بررسی دو محوطه دیگر سد چمشیر / کشف قیچی و النگو در استقرارگاه
بررسی دو محوطه تاریخی دیگر در چمشیر از وجود استقرارگاه‌های کوچ نشینی خبر می دهد ضمن اینکه باستان شناسان در کاوش‌های خود قیچی و النگوهایی نیز کشف کرده‌اند.
بررسی دو محوطه تاریخی دیگر در چمشیر از وجود استقرارگاه‌های کوچ نشینی خبر می دهد ضمن اینکه باستان شناسان در کاوش‌های خود قیچی و النگوهایی نیز کشف کرده‌اند.
به گزارش خبرنگار مهر، محوطه‌های تاریخی دیگری در محدوده سد چمشیر مورد کاوش باستان شناسان مختلف قرار گرفته است. دو محوطه دیگر نیز از 149 محوطه موجودی که باستان شناسان در بررسی‌های اولیه به وجود آن پی برده بودند مورد کاوش قرار گرفت.
لیلا گرگری سرپرست هیئت باستان‌شناسی محوطه 143 است که پس از بررسی‌ها معتقد است این محوطه به صورت یک زمین صاف و هموار با شیب ملایم شرق به غرب در مجاورت رودخانه زهره و در حوضه آبگیر دریاچه سد چمشیر قرار گرفته که در بررسی سطحی شواهد پراکنش سفال در آن دیده نشده است ولی در مرکز محوطه، بقایای دیوار سنگی در جهت شرقی غربی قرار گرفته است، بنابراین به منظور روشن شدن وضعیت این سازه یک ترانشه به ابعاد 3 در 14 متر بر روی این سازه ایجاد شد.
این باستان‌شناس در ادامه از بررسی و کاوش در ترانشه‌ای با ابعاد 5 در 10 متر در جهت شمال خبر داد که کاوش در آن منجر به دیده شدن دو فضای مجزا با دیوارهای سنگ چین شده است و داخل آن نیز پراکنش سفال وجود داشته‌اند. بنابراین از آنها نمونه برداری شد تا مطالعات بیشتری روی آنها انجام شود.
سرپرست هیئت باستان‌شناسی با بیان‌اینکه در داخل یکی از فضاها بقایای یک سکوی سنگی و بر روی آن تعداد قطعات سفالی مربوط به یک ظرف به دست آمد تصریح‌کرد: در بخشی از این ترانشه و چسبیده به دیوار سنگ‌چین یکی از فضاها شواهد یک فضای کوچک سنگی که کف آن با سنگ ریز، فرش شده است به دست آمد.
گرگری گفت: بر اساس نوع ساختار و کم بودن ارتفاع سازه‌ها و همچنین تعداد کم قطعات سفال می‌توان احتمال داد با یک استقرار موقت روبرو هستیم هر چند اثبات این گفته نیاز به مطالعات و کسب اطلاعات بیشتر دارد.
محوطه دیگری که مورد بررسی قرار گرفته مربوط به کاوش محوطه 063 سد چمشیر است که در آن بقایای حداقل سه واحد معماری آشکار شد. بنابراین با توجه به نوع معماری و عدم کف‌سازی، انباشت نهشته‌های آبرفتی در درون فضاها، فقدان ظروف ذخیره‌سازی همچون خمره‌های سفالی بزرگ و حضور یافته‌های ویژه همچون قیچی، النگو و سنگ پاشنه در می‌توان کاربری این محوطه را استقرارگاهی کوچ‌نشینی پیشنهاد کرد.
مصطفی خزایی سرپرست هیئت باستان‌شناسی با اشاره به اینکه محوطه 063 در 5 کیلومتری جنوب‌شرق تأسیسات سد چمشیر، در شمال کوه چم‌چرو در تراس جنوبی رودخانه زهره واقع شده تصریح‌کرد: این محوطه در بررسی سال 1395 توسط محمدتقی عطایی شناسایی و به عنوان محوطه‌ای ارزشمند برای کاوش معرفی شد.
در بررسی سطحی سال 1395 علاوه بر یافته‌های سفالی مربوط به قرون اولیه تا میانی اسلامی، بقایای معماری از لاشه‌سنگ و ملات گل در بخش‌های غربی، مرکزی و شرقی آن رؤیت شده بود. علاوه بر این، در گمانه‌زنی سال 1398، محوطه 063 به سرپرستی عطایی زیر نظر اکرم ندیمی‌پور مورد گمانه‌زنی قرار گرفت و در این گمانه‌زنی گمانه‌ای به ابعاد یک در یک و نیم متر در قسمت بناهای شمالی محوطه ایجاد و در نتیجه گمانه‌زنی بخشی از یک دیوار با لاشه‌سنگ و ملات گل آشکار شد.
همچنین مشخص شد که محوطه در حدود یک متر نهشته باستانی دارد و بقایای آن با توجه به سفال‌های کشف شده از گمانه‌زنی مربوط به قرون میانی اسلامی است. در این باره خزایی افزود: با توجه به ماهیت نجات‌بخشی پروژه، مهمترین هدف کاوش آشکارسازی و ثبت و ضبط بقایای معماری مشهود در بخش‌های مختلف محوطه و گردآوری حداکثر اطلاعات از لایه‌نگاری و توالی استقرار، مواد فرهنگی، کاربری و فرایندهای نهشته و پسا نهشته شدن محوطه بود بنابراین با توجه به نتایج بررسی سطحی سال 1395 و گمانه‌زنی سال 1398، در کاوش سال 1401 تمرکز بر خواناسازی بقایای معماری در بخش‌های شمالی و جنوبی محوطه گذاشته شد.
خزایی درباره یافته‌های این محدوده گفت: با توجه به نوع معماری و عدم کف‌سازی، انباشت نهشته‌های آبرفتی در درون فضاها، فقدان ظروف ذخیره‌سازی همچون خمره‌های سفالی بزرگ و حضور یافته‌های ویژه مانند قیچی، النگو و سنگ پاشنه در، می‌توان کاربری محوطه را استقرارگاهی کوچ‌نشینی پیشنهاد کرد.
سرپرست هیئت باستان‌شناسی افزود: از نظر قدمت می‌توان بر اساس حضور قطعات انگشت‌شماری سفال از نوع نقش‌کنده زیر لعاب و فیروزه قلم‌مشکی و قطعات شبه پیش از تاریخ بقایای معماری شناسایی شده را به قرن 5 تا 7 هجری یا قرون میانی اسلامی تاریخ‌گذاری کرد.
