این پزشکان با رمزارز نسخه می پیچند
ماجرای پزشکان متخلفی که برای درمان بیماران دلار و ارز دیجیتال می‌گیرند.
سرپرست مرکز نظارت و اعتباربخشی امور درمان وزارت بهداشت ضمن تشریح تخلفات مالی پزشکان اعلام کرد: "قرارگاه نظارت بر سلامت" در معاونت درمان وزارت بهداشت تشکیل شده است تا نظارت بر تخلفات پزشکان تشدید شود.
شاید شما نیز در مطب پزشکان جمله "دستگاه کارتخوان نداریم؛ پول نقد پرداخت کنید." را شنیده باشید؛ یا برای انجام جراحی در برخی مراکز، با درخواست پرداختی‌های خارج از ضابطه یا به‌اصطلاح "زیرمیزی" مواجه شده باشید.
از آنجا که همه این تخلفات از سوی مردم به وزارت بهداشت گزارش نمی‌شود آمار دقیقی از این تخلفات پزشکان در دست نیست؛ اگرچه تعداد این پزشکان ممکن است زیاد نباشد، اما همین تخلفات رخ‌داده نیز اعتبار جامعه پزشکی را خدشه‌دار می‌کند.
چندی پیش مدیرکل بازرسی و پاسخگویی به شکایات وزارت بهداشت از تشدید مجازات پزشکان زیرمیزی‌بگیر خبر داده و گفته بود که میان پزشکان، بیشترین گزارش دریافت زیرمیزی بین جراحان بوده است.
در همین راستا با دکتر سلیمان حیدری، سرپرست مرکز نظارت و اعتباربخشی امور درمان وزارت بهداشت گفت‌وگو کردیم.
تخلفات پزشکان به چند دسته تقسیم می‌شود؟
تخلفات در حیطه پزشکی عناوین زیادی دارد اما برخی تخلفات برای سیستم بهداشتی و درمانی قابل پذیرش نیست و مشکلات فراوانی به مردم و بیماران تحمیل می‌کند. تخلفات را می‌توان به دو دسته عمده تقسیم کرد؛ یک دسته از تخلفات مالی هستند که شامل دریافت مبالغی خارج از تعرفه‌های مصوب است و دسته دوم، تخلفات کادر درمان در حیطه عملکردی است، برای مثال انجام درمان‌هایی که خارج از توان و تخصص فرد یا اقدام غیراستاندارد است، تخلف در حیطه عملکردی به‌شمار می‌رود. این دو دسته تخلف زیرشاخه‌های مختلفی دارند؛ مثلاً در حیطه درمان ممکن است فرد یک نفر را بستری کند اما به‌هنگام انجام عمل جراحی فرد دیگری او را عمل کند که متخصص رشته دیگر یا تکنسین است یا اینکه متخصص همین رشته است ولی مجوز فعالیت در این شهر را ندارد، در حیطه مالی نیز موارد تخلف متعدد است.
رایج‌ترین تخلف در حیطه مالی چیست؟
آنچه رایج‌تر است اخذ وجوه خارج از تعرفه است که شاخص‌ترین تخلف، تحت عنوان زیرمیزی شناخته می‌شود که پزشکان متخلف، عمدتاً در مطب خود این زیرمیزی را اخذ می‌کنند.
زیرمیزی‌های دریافت‌شده قابل پیگیری و شناسایی است؟
بله، اما برخی از این پزشکان برای آن که تخلفشان در این مورد قابل پیگیری نباشد از بیمار درخواست می‌کنند زیرمیزی را به حساب شخص دیگری مانند منشی خود واریز کنند. برخی دیگر نیز برای آن که ردوبدل مالی صورت نگیرد به‌جای دریافت پول نقد، سکه، دلار، ارز و ارز دیجیتال دریافت می‌کنند.
برخی پزشکان برای انجام اعمال جراحی نیازمند برخی تجهیزات، خودشان اقدام به فروش این تجهیزات به بیماران می‌کنند؛ چنین مسئله‌ای تخلف به‌شمار می‌رود؟
بله؛ برخی تخلفات نیز در قالب فروش تجهیزات لازم به بیماران برای انجام جراحی انجام می‌شود، به‌عنوان مثال برای انجام برخی اعمال جراحی نیاز به تجهیزات خاصی است و برخی پزشکان متخلف خودشان اقدام به فروش این تجهیزات به بیمار می‌کنند. باید توجه داشت که فروش تجهیزات پزشکی از سوی پزشکان تخلف است و هرگونه تجهیزات پزشکی برای انجام هرگونه درمان و عمل جراحی، باید توسط مرکز درمانی خریداری شود و پزشکان حق ندارند رأساً به فروش این تجهیزات به بیماران اقدام کنند و یا خودشان مبلغی را برای تأمین این تجهیزات دریافت کنند. باید مرکز درمانی این تجهیزات را تأمین و رسید هزینه‌ها را به بیمار ارائه کند تا بیمار بتواند در صورت نیاز پیگیری کند و یا مبالغ هزینه‌شده را از بیمه دریافت کند.
برخورد با این تخلفات چگونه انجام می‌شود؟
برخورد با برخی از این موارد منوط به این است که مردم در گزارش این تخلفات با ما همکاری کنند؛ بهترین راه برای گزارش تخلفات، سامانه 190 وزارت بهداشت یا شماره‌هایی است که از طریق معاونت‌های درمان دانشگاه‌های علوم پزشکی اعلام می‌شود.
گاهی برخی بیماران نگران این هستند که در صورت گزارش دادن این تخلفات، پزشک خاطی متوجه شود چه‌کسی این تخلف را گزارش کرده است.
مردم باید بدانند که بدون درگیر شدن افرادی که گزارش می‌کنند، وزارت بهداشت به این گزارش‌ها رسیدگی می‌کند و از طریق کارشناسان ادارات نظارت در دانشگاه‌های علوم پزشکی، به این گزارشات رسیدگی می‌شود.
مجازات پزشکان متخلف چیست؟
گزارش‌های تخلفات بررسی و فرد خاطی به سازمان تعزیرات حکومتی معرفی می‌شود و در صورت تأیید تخلف، وجوه اضافه‌گرفته‌شده به بیمار برگردانده می‌شود و بسته به میزان و تعداد تخلفات، پزشک خاطی از دو برابر تا 50 برابر میزان زیرمیزی دریافت‌شده، ممکن است جریمه شود. اگر تخلفاتی همچون دریافت وجوه بالاتر از تعرفه مصوب توسط مراکز درمانی یا در مرکز درمانی انجام شود، به آن مرکز تذکر داده می‌شود و اگر تخلف، سه بار تکرار شود، اعتباربخشی مرکز درمانی یک درجه کاهش می‌یابد؛ در صورتی که تخلف به‌طور مکرر انجام شود نیز مرکز درمانی به‌صورت موقت یا دائم تعطیل می‌شود.
تکلیف ادامه درمان بیماری که تحت نظر پزشک متخلف است چه می‌شود؟
بعضاً بیماران نگران می‌شوند که اگر تخلفات یک پزشک را گزارش کنند ممکن است ادامه روند درمان‌شان با اختلال مواجه شود در حالی که معاونین درمان دانشگاه‌ها و بیمارستانها وظیفه دارند پزشک جایگزین را جهت انجام اقدام درمانی به بیمار معرفی کنند.
به‌جز گزارش‌های مردمی، خود وزارت بهداشت نیز بررسی‌های ادواری برای شناسایی این تخلفات انجام می‌دهد؟
تمام مراکز درمانی و مطبها، به‌صورت دوره‌ای توسط کارشناسان معاونت درمان دانشگاه‌های علوم پزشکی بررسی می‌شود و رعایت استانداردها توسط این کارشناسان مورد بازرسی قرار می‌گیرد در عین حال در زمان حاضر میزان نظارت بر بیمارستانها بیشتر از مطب‌هاست. آنچه هدف‌گذاری شده آن است که هر مرکز درمانی حداقل سالانه یک تا دو بار مورد بررسی قرار بگیرد، برای مثال در سال گذشته 11 هزار مورد بازرسی از مراکز درمانی انجام شده بود که 6 درصد از آن‌ها به‌عنوان تخلف شناسایی شده بود. در سه‌ماهه اول سال 1401، تعداد 30 هزار و 81 بازدید انجام شد که 15هزار بازدید از بیمارستانها بود. سه درصد از بازدیدها در سال جاری منجر به کشف تخلف شده است؛ 996 مرکز غیرمجاز تعطیل شد و 1447 پرونده به تعزیرات، دادسرا و نظام پزشکی ارجاع شد.
در دولت جدید برنامه‌ای برای تشدید نظارت‌ها داشته‌اید؟
برای ایجاد هماهنگی بین مراجع ذی‌ربط و رسیدگی سریع‌تر به تخلفات در حیطه بهداشت و درمان "قرارگاه نظارت بر سلامت" در معاونت درمان وزارت بهداشت با ریاست معاون درمان و حضور نمایندگانی از سازمان‌های تعزیرات، نظام پزشکی، پزشکی قانونی، ریاست محترم دادسرای رسیدگی به جرایم پزشکی و... از چهار ماه پیش تشکیل شده است. پرونده‌های مهم و سنگین در این قرارگاه طرح و رسیدگی می‌شود. مقرر شده است که قرارگاه‌های مشابه در استان‌ها تشکیل شود.