تلفات 22 درصدی شبکه آب در استان تهران
به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران، محسن اردکانی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران، ظهر دوشنبه در بازدید جعفر قائم پناه معاون اجرایی رئیس جمهور از تصفیه خانه پرند با ارائه گزارشی از وضعیت منابع آبی پایتخت، از تداوم خشکسالی کمسابقه و کاهش شدید ذخایر سدهای تأمینکننده آب تهران خبر داد و گفت: مدیریت منابع آب در استان وارد مرحلهای حساس شده است.
به گفته اردکانی، شرکت آب و فاضلاب استان تهران دارای 12 شرکت زیرمجموعه است که 6 شرکت آن مستقیماً در شهر تهران فعالیت میکنند. در این مجموعه، شرکتهایی مسئول تأمین آب، تصفیه، و جمعآوری و دفع فاضلاب هستند؛ از جمله شرکتی که به گفته او «بزرگترین طرح زیستمحیطی استان تهران» یعنی پروژه جامع فاضلاب پایتخت را اداره میکند.
او با تشریح منابع تأمین آب تهران توضیح داد: آب تهران از پنج سد اصلی تأمین میشود؛ دو سد در غرب و سه سد در شرق استان، در کنار منابع آب زیرزمینی. پیش از دوره خشکسالی چهار تا پنج سال اخیر، حدود 70 درصد آب تهران از منابع سطحی و 30 درصد از منابع زیرزمینی تأمین میشد، اما متأسفانه در سالهای اخیر این نسبت کاملاً معکوس شده و اکنون 70 درصد تأمین آب به منابع زیرزمینی وابسته است.
مدیرعامل آبفای تهران با اشاره به روند بلندمدت کاهش بارندگی گفت: این تغییرات طی حدود 60 سال گذشته قابل ردیابی است.
به گفته او، میزان بارندگی استان تهران که در سال 1348 به حدود 546 میلیمتر میرسید، در سالهای اخیر بهطور مستمر کاهش یافته است.
اردکانی سه ویژگی کمسابقه خشکسالی اخیر را چنین برشمرد: نخست، ثبت شش سال خشکسالی پیاپی در استان تهران که در گذشته سابقه نداشته است. دوم، ثبت کمترین میزان بارندگی در سال گذشته، بهطوری که استان تهران تنها 159 میلیمتر باران دریافت کرده است. سوم، نبود بارندگی مؤثر در ماههای مهر، آبان و نیمه نخست آذر امسال.
او افزود: تا امروز تنها حدود 15.9 میلیمتر بارندگی در استان ثبت شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود 70 درصد کاهش دارد و در مقایسه با میانگین بلندمدت، حدود 85 درصد عقبماندگی را نشان میدهد.
به گفته مدیرعامل آبفای تهران، وضعیت ذخایر سدها نیز نگرانکننده است. او توضیح داد: در سالهای 1398 و 1399، مجموع ذخیره آب پنج سد تهران حدود 919 میلیون مترمکعب بود، اما این رقم امسال به حدود 265 میلیون مترمکعب کاهش یافته است.
اردکانی گفت: چهار سد اصلی تأمینکننده آب تهران، از جمله سدهای امیرکبیر و لتیان، در مجموع تنها 43 میلیون مترمکعب آب قابل استفاده دارند و با احتساب سد طالقان، کل ذخایر فعلی به حدود 155 میلیون مترمکعب میرسد؛ در حالی که این عدد در مدت مشابه سال گذشته بیش از 350 میلیون مترمکعب بوده است.
او تأکید کرد که تهران از سال 1401 تاکنون در شرایط «مدیریت قطرهچکانی منابع آب» قرار دارد و افزود: با وجود این شرایط دشوار، تلاش کردیم اجازه ندهیم نوسان جدی در تأمین آب شهر ایجاد شود.
مدیرعامل آبفای تهران گفت: اقدامات سهساله اخیر در سه محور تأمین، توزیع و مدیریت مصرف انجام شده است.
به گفته او، طی این مدت حدود 16 هزار لیتر بر ثانیه به ظرفیت برداشت از منابع زیرزمینی اضافه شده، هرچند افت آبخوانها ادامه دارد و این افزایش پایدار نیست.
اردکانی همچنین از اجرای پروژههای انتقال آب از جنوب به شمال و شمالشرق تهران خبر داد؛ پروژههایی که به گفته او برای جلوگیری از خروج سد لتیان از مدار طراحی شدهاند. در یکی از این طرحها، آب با اختلاف ارتفاع 363 متر از جنوبشرق تهران به مناطق شمالشرق منتقل میشود؛ اقدامی که نقش مهمی در حفظ پایداری شبکه داشته است.
او با اشاره به تلفات شبکه آب گفت: میزان آب بدون درآمد در تهران حدود 22 درصد است؛ در حالی که این رقم در استانهایی مانند گیلان 10 درصد و در کشورهای توسعهیافته حدود 8 درصد است.
به گفته اردکانی، با نصب صدها شیر فشارشکن، کاهش فشار شبکه، اصلاح ایستگاههای پمپاژ و کنترل بیش از 47 هزار شیر شبکه، طی سالهای اخیر حدود 18 میلیون مترمکعب پرت آب در شبکه تهران کاهش یافته است.