پنج‌شنبه 30 فروردین 1403

تلسکوپ هابل بزرگ‌ترین دنباله‌دار تاریخ را تایید کرد

خبرگزاری ایسنا مشاهده در مرجع
تلسکوپ هابل بزرگ‌ترین دنباله‌دار تاریخ را تایید کرد

رصدهای جدید تلسکوپ فضایی هابل تایید می‌کند که یک دنباله‌دار غول‌پیکر، بزرگ‌ترین دنباله‌داری است که تاکنون دیده شده است.

به گزارش ایسنا و به نقل از اسپیس، طبق بیانیه‌ی ناسا که روز گذشته منتشر شد، هسته یا مرکز جامد این دنباله‌دار که با نام C/2014 UN271 یا "برناردینلی - برنشتاین"(Bernardinelli-Berstein) شناخته می‌شود، حدود 80 مایل (129 کیلومتر) امتداد دارد. هسته‌ی این دنباله‌دار حدود 50 برابر بزرگتر از میانگین بوده و از ایالت رود آیلند (Rhode Island) بزرگتر است.

"دیوید جویت"(David Jewitt) یکی از نویسندگان مطالعه‌ی جدیدی که اندازه دنباله‌دار را تایید می‌کند و استاد علوم سیاره‌ای و ستاره‌شناسی در دانشگاه کالیفرنیا، لس‌آنجلس در این بیانیه می‌گوید: این دنباله‌دار ذره‌ای از هزاران دنباله‌داری است که در نقاط دورتر منظومه شمسی قرار دارند و برای رصد شدن بسیار کم‌نور هستند. ما همیشه فکر می‌کردیم که این دنباله‌دار باید بسیار بزرگ باشد زیرا برای چنین فاصله‌ی دوری بسیار پرنور است و اکنون تایید می‌کنیم که همین‌طور است.

این دنباله‌دار در حال حاضر از زمین دور بوده و با سرعت حدود 35 هزار کیلومتر بر ساعت به سمت زمین در حرکت است. بیش از یک میلیون سال است که دنباله‌دار برناردینلی - برنشتاین به سمت خورشید حرکت می‌کند اما جای نگرانی نیست زیرا به گفته‌ی ناسا نزدیک‌ترین فاصله‌ای که این دنباله‌دار به زمین قرار خواهد گرفت حدود 1.6 میلیارد کیلومتر خواهد بود که تا سال 2031 محقق نخواهد شد.

پیش از این دنباله‌داری با نام C/2002 VQ94 عنوان بزرگ‌ترین هسته را از آن خود کرده بود. این دنباله‌دار که در سال 2002 رصد شد، هسته‌ای حدود 96 کیلومتری داشت.

دنباله‌دار برناردینلی - برنشتاین اولین بار در سال 2014 مشاهده شد و از زمان کشف اولیه، این شی با استفاده از مجموعه وسیعی از ابزارها از جمله تلسکوپ‌های زمینی و تلسکوپ‌های فضایی مانند هابل مورد مطالعه قرار گرفته است. محققان دریافتند که این دنباله‌دار از ابر اورت سرچشمه گرفته است. هنگام رصدهای اولیه برناردینلی - برنشتاین به اندازه نپتون از ما دور بود و ستاره‌شناسان قادر به تعیین اندازه آن نبودند. با نزدیک شدن تدریجی این دنباله‌دار در سال‌های بعد، مشخص شد که به شکلی غیرعادی، بزرگ است و محققان شروع به تخمین اندازه آن کردند و دریافتند که ممکن است تا 370 کیلومتر عرض داشته باشد.

با مشاهدات هابل، محققان سرانجام توانستند اندازه این "گلوله برفی کثیف" را تأیید کنند.

اصطلاح "گلوله برفی کثیف" از آن جهت به دنباله‌دار نسبت داده می‌شود زیرا که آن‌ها از سنگ، یخ و دیگر مواد و زباله‌های فضایی تشکیل شده‌اند، اگرچه این اجرام می‌توانند از نظر ترکیب متفاوت باشند. دمای دنباله‌دار برناردینلی - برنشتاین که تنها حدود 3.2 میلیارد کیلومتر از خورشید فاصله دارد، تقریبا منفی 211 درجه سانتی‌گراد است.

اگرچه دمای آن بسیار سرد است اما این دما برای تصعید شدن مونوکسید کربن کافی است. گاز مونوکسید کربن از سطح دنباله‌دار منتشر شده و یک "گیسو"(Coma) ایجاد می‌کند.

گیسو، یا کُما نام پوشش ابرمانندی است که در اطراف هسته‌ی یک دنباله‌دار قرار دارد. گیسو زمانی تشکیل و دیده می‌شود که دنباله‌دار از نزدیکی خورشید در مدار بیضی شکل بسیار کشیده‌ی خود عبور می‌کند.

"من‌- تو هو"(Man-To Hu)، سرپرست تیم تحقیقاتی و محقق دانشگاه علم و صنعت ماکائو (Macau) در بیانیه‌ی ناسا گفت: با توجه به فعال بودن آن در فاصله‌ای دور از خورشید باید گفت که این جرمی شگفت‌انگیز است. ما حدس می‌زدیم که این دنباله‌دار بسیار بزرگ باشد اما برای تایید این موضوع به بهترین داده‌ها نیاز داشتیم.

به همین دلیل تیم او از هابل برای ثبت پنج عکس از دنباله‌دار در تاریخ هشتم ژانویه سال 2022 استفاده کردند.

چالش اصلی تیم در تأیید اندازه هسته آن، ایجاد تمایز میان هسته و گیسوی برناردینلی - برنشتاین بود. برناردینلی - برنشتاین برای هابل خیلی دور است و این تلسکوپ نمی‌تواند اندازه دقیق هسته آن را تشخیص دهد، اما محققان یک سیگنال نوری را با استفاده از این تلسکوپ تشخیص دادند که موقعیت دنباله‌دار را نشان می داد. آن‌ها سپس توانستند از مشاهدات هابل و تکنیک مدل‌سازی رایانه‌ای برای مشخص کردن محل گیسوی این دنباله‌دار و تعیین اندازه هسته آن استفاده کنند. این تیم داده‌های خود را با مشاهدات قبلی که توسط تلسکوپ میلی متر بزرگ آتاکاما (ALMA) انجام شده بود مقایسه کردند و دریافتند که تخمین‌های قبلی به دست آمده با استفاده از تلسکوپ آلما با یافته‌های جدید هابل همسو هستند.

انتهای پیام