایان شیخ حسینی، محسن آقایی، محسن مهرجوئی، علیرضا فرحی، سعید گلابتون، کیوان براتی، مهبد فیضی، کمال رضوی، امیررضا محسنی، شادی باژن، بهار احمدی، ثنا عباس‌پور، امیرمهدی ناصری زمان و مکان: پردیس تئاتر شهرزاد، سالن 2 - آبان 1404، ساعت 21 شب

خلاصه: بعد شیرین، بعد فرهاد، بعد آه توی سینه مرد شاعر به سرش زد که همین آخر عمرش بسراید شعر فاخر دور از آز و خنجر و کینه

----------------------------- نویسنده: هبت اله یگانه -----------------------------