بخشی از برنج شمال وارد بازار نشد / قیمت تمام شده برنج طارم ایرانی 145 هزار تومان است

امیر آقاجانیان، عضو انجمن تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان برنج کشور در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، درباره دلایل کاهش عرضه برنج شمال به بازار گفت: امسال برخلاف سال‌های گذشته بخش قابل‌توجهی از برنج تولیدشده در استان‌های شمالی پس از برداشت وارد بازار نشد. علت این موضوع را باید در سیاست‌های اشتباه تنظیم بازار جست‌وجو کرد که موجب بی‌اعتمادی کشاورزان شد.

وی با اشاره به تجربه سال گذشته افزود: پارسال قیمت برنج در بازه‌ای حدود صد هزار تومان نوسان داشت، اما به‌دلیل ارائه آمار غلط از تولید، سیاست‌گذاران تصور کردند تولید داخلی دو میلیون و چهارصد تا دو میلیون و هفتصد هزار تن است؛ در حالی‌که آمار واقعی حدود یک میلیون و هفتصد هزار تن بود. همین برآورد اشتباه باعث شد در تیرماه امسال با کمبود شدید برنج مواجه شویم و قیمت‌ها در کارخانه‌های شمال روزانه افزایش یابد. کشاورزانی که پیش از عید محصول خود را یک‌سوم این قیمت فروخته بودند، با مشاهده این جهش قیمتی احساس ضرر و بی‌عدالتی کردند و از همان زمان ذهنیتی منفی در میان آنان شکل گرفت.

آقاجانیان ادامه داد: در حالی‌که بسیاری از کارخانه‌های شالیکوبی توان خرید و نگهداری بلندمدت برنج را ندارند و حتی برای تأمین هزینه‌های جاری خود در مضیقه‌اند، کشاورزان امسال با تجربه سال قبل، تصمیم گرفتند محصول خود را نفروشند و این روزها حتی به قیمت سیصد هزار تومان هم حاضر به فروش نیستند، در حالی که طبق محاسبات ما قیمت تمام‌شده برنج ممتاز هاشمی طارم برای کشاورز حدود 140 تا 145 هزار تومان است. این مقاومت باعث شده عرضه برنج در شمال کشور قطره‌چکانی شود و هر کشاورز فقط مقدار کمی، مثلاً بیست یا دویست کیلوگرم، برای فروش به بازار می‌آورد. همین رفتار، یکی از دلایل اصلی افزایش روزانه و هفتگی قیمت برنج در بازار شمال است.

آقاجانیان در پاسخ به این پرسش که چه سیاستی می‌تواند موجب تعادل بازار شود، گفت: دولت نمی‌تواند کشاورزان را به فروش وادار کند، اما می‌تواند از مسیر واردات برنج بازار را تنظیم کند. به نظر من، نخستین گام مؤثر، حذف کامل ارز ترجیحی از واردات برنج است؛ زیرا این ارز منبع رانت، فساد و اختلاف قیمت در بازار شده و هیچ تأثیری بر کاهش قیمت سفره مردم ندارد.

عضو انجمن تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان برنج در ادامه افزود: وزیر جهاد کشاورزی اعلام کرده‌اند که دولت نمی‌تواند برنج ایرانی را قیمت‌گذاری کند و فقط امکان تعیین قیمت برای برنج خارجی وجود دارد. اما در دولت‌های پیشین، قیمت‌گذاری توصیه‌ای اجرا می‌شد و وزارت جهاد بازه قیمتی مشخصی را برای برنج داخلی اعلام می‌کرد. اکنون حتی این اقدام ساده نیز انجام نمی‌شود.