دوشنبه 30 تیر 1404

تاثیر محسوس پاندمی و بازگشت نمایشگاه‌های کتاب

خبرگزاری اکو نیوز مشاهده در مرجع

با توجه به همه دفاعی که از صنعت نشر آمریکا در پرونده خرید انتشارات سایمون اند شوستر توسط پنگوئن رندوم هاوس به عمل آمد، اما چالش‌های صنعت نشر در سال 2022 فقط همین مورد نبود.

از بسیاری جهات، صنعت نشر این کشور همچنان با پیامدهای ناشی از کرونا روبه رو بود و مشکل بازگشت کارمندان شرکت‌های انتشاراتی به دفتر کار، بسیار جدی بود و با هر موج جدید کرونا و سویه‌های دیگرش، این عمل بارها و بارها به تعویق افتاد. در عین حال خود کارمندان نیز با بازگشت به دفترهای کار موافق نبودند و دنبال کردن سیاست کار در خانه را مهم‌ترین مزیت در اوج همه‌گیری می‌دانستند.

مشکلات تورمی در هزینه‌های تولید کتاب

مشکلات افزایش قیمت تامین ملزومات چاپ که سال 2021 هم وجود داشت، در سال 2022 هم ادامه یافت و گرچه افزایش قیمت چاپ، کاغذ و حمل و نقل کم‌تر شد، اما شروع بالاترین تورم در دهه‌های اخیر، هزینه‌های تولید را بسیار بالاتر از سطح 2019 نگه داشت و میزان سودآوری را پایین آورد. تنگناهای ظرفیت چاپ نیز کمتر شد که البته نه با حل مشکلات؛ که با کاهش فروش کتاب و ارایه سفارش‌های کمتر چهره کرد.

کاهش سفارش آمازون

با شروع پاندمی، مصرف‌کنندگان در سال‌های 2020 و 2021 بیشتر به سمت خره‌فروشی‌های آنلاین تمایل پیدا کردند و آمازون سفارش‌های بزرگی برای خرید کتاب داشت. اما وقتی مشتریان سال 2022 به کتابفروشی‌های فیزیکی بازگشتند، آمازون به شدت تحت تاثیر واقع شد و برای کاهش میزان موجودی کتاب‌هایی که خریده بود، سفارش‌های جدید به ناشران را در فصل تابستان به شدت کاهش دارد که گاه تا سطح 70 درصد کمتر هم بود. هارپر کالینز کاهش سفارش آمازون را دلیل اصلی کاهش 11 درصدی فروش در سه ماهه منتهی به 30 سپتامبر دانسته است.

کاهش سفارش‌های آمازون و حذف شماری از فرصت‌های شغلی در بخش کتاب این مجموعه باعث شد حتی این گمان ایجاد شود که آمازون از بازار کتاب پایش را بیرون می‌کشد و البته آمازون قاطعانه این پیش‌بینی‌ها را رد کرد.

افتتاح مغازه‌های جدید کتاب‌فروشی

برای کتاب‌فروشی‌ها از سوی دیگر بازگشت خریداران به مغازه‌ها خبر خوبی بود و «بارنز اند نوبل» شروع به افتتاح شعبه‌های جدید کرد و قرار است 30 فروشگاه جدید در سال 2023 افتتاح کند. در مجموع کل کتاب‌فروشی‌ها تا اکتبر در مقایسه با سال پیش 7.5 درصد بیشتر شد و امید می‌رود شمار کتاب‌فروشی‌ها به زودی به سطح 2019 بازگردد. آمازون اما اعلام کرد همه 24 کتاب‌فروشی فیزیکی خود را می‌بندد. این کمپانی سال 2015 با سروصدای فراوان اولین کتاب‌فروشی فیزیکی خود را دایر کرده بود.

بازگشت نمایشگاه‌های کتاب

کاهش اثرات پاندمی موجب رونق دوباره نمایشگاه‌های کتاب و بالطبع حضور ناشران شد و همه نمایشگاه‌ها به روال سابق به صورت حضوری برگزار شدند؛ گرچه شماری از آنها در سایه تورم، تهدیدهای بازگشت‌پذیر کووید و جنگ اوکراین کاهش ترافیکی را تجربه کردند.

در ماه مارس، نمایشگاه کتاب بولونیا با توسعه برنامه‌ها برای انتشارات بزرگسالان به دنبال جذب ناشران بیشتر بود و نمایشگاه لندن در ماه آوریل ممنوعیت کلی کار با ناشران روسی را در نظر گرفت و به عنوان محل اصلی ارایه آثار انگلیسی زبان پس از سه سال که به صورت غیرحضوری برگزار شده بود، دوباره مراجعه‌کنندگان حضوری را میزبانی کرد. همین امر در ماه اکتبر در نمایشگاه کتاب فرانکفورت هم عملی شد، هرچند رویدادی ضعیف‌تر از همیشه بود و اثرات جنگ در اروپا، بحران انرژی و تورم در آن مشهود بود و شمار شرکت‌کنندگان به 180 هزار نفر رسید که تقریباً نصف شمار آخرین نمایشگاه قبل از پاندمی بود.

در این میان نمایشگاه شارجه شاهد موفقیت بود و در سال 2022 پذیرای بیش از 971 موسسه انتشاراتی از 92 کشور شد و به عنوان مهمان افتخاری در بولونیا و کشور مرکزی در لندن حضور یافت. این کشور مهمان افتخاری گوادلاخارا هم شد که در پایان نوامبر در مکزیک برگزار شد. نمایشگاه کتاب شارجه پس از یک نمایشگاه مجازی در سال 2020 و یک رویداد ترکیبی در سال 2021، حدود 800 هزار نفر را میزبانی کرد که تنها 3000 نفر از مهمانانش در سال 2019 عقب‌تر بود.

کاهش فروش کتاب

با نزدیک شدن به پایان سال 2022 مشخص شد صنعت نشر کتاب آمریکا پس از دوسال متوالی رشد خوب، در این سال کاهش یافته و تا اکتبر 5.1 درصد کمتر از سال 2021 بوده است. سال 2021 آمار فروش 12 درصد بیشتر از سال 2019 و پیش از شروع پاندمی بود.