تهدید 230 رأس از حیات وحش پارک ملی گلستان به واسطه جاده میان‌گذر

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم، اولین جلسه شورای راهبری پارک ملی و ذخیره‌گاه زیست‌کره گلستان با حضور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، استانداران گلستان، خراسان شمالی و نیز معاون استاندار سمنان عصر دوشنبه 28 آذرماه 1401 در محل سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد. در این جلسه در خصوص اهم اقدامات انجام شده و نیز موضوعاتی همچون اجرای قانون حدنگاری، جاده میان گذر پارک ملی گلستان، طرح جامع پیشگیری و مقابله با آفات و بیماری‌ها، طرح جامع پیشگیری و اطفای حریق بحث شد.

در این نشست، دکتر علی سلاجقه؛ معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در خصوص اهمیت این شورا گفت: خدا را شکر می‌کنم که استانداران محترم به محیط زیست اهمیت ویژه‌ای می‌دهند و امیدوارم ما هم بتوانیم از این ظرفیت‌ها استفاده بکنیم.

وی با بیان اینکه دولت سیزدهم برای محیط‌زیست کشور اهمیت ویژه‌ای قائل است، تصریح کرد: شورای‌عالی محیط‌زیست در دوره‌های قبل هر دو سال یک‌بار تشکیل می‌شد اما ظرف 5 ماه گذشته این شورا دو بار به ریاست رئیس جمهور محترم تشکیل شده است.

سلاجقه تصریح کرد: پارک ملی گلستان یکی از الگوهای مدیریت محیط زیستی کشور و جهان است. این پارک، به لحاظ قدمت زمین‌شناسی، زیست‌کره منحصر به فردی است و کشورهای دیگر چنین تنوع گیاهی و جانوری را ندارند.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با تأکید بر ضرورت رویکرد مشارکتی در حفظ این زیست‌کره گفت: خوشبختانه استانداران محترم، مرز سیاسی را مبنا قرار نداده‌اند و پارک را به‌صورت یکپارچه دیده‌اند. امیدواریم این الگوی مشارکتی الگوی مناسبی برای دیگر مناطق کشور از جمله مجموعه توران و مجموعه کویر مرکزی باشد.

سلاجقه افزود: امروز زمان این نیست که در مورد مباحث توسعه صحبت کنیم چون توسعه رشد خودش را دارد و به سرمنزل مقصود می‌رسد. اما آنچه که زیرساخت‌های توسعه را از بین می‌برد، عدم توجه به محیط‌زیست است.

وی ادامه داد: خوشبختانه طرح‌های خوبی در حوزه پارک ملی گلستان انجام شده است. صندوق ملی محیط‌زیست هم آمادگی کامل را برای اعطای وام و تسهیلات دارد. نکته مهمی که وجود دارد این است که باید اسناد پارک ملی نهایی بشود. ما با سازمان منابع طبیعی کشور جلسه‌ای خواهیم داشت و از استانداران محترم هم می‌خواهیم که مبحث سند پارک در استان‌های سمنان و خراسان شمالی حل بشود.

معاون رئیس جمهور در رابطه با جاده میان‌گذر پارک ملی گلستان نیز گفت: این جاده یک انقطاع اکوسیستمی ایجاد کرده است و به طور میانگین سالانه 230 رأس از حیات‌وحش منطقه را از بین می‌برد. این اتفاق ناگواری است و ما از این بابت به شدت خسارات می‌بینیم.

سلاجقه با بیان اینکه باید جاده را چندمنظوره و از منظر گردشگری ببینیم، گفت: آنجا باید به یک سافاری پارک تبدیل شود و درشکه‌رانی و دوچرخه‌سواری صورت بگیرد تا منطقه از نظر گردشگری قوت بگیرد. مشارکت مردم محلی کار بسیار قشنگی است و باید حضور مردم را مخصوصاً در حواشی جاده جدی‌تر بگیریم. اگر این اتفاق بیفتد مردم شریف منطقه در حفاظت هم مشارکت می‌کنند. باید به این گزینه‌ها به‌صورت ملی نگاه شود هرچند که از مشارکت استان‌ها هم به‌خوبی بهره‌مند خواهیم شد.

وی با اشاره به نقش موثر سمن‌های متخصص و متعهد محیط‌زیستی، بیان کرد: این سمن‌ها، گروهی از انسان‌های شایسته‌ای هستند که به‌صورت جهادی و بی‌مزد و منت در اقصی‌نقاط کشور فعالیت می‌کنند بنابراین باید نگاه ویژه‌ای به سمن‌های جهادی استانی داشته باشیم و حتماً از هر استان یک نماینده از سمن‌ها حضور داشته باشد.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست خاطرنشان کرد: در مبحث زون‌بندی و مکان‌یابی یک کار علمی و الگویی انجام شود و حتماً باید از ظرفیت‌ها و تجربیات بین‌المللی استفاده شود.

در ادامه این جلسه محمدرضا کنعانی؛ مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گلستان، در خصوص تاریخچه پارک و اهمیت آن گفت: پارک ملی گلستان با وسعت 91895 هکتار، اولین منطقه تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست در سال 1336 و اولین پارک ملی کشور است. همچنین به‌عنوان ذخیره‌گاه زیست‌کره و میراث طبیعی جنگل‌های هیرکانی در یونسکو ثبت شده است.

وی افزود: در پارک ملی گلستان 69 گونه پستاندار، 150 گونه پرنده، 1100 گونه حشره، 44 گونه خزنده، 13 گونه ماهی، 3 گونه دوزیست و 1360 گونه گیاه زیست می‌کنند. گونه‌های شاخص پارک ملی گلستان هم در دو دهه اخیر افزایش چشمگیری داشته‌اند.

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان گلستان ادامه داد: جمعیت قوچ و میش این پارک تا پیش از امسال 6506 رأس بوده که امسال به 8984 رأس افزایش یافته است. جمعیت کل و بز هم که تا پیش از سال جاری 659 رأس بوده امسال به 849 رأس رسیده است. جمعیت مرال تا پیش از امسال 419 رأس بوده که امسال به 815 رأس رسیده و جمعیت آهو هم از 340 رأس به 387 رأس افزایش یافته است.

کنعانی بیان کرد: خوشبختانه در طی سال‌های گذشته بخش‌های کمتری از پارک ملی گلستان دچار حریق شده‌اند. از سال 1357 تا سال 1397، به‌صورت میانگین سالانه 6 حریق به مساحت 213 هکتار اتفاق افتاده است. از سال 1398 تا 1400، به‌صورت میانگین سالانه 17 مورد حریق به مساحت 176 هکتار رخ داده است. درصورتی‌که امسال با 16 مورد حریق به مساحت 28 هکتار مواجه شدیم. پس با وجوداینکه تعداد حریق بیشتری داشتیم ولی وسعت حریق به‌شدت کاهش پیدا کرده است.

در ادامه این جلسه، محمدرضا حسین‌نژاد؛ استاندار خراسان شمالی با تأکید بر اینکه جایگاه شورای راهبری باید پررنگ‌تر شود و اعضای شورا بتوانند در تصمیم‌گیری‌ها اثرگذارتر باشند، گفت: همه ما حامی محیط‌زیست هستیم و در انجام پروژه‌های مختلف، مبحث زیست‌محیطی را در نظر می‌گیریم.

همچنین علی‌محمد زنگانه؛ استاندار گلستان، از آمادگی این استان برای همکاری همه‌جانبه در اجرای طرح‌های جامع طبیعت‌گردی خبر داد و افزود: افزایش دو برابری گونه‌های پارک ملی گلستان خبر مسرت‌بخشی است و وظیفه خودمان می‌دانیم که از مدیریت اجرایی پارک ملی گلستان و مدیران کل سه استان و همه محیط‌بانان تشکر کنیم. ما برای اینکه جایگزین جاده میان‌گذر محقق بشود هر کمکی از دستمان بر بیاید، انجام خواهیم داد.

وی، رویکرد حفاظت مشارکتی و ورود صندوق ملی محیط‌زیست به این طرح را اقدام مبارکی دانست و گفت: ما یک سند همکاری با صندوق ملی محیط زیست امضا کرده‌ایم و برای اجرای طرح‌های جامع طبیعت‌گردی در استان، آمادگی خودمان را اعلام می‌کنیم.

در انتهای جلسه محمد حمیدی؛ معاون عمرانی استاندار سمنان، با اشاره به اهمیت حفظ محیط زیست پارک ملی گلستان تصریح کرد: تا به امروز جای چنین جمعی برای مدیریت پارک‌هایی که در چند استان قرار می‌گیرند خالی بوده است و یکی از چالش‌های جدی پارک ملی گلستان هم همین بوده و ان‌شاءالله با راه‌اندازی این شورا مشکلات این پارک حل خواهد شد.