اینجا کندلوس است؛ خانه «مینا و پلنگ» فروشی نیست

کندلوس - در میان دره‌های سبز و مه‌گرفته، روستایی چون یاقوتی در دل کوه می‌درخشد، به کندلوس، روستای گردشگری جهانی خوش آمدید.

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: هرچه در مسیر کوهستانی البرز بالاتر می‌روی، در میان دره‌های سبز و مه‌گرفته، روستایی چون یاقوتی در دل کوه می‌درخشد؛ روستایی به نام کندلوس. جایی که صدای آب چشمه‌ها، بوی گیاهان دارویی و خانه‌های چوبی‌اش، روایتی زنده از زندگی در دل کوهستان را به تصویر می‌کشند.

مسیر دسترسی به کندلوس از جاده چالوس آغاز می‌شود و پس از گذر از کجور، جاده‌ای پیچ‌درپیچ میان جنگل و کوه، تو را به روستایی می‌رساند که در هر گوشه‌اش نشانه‌ای از تاریخ و طبیعت با هم آمیخته‌اند.

از زندگی شهری و دغدغه‌هایش که دل می‌کَنی، چشم‌هایت به منظره‌ای دوخته می‌شود که پیش رؤیت همچون پنجره‌ای رو به آرامش گشوده است. اینجا، پنجره‌ای تازه به سوی گردشگری و طبیعت است؛ کندلوس، روستایی که با هر قدم در محوطه‌اش، حس زندگی در دل تاریخ و طبیعت را تجربه می‌کنی.

قدم زدن در سنگفرش‌های گردشگری

قدم زدن در سنگ‌فرش‌های کوچه‌های کندلوس در هوای خنک پاییز، حال و هوایی دیگر دارد. درختان جنگل‌های اطراف، آرام‌آرام جامه‌ی سبز خود را با رنگ‌های زرد و نارنجی عوض می‌کنند و چشم‌اندازی می‌سازند که گویی آغاز بهشت است.

روی سنگ‌فرش‌هایی قدم می‌زنی که نَمِ صبحگاهی پاییز سطحشان را خیس کرده است. در سمت چپ، غرفه‌های کوچک سوغات محلی چشم‌نوازند و در مرکز محوطه، میدانی طراحی شده که شبیه صحنه‌ای از تئاتر است؛ سکوهایی که با سنگ‌های کوهستان فرش شده‌اند و حال‌وهوایی اصیل به فضا می‌بخشند.

اینجا، مرکز فرهنگی کندلوس است؛ جایی که همه برنامه‌های مهم گردشگری و آئینی روستا در آن برگزار می‌شود، از جشن سنتی تیرماه سیزده شو گرفته تا آئین‌های محلی و روایت‌های عاشقانه‌ای چون «مینا و پلنگ» که هنوز در حافظه‌ی مردم جاری است.

در مرکز روستا، موزه کندلوس قرار دارد؛ یکی از نخستین موزه‌های روستایی ایران که مجموعه‌ای از اشیای تاریخی، دست‌نوشته‌ها، سکه‌ها و ابزار زندگی سنتی مردم منطقه را در خود جای داده است.

دیوارهای گل‌اندود شده و درهای چوبی بازدیدکنندگان را به سمت مسیر گردشگری مینا و پلنگ هدایت می‌کنند، و کوچه‌های سنگ‌فرش‌شده حس قدم زدن در دل تاریخ را به آنها منتقل می‌کنند.

کوچه مینا و پلنگ؛ این خانه فروشی نیست

کوچه‌های سنگ‌فرش‌شده با نام‌های محلی نامگذاری شده است، نام‌های محلی مانند «سره دله»، «نبی سره»، «کوچه مینا و پلنگ» و حس قدم زدن در دل تاریخ را به بازدیدکنندگان منتقل می‌کنند.

کندلوس، با تمامی زیبایی‌ها و داشته‌های فرهنگی و گردشگری‌اش، به‌واسطه قصه‌ها و آیین‌هایی نظیر مینا و پلنگ شهره و شناخته شده است و سالانه میزبان بازدیدکنندگان و گردشگران زیادی از نقاط مختلف کشور است. مسافران و گردشگران نیز علاقه‌مندند راز عشق مینا و پلنگ را بارها و بارها بشنوند و با روایت‌های این آئین‌های محلی بیشتر آشنا شوند.

روی دیوار خانه مینا تابلویی نصب شده که روی آن نوشته شده است: «این خانه فروشی نیست». ظاهراً صاحب بنا که آن را از مالک قدیمی خریداری کرده، حاضر به فروش آن به میراث فرهنگی یا سایر مشتریان نبوده است.

نقاشی بزرگی از مینا و پلنگ در قسمتی از کوچه به چشم می‌آید و روبروی آن، سکوهای کوچکی تعبیه شده است تا اهالی و مسافران روی آن بنشینند و به شنیدن قصه‌های مربوط به این آئین‌ها و روایت محلی بپردازند.

خانه‌هایی که شبیه موزه هستند

درهای چوبی و طرح‌های سنتی خانه‌های کندلوس به روی گردشگران باز است و بازدید از آنها شوق و اشتیاق خاصی در بازدیدکنندگان ایجاد می‌کند.

با همراهی محمدحسن، که همسفر و راهنمای ماست، وارد خانه باصفای کندلوس می‌شویم؛ فضایی که گویی تبدیل به یک موزه کوچک شده و جلوه‌های معماری و اشیای سنتی آن را می‌توان از نزدیک مشاهده کرد.

سماور قدیمی زغالی روی طاقچه قرار دارد و در گوشه‌ای، رادیو و ضبط قدیمی به همراه نوارهای کاست دیده می‌شود. همچنین تیر و کمان آرش نیز در خانه به نمایش گذاشته شده و بازدیدکنندگان می‌توانند از نزدیک آنها را ببینند.

نامگذاری خیابان‌ها و کوچه‌ها هر یک داستان جداگانه‌ای دارد و روایتگر شغل، کسب و پیشه صاحبخانه‌ها و زندگی روزمره مردم محلی است.

در خیابان استاد فرهود جلالی کندلوسی توقف کنید

به خیابان استاد فرهود جلالی کندلوسی می‌رسیم؛ مردمان کجور با اشعار و آثار او خاطره دارند و پیر و جوان، مرد و زن، بسیاری از این اشعار را از بر می‌دانند و با این آثار، مانند داستان‌های پارپیرارش زندگی کرده و با آن خاطره ساخته‌اند.

فرهود عاشق طبیعت و فرهنگ دیارش بود و تا آخرین لحظه زندگی‌اش، برای این سرزمین سرود و در راه پاسداشت آن زندگی کرد.

روی دیوار روبرویی، کوچه تابلویی از علی‌اصغر جهانگیری به چشم می‌خورد؛ مردی که کندلوس و فرهنگ آن، تا حد زیادی مرهون تلاش‌ها و حضور اوست و سهم بزرگی در حفظ و معرفی هویت محلی این منطقه دارد.

او کندلوس کندلوس با موزه‌ها و غنای فرهنگی خود، توانسته نامش را فراتر از مرزها مطرح کند و ظرفیت‌های فرهنگی و تاریخی‌اش را جهانی سازد.

راز نماد کندلوس را در امامزاده محل جستجو کنید

اگر به مرکز محله بروید، حمام قدیمی کندلوس دیده می‌شود که بخش دیگری از هویت تاریخی و فرهنگی این منطقه را به نمایش می‌گذارد. همچنین امامزاده‌ای به نام فضل در این منطقه وجود دارد که سقف چوبی آن و نمادهای به کار رفته بر روی در و دیوار، جلوه‌ای از معماری سنتی و هنری منطقه را نشان می‌دهد.

کندلوس نماد حفظ بافت تاریخی و هویت فرهنگی مازندران است

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری نوشهر گفت: با حفظ بافت تاریخی و اصالت فرهنگی در روستای کندلوس، این منطقه به یکی از مقاصد شاخص گردشگری فرهنگی کشور تبدیل شده و زمینه حضور گسترده علاقه‌مندان به میراث بومی فراهم آمده است.

حسین متاجی در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: با اشاره به جایگاه ویژه روستای کندلوس در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری اظهار کرد که با تلاش و همراهی مردم و مسئولان، بافت تاریخی و ارزشمند این روستا حفظ شده و امروز به عنوان یکی از الگوهای موفق در صیانت از فرهنگ و هویت بومی شناخته می‌شود.

وی افزود: این اقدام موجب افزایش چشمگیر حضور گردشگران و علاقه‌مندان به تاریخ و تمدن کهن مازندران شده و فرصتی فراهم کرده تا مردم از نزدیک با فضا، آئین‌ها و معماری اصیل منطقه آشنا شوند.

به گفته متاجی، در مسیر اصلی روستا و محدوده بافت تاریخی، تردد خودرو ممنوع است تا آرامش محیط و اصالت کالبدی آن حفظ شود و تنها در موارد خاص، عبور خودروها مجاز است.

وی با اشاره به الزامات جهانی شدن گردشگری بیان کرد: تمام نشانه‌ها و تابلوهای راهنما در کندلوس با زبان محلی و الگوی بومی طراحی شده تا ضمن هماهنگی با استانداردهای گردشگری، فرهنگ، زبان و آئین‌های کهن مردم منطقه نیز زنده بماند.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری نوشهر تأکید کرد: کندلوس نمونه‌ای کم‌نظیر از پیوند بین میراث ملموس و ناملموس در مازندران است و حفظ آن می‌تواند الگویی برای توسعه گردشگری فرهنگی در سایر مناطق روستایی استان باشد.

برای بازدید از موزه کندلوس، باید مسیر بالای محل را طی کنید و از 80 پله بالا بروید تا بتوانید ساعاتی را در غرفه‌های هشت‌گانه آن سپری کرده و با آثار و فرهنگ منطقه آشنا شوید.