تب «صد سال تنهایی» ژاپن را فرا گرفت

به گزارش خبرگزاری اقتصادایران به نقل از ال پایس، نسخه جیبی «صد سال تنهایی» گابریل گارسیا مارکز (1967) که به زبان ژاپنی منتشر شده به پدیده انتشاراتی تابستانی بدل شده و حدود 290 هزار نسخه تنها در 8 هفته فروخته است. این رقم تقریباً برابر با تعداد کل 3 نسخه گالینگور چاپ شده در 52 سال گذشته از این کتاب است.

یکی از دلایل تجدید حیات غیرمنتظره شاهکار گابریل گارسیا مارکز، ساخته شدن سریالی با اقتباس از این رمان توسط نتفلیکس است که سال آینده قرار است در دسترس قرار بگیرد. سبک رالیسم جادویی این کتاب همچنین بر چندین نویسنده معتبر ژاپنی هم تاثیر گذاشته و در عین حال روی جلد این نسخه جیبی شامل چهره‌هایی از ماکوندو که توسط ریوتو میاکه، یکی از پرطرفدارترین تصویرگران محلی حال حاضر شکل گرفته و پیش از این کارهای تبلیغاتی برندهایی مانند گوچی، بوتگا ونتا و اپل را انجام داده، در این میان بی‌تاثیر نبود.

ریو کیکوچی از مسئولان نتفلیکس در این باره گفت: می‌خواستیم کتاب را در قالبی با قیمت پایین به خوانندگانی که سریال نتفلیکس را تماشا می‌کنند ارایه کنیم و در عین حال دهمین سالگرد مرگ گابو را با معرفی مجدد ادبیات او گرامی بداریم. این رمان اولین بار سال 1972 در ژاپن توسط انتشارات شینچوشا منتشر شد. آن زمان، نویسنده کلمبیایی هنوز جایزه نوبل ادبیات را نگرفته بود و کیکوچی حتی به دنیا نیامده بود.

کیکوچی در مصاحبه خود با ال پایس در حالی شرکت کرد که یک تی‌شرت مشکی منقش به چهره خندان گارسیا مارکز به تن داشت و یک علامت زرد روی پیراهن بود که به زبان اسپانیایی روی آن نوشته شده است: «به ماکوندو خوش آمدید».

ناشر اولیه کتاب می‌گوید با وجود سرعت پایین فروش نسخه اصلی، این رمان در تمام این سال ها در قفسه کتابفروشی‌های ژاپن باقی مانده است. این در حالی است که تا به امروز، حداقل 50 میلیون نسخه از «صد سال تنهایی» به 46 زبان فروخته شده است.

الهام بخش نویسندگان ژآپنی

این رمان که نخستین بار سال 1967 در بوئنوس آیرس منتشر شد، منبع الهام نویسندگان برجسته ژاپنی هم شد و کنزابورو اوئه (1935-2023) برنده جایزه نوبل ادبیات در سال 1994، از تحسین کنندگان «صد سال تنهایی» بود و سبک این کتاب بر رمان او به نام «بازی معاصر» در سال 1979 تاثیر گذاشت. این رمان داستان یک شهر خیالی است که اسطوره تاسیس آن نماد تاریخ مدرن ژاپن است و ریشه‌های خانواده امپراتوری را زیر سوال می برد.

یکی دیگر از نویسندگان مشهور ژاپنی، ناتسوکی ایکزاوا، جزیره‌ای خیالی در میکرونزی را در رمانی با عنوان «حادثه نویداد: سقوط ماتیاس» (1993) در مرکز داستانش قرار داده که توسط یک دیکتاتور الهام گرفته از ماکوندو اداره می‌شود. این کتاب که جایزه تانیزاکی، یکی از جوایز مهم ادبی ژاپن را دریافت کرد، با تحسین منتقدان هم مواجه شد و فاصله سبکی آن با رمان‌های طبیعت گرایانه و درونگرا که بیش از نیم قرن بر ادبیات ژاپنی تسلط داشت، مورد توجه قرار گرفت. ایکزاوا در اولین کنگره گارسیا مارکز که سال 2008 در مؤسسه سروانتس توکیو برگزار شد، توضیح داد که با خواندن رمان این نویسنده کلمبیایی، سرپیچی از قوانین علت و معلولی را آموخته است.

تومویوکی هوشینو، یکی دیگر از نویسندگان برنده جایزه ژاپن، که پس از خواندن حماسه خانواده بوئندیا در دهه 1990 برای تحصیل اسپانیایی به مکزیک رفت، بر ارتباط رمان با وضعیت آشفته‌ای که جهان در حال عبور از آن است، با هرج و مرج اجتماعی، مستبدان و جنگ‌ها، در تکرار دوره‌ای داستانی که توسط اورسولا ایگواران (شخصیتی که بیشترین عمر در حماسه گابو را می‌گذراند) تاکید داشته است.

یک روی جلد جذاب

در هر حال بسیاری از خوانندگان ژاپنی نسخه جیبی را از آن رو انتخاب کرده‌اند که شیفته جلدی شده اند که ریوتو میاکه خلق کرده است. وی مانند ویترین یک کلکسیونر، 16 عنصر از شهر تخیلی ماکوندو، از جمله دستگاه تقطیر، تلسکوپ، خروس جنگنده و یک دسته موز، و همچنین شخصیت هایی مانند ملکیادس و سرهنگ آئورلیانو بوئندیا را روی جلد ردیف کرده است.

توالی منظم نقاشی‌های روی جلد نشان می‌دهد که قصد هدایت خوانندگان را برای پی گرفتن روایتی دارد که طبق نظرات منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی پیچیده و دنبال کردن آن دشوار است. سینسی سایتو منتقد ادبی در کانال یوتیوب خود در حالی که در 4 قسمت آموزشی نشان می دهد چگونه باید «صد سال تنهایی» را خواند، هشدار داده که گرچه این کتاب مثل نقل و نبات می‌فروشد، اما کتاب آسانی نیست. وی به توضیح منشأ رالیسم جادویی می پردازد و توصیه می‌کند که خوانندگان منطق اپیزودهای خارق‌العاده، مانند پرواز رمدیوس را زیر سوال نبرند.

درباره تاثیر «صد سال تنهایی»، اسپانیایی‌های ژاپن به کیفیت چاپ اول اشاره می‌کنند که توسط مترجم فقید تاداشی تسوزومی به زبان ژاپنی برگرداند شد. این نسخه پس از آن در چاپ‌های بعدی با جلد گالینگور بازنگری شد. کتاب ترجمه شده ماکوندو دارای یک لایه حسی است که در اسپانیایی اصلی وجود ندارد و این امر به لطف فهرست پایان ناپذیر نام‌آواهای ژاپنی که علاوه بر صدا، امکان توصیف احساسات یا حالات عاطفی را فراهم می‌کند، تاثیرگذارتر شده است. به عنوان مثال، در صحنه آغازین، مترجم صدای ریتمیک سنگ‌های بستر رودخانه ماکوندو (گورو - گورو) را اضافه کرد و برای انتقال حس صاف آن، یک نام آوای زیربنایی را به کار برد.

باشگاه‌هایی برای درک کتاب

میل به درک بهتر رمان «صدسال تنهایی» موجب شده تا باشگاه‌های کتاب ویژه در ژاپن ایجاد شود و شرکت کنندگان درباره جنبه‌های ادبی و غیرادبی آن به بحث بپردازند و شخصیت‌های خارج از دنیای ادبی که دنبال کنندگان خود را دارند، به خوانندگان توصیه می‌کنند از غیرقابل قبول بودن بخش‌هایی از کتاب لذت ببرند.