تعزیه؛ روایتی نمایش‌گونه از تاریخ کربلا / پژواک صدای تعزیه خوانان در تکایای کرمانشاه به گوش می‌رسد
شهلا جواهری گفت: تعزیه در اصطلاح نوعی نمایش مذهبی از تاریخ کربلا و یکی از اصلی‌ترین مراسم عزاداری ماه محرم به شمار می‌رود.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ شهلا جواهری در گفتگو با خبرنگار مرصادنیوز اظهار داشت: تعزیه یا شبیه خوانی آیین و رسوم قدیمی در بعضی مناطق استان کرمانشاه که روایتی نمایش گونه از تاریخ کربلا است که این آیین امروزه هم در برخی روستاها از جمله کندوله، کرم بست، فش و بخشی از دینور و همچنین تکیه معاون الملک برپا می شود. این کارشناس ارشد مردم شناسی افزود: گرچه هنر تعزیه خوانی یا شبیه خوانی در کرمانشاه دارای سابقه ای طولانی است که تاریخ پیدایش آن دقیقا مشخص نیست، اما برخی معتقدند که شکل گیری تعزیه در ایران به دوران پیش از اسلام بر می گردد که در ابتدا برای سوگ سیاوش اجرا شده است؛ با این وجود اغلب کارشناسان و مردم شناسان معتقدند که دوران زندیه و قاجاریه دوران رونق و شکوه تعزیه خوانی در ایران است. وی با بیان اینکه تعزیه در لغت به معنای نمایش مذهبی، سوگواری، عزاداری و یاد بود عزیزان است، اظهار کرد: تعزیه در اصطلاح نوعی نمایش مذهبی و یکی از اصلی‌ترین مراسم عزاداری ماه محرم به شمار می‌رود. جواهری گفت: در این مراسم هر شبیه خوان نقش یکی از شخصیت های عاشورا را اجرا می‌کند و با نظمی خاص اشعاری را می‌خواند، این مراسم توسط افرادی اجرا می‌شود که از صدای خوبی برخوردارند و توانایی ارائه نمایش را دارند. وی با تشریح نقش شبیه خوانها، چنین گفت: شبیه‌خوانان در اجرای هر مجلس معمولاً دو دسته‌اند: اولیاخوان و اشقیاخوان. شبیه‌خوان‌هایی که نقش اولیا و یاری‌دهندگان دین را بازی می‌کنند، اولیاخوان، مظلوم و انبیاخوان نامیده می‌شوند و کسانی که نقش اشقیا و دین‌ستیزان را بازی می‌کنند اشقیاخوان یا ظالم‌خوان‌اند. این کارشناس میراث فرهنگی استان کرمانشاه ادامه داد: اولیاخوان‌ها نقش‌های خود را موزون و خطابه‌ای سرمی‌دهند، اما اشقیاخوان‌ها سخنان خود را ناموزون و معمولی و در پاره‌ای از موارد، تمسخرآمیز بیان می‌کنند. اولیاخوان‌ها جامه سبز یا سیاه بر تن می‌کنند و اشقیاخوان‌ها معمولا لباس سرخ بر تن دارند. وی یادآور شد: در تعزیه، عده‌ای اهل ذوق و کار آشنا در جریان سوگواری‌های ماه محرم و برای نشان دادن ارادت و اخلاص به اهل بیت (ع)، طی مراسم خاصی بعضی از داستان‌های مربوط به واقعه کربلا را پیش چشم تماشاچی‌ها بازآفرینی می‌کنند. این کارشناس ارشد مردم شناسی با بیان اینکه برگزاری آیین های کهن و اصیل ایرانی اسلامی در میان مردمان کرمانشاه نشان از عمق عمق فرهنگ و اصالت دینداریشان دارد؛ گرچه گذر زمان از یاد و اجرای این هنر کاسته ولی هنوز هم پژواک صدای تعزیه و شبیه خوانان در تکایا و مراکز اصلی تجمع مردمی در روزگاران قدیم کرمانشاه به گوش می رسد.
انتهای پیام /