بحران اقتصادی جدید برای ایران | آرزوی جوانان به باد رفت؟

فهرست محتوا
• کاهش درآمد 1.7 میلیارد دلاری با ثبات صادرات
• اما سناریوی خطرناک‌تر: کاهش صادرات
• تجربه تلخ تحریم؛ درس‌هایی از گذشته

در جدیدترین گزارش «صندوق بین‌المللی پول»، پیش‌بینی شده است که قیمت نفت خام دبی مبنای قیمت‌گذاری نفت صادراتی ایران از حدود 69 دلار در سال 2025 به حدود 64 دلار در سال 2026 کاهش یابد. کاهش 5 دلاری که در نگاه اول ممکن است تاثیر محدودی بر درآمدهای نفتی داشته باشد، اما در چارچوب سناریوهای صادراتی ایران، اهمیت آن پررنگ‌تر می‌شود.

کاهش درآمد 1.7 میلیارد دلاری با ثبات صادرات

در حال حاضر، ایران طبق داده‌های موسسه کپلر، روزانه حدود 1.4 میلیون بشکه نفت صادر می‌کند. با در نظر گرفتن تخفیف‌های معمول (حداکثر 30 درصد)، درآمد ایران در قیمت 69 دلاری حدود 24.3 میلیارد دلار و در قیمت 64 دلاری حدود 22.6 میلیارد دلار خواهد بود.

یعنی کاهش قیمت نفت خام دبی، معادل 1.7 میلیارد دلار کاهش درآمد در سال.

اما سناریوی خطرناک‌تر: کاهش صادرات

اگر صادرات نفت ایران تحت فشار تحریم‌ها به 925 هزار بشکه در روز برسد، درآمد سالانه به 14.9 میلیارد دلار می‌رسد.

در سناریوی بدبینانه‌تر، اگر صادرات به 450 هزار بشکه در روز سقوط کند (سطحی که در دوره فشار حداکثری تحریم‌ها در سال 1397 تجربه شد)، کل درآمد نفتی کشور به حدود 7.3 میلیارد دلار می‌رسد.

یعنی کمتر از یک‌سوم درآمد در سناریوی صادرات پایدار.

تجربه تلخ تحریم؛ درس‌هایی از گذشته

در دوران تحریم‌های شدید سال 1397، افت صادرات نفتی باعث شد دولت برای جبران کسری منابع، به استقراض از بانک مرکزی و چاپ پول متوسل شود که نتیجه آن، تورم سنگین و کاهش شدید ارزش ریال بود. این تجربه نشان داد که چالش اصلی نه نوسان قیمت، بلکه محدودیت در فروش نفت است.