ترمز رشد پایه پولی و نقدینگی کشیده شد؛ اما بدهی دولت به بانک مرکزی 45 درصد افزایش یافت

به گزارش تابناک اقتصادی؛ بررسی بخش پولی و بانکی گزارش منتشر شده توسط بانک مرکزی نشان می‌دهد در نخستین ماه از آخرین فصل سال، حجم نقدینگی در اقتصاد کشورمان با رشد 39.8 درصد نسبت به دی ماه سال گذشته، به بیش از 4 هزار و 501 هزار میلیارد تومان رسیده است. رقمی که در مقایسه با پایان سال قبل، 29.5 درصد افزایش یافته است. در این میان مقایسه روند ماه‌های اخیر بیان گر کشیده شدن ترمز روند صعودی نقدینگی در نظام پولی کشورمان است. به بیان دیگر؛ آمار‌های گذشته نشان می‌دهد در آذرماه امسال این رقم (آذرماه 1400 نسبت به آذرماه 1399) در سطح 41.4 درصد، در آبان ماه امسال در سطح 42 درصد و در مهرماه نیز در سطح 42.8 درصد بوده است که در مجموع می‌توان نتیجه گرفت که برای سه ماه متوالی، روند رشد حجم نقدینگی با کاهش همراه بوده است. از سوی دیگر، آمار منتشر شده نشان می‌دهد در دی ماه امسال، پایه پولی نیز نسبت به ماه قبل، با افت همراه بوده است. به گونه‌ای در دهمین ماه سال، پایه پولی به بیش از 5679 هزار میلیارد ریال رسیده که این رقم نسبت به دی ماه سال گذشته، 35.5 درصد رشد داشته است که نسبت به مدت مشابه ماه قبل (37.6 درصد رشد پایه پولی آذر 1400 نسبت به آذر 1399)، کاهش دارد.

ضریب فزاینده چه تغییری کرد؟

در ایستگاه پایانی دهمین ماه سال، ضریب فزاینده نقدینگی (خلق نقدینگی توسط بانک ها) به عدد 7.926 رسیده که نسبت به دی ماه سال قبل و پایان سال گذشته، به ترتیب 3.2 و 4.6 درصد افزایش یافته است؛ هرچند باید یادآور شد که این تغییرات در ماه قبل از این گزارش یعنی آذرماه 1400، بیانگر رسیدن ضریب فزاینده نقدینگی به عدد 7.893 بوده که نسبت به آذرماه 99 و پایان سال قبل، به ترتیب افزایش 2.8 و 4.2 درصد را به ثبت رسانده است.

اجزای تشکیل دهنده نقدینگی بیش از 4500 هزار میلیاردی

همان طور که اشاره شد؛ بررسی جزئیات آمار منتشره توسط بانک مرکزی، نشان می‌دهد در پایان دی ماه 1400، حجم نقدینگی 4 هزار و 501 هزار میلیارد تومان رسید که شامل دو بخش پول و شبه پول است، به گونه‌ای که در بخش پول، حجم اسکناس و مسکوک در دست اشخاص، بیش از 737 هزار میلیارد ریال بوده که نسبت به دی ماه سال قبل، 14.8 درصد بیشتر شده است. همچنین در این بخش (پول)، حجم سپرده‌های دیداری با رشد 42 درصدی نسبت به دی ماه سال گذشته، به بیش از 7996 هزار میلیارد ریال رسیده است. در مجموع، حجم اسکناس و سپرده‌های دیداری در دی ماه امسال، به بیش از 8733 هزار میلیارد ریال رسیده است که نسبت به دی ماه سال قبل، 39.2 درصد افزایش دارد. اما در بخش دوم یعنی شبه پول، بررسی‌ها نشان می‌دهد در دی ماه 1400، حجم شبه پول شامل مواردی همچون سپرده‌های قرض الحسنه پس انداز، کوتاه مدت و...، به بیش از 36280 هزار میلیارد ریال رسیده که نسبت به دی ماه سال قبل، 40 درصد بیشتر شده است.

وضعیت نقدینگی بر حسب عوامل موثر بر عرضه

جزئیات منتشر شده نشان می‌دهد در دی ماه امسال، خالص دارایی‌های خارجی سیستم بانکی به رقم 7163.1 هزار میلیارد ریال رسیده است که نسبت به دی ماه سال قبل، 32.7 درصد افزایش داشته است. از سوی دیگر خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی در ایستگاه نخست زمستان با رشد 24.8 درصدی نسبت به دی ماه سال قبل، به رقم 5038.5 هزار میلیارد ریال رسیده است. همچنین خالص دارایی‌های خارجی بانک‌ها و موسسات اعتباری به رقم بیش از 2124 هزار میلیارد ریال در دی ماه امسال رسیده است که نسبت به دی ماه سال قبل، 55.9 درصد رشد داشته است. از سوی دیگر، در بخش خالص دارایی داخلی مشاهده می‌شود که در اولین ماه زمستان امسال، خالص دارایی داخلی به رقم 37851.5 هزار میلیارد ریال رسیده است که نسبت به دی ماه سال گذشته، 41.3 درصد بیشتر شده است.

بدهی دولت به بانک مرکزی چند درصد افزایش یافت؟

در بخشی از اطلاعات منتشر شده پیرامون متغیر‌های پولی و اعتباری، خلاصه دارایی‌ها و بدهی‌های بانک مرکزی قابل مشاهده است. در این بخش، مشاهده می‌شود که بدهی دولت بانک مرکزی در پایان دی ماه 1400 با رشد 45.3 درصدی نسبت به دی ماه سال قبل، به رقم بیش از 167 هزار میلیارد تومان رسیده است. این در حالی است که درصد تغییرات حجم بدهی دولت در دی ماه سال 99 نسبت به دی ماه سال 98، کمتر از 31 درصد بوده است.