توزیع نامناسب پزشکان؛ چالش اصلی نظام سلامت ایران است / 40 هزار پزشک داریم که طبابت نمی‌کنند
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، برنامه «صدای دانشجو» رادیو گفت‌وگو با حضور احمد مهری، فعال حوزه پژوهش سلامت و دانشجوی دکتری تخصصی اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و «زهرا رضایی» فارغ‌التحصیل کارشناسی علوم آزمایشگاهی از دانشگاه علوم پزشکی سمنان به بررسی موضوع ظرفیت دانشگاه‌ها برای رشته‌های علوم پزشکی و چالش‌های نظام سلامت پرداخت. در این برنامه، به مسائل مختلفی از جمله...
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، برنامه «صدای دانشجو» رادیو گفت‌وگو با حضور احمد مهری، فعال حوزه پژوهش سلامت و دانشجوی دکتری تخصصی اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و «زهرا رضایی» فارغ‌التحصیل کارشناسی علوم آزمایشگاهی از دانشگاه علوم پزشکی سمنان به بررسی موضوع ظرفیت دانشگاه‌ها برای رشته‌های علوم پزشکی و چالش‌های نظام سلامت پرداخت. در این برنامه، به مسائل مختلفی از جمله توزیع پزشکان، مهاجرت پزشکان، و ضرورت اصلاح نظام سلامت پرداخته شد.
چالش توزیع پزشکان به جای کمبود
مهری در این گفتگو با رد ادعای کمبود پزشک در کشور گفت:
«مشکل اصلی ما توزیع نامناسب پزشک است، نه کمبود آن. اگر کمبود پزشک داشتیم، رئیس نظام‌پزشکی اعلام نمی‌کرد که بیش از 40 هزار پزشک در کشور داریم که طبابت نمی‌کنند.»
وی تأکید کرد که شرایط لازم برای استقرار پزشکان در مناطق مختلف فراهم نیست. او افزود:
«هیچ پزشکی حاضر نیست در مناطقی که امکانات لازم برای او وجود ندارد، فعالیت کند.»
اهمیت نظام سطح‌بندی سلامت
مهری با اشاره به ساختار نظام سلامت بیان کرد:
«در ایران، نظام سلامت سلسله‌مراتب و سطح‌بندی دارد و نیاز نیست برای هر درد کوچکی به پزشک فوق‌تخصص مراجعه شود. این فرآیند باید مرحله‌به‌مرحله پیش برود.»
مهاجرت پزشکان و افزایش ظرفیت دانشگاه‌ها
وی با اشاره به وضعیت دانشجویان پزشکی گفت:
«تا سال 1410، پزشکان فعلی وارد نظام سلامت خواهند شد. اما اگر شرایط کاری و اقتصادی مناسب نباشد، بسیاری از این پزشکان یا ادامه تحصیل نمی‌دهند یا مهاجرت می‌کنند.»
مهری تأکید کرد که افزایش ظرفیت پذیرش پزشکان باید با هدف رفع نیازهای واقعی نظام سلامت و نه صرفاً برای رفع نابرابری‌های منطقه‌ای صورت گیرد.
مشکلات اقتصادی پزشکان و تعرفه‌ها
وی درباره دلایل عدم طبابت پزشکان گفت:
«یکی از مشکلات، تفاوت تعرفه‌ها است. تعرفه‌ها به صورت سالانه افزایش می‌یابد، اما این افزایش به معنای افزایش واقعی حقوق پزشکان نیست. بسیاری از پزشکان، به دلیل صرفه اقتصادی پایین، از طبابت دست می‌کشند.»
دمهری افزود که پزشکان در حاشیه تهران با حقوقی حدود 16 تا 17 میلیون تومان فعالیت می‌کنند و پرداخت کارانه‌ها نیز با تأخیرهای یک‌ونیم تا دو ساله مواجه است.
نقش مردم در هزینه‌های سلامت
وی با اشاره به آمار هزینه‌های سلامت گفت:
«60 تا 70 درصد هزینه‌های حوزه سلامت از جیب مردم پرداخت می‌شود. در چنین شرایطی، اضافه کردن پزشک به نظام سلامت بدون اصلاح ساختارها، به رفع مشکلات منجر نخواهد شد.»
ضرورت اجرای برنامه پزشک خانواده
مهری با اشاره به اهمیت برنامه پزشک خانواده اظهار کرد:
«برای اجرای این برنامه به 90 هزار میلیارد تومان بودجه نیاز است. اگر این برنامه به درستی اجرا شود، دسترسی مردم به پزشکان بهبود می‌یابد.»
تقاضای القایی و نبود فیلتر برای هدایت بیماران
وی یکی از مشکلات عمده نظام سلامت را تقاضای القایی دانست و بیان کرد:
«30 تا 60 درصد مراجعات به پزشکان متخصص و فوق‌تخصص غیرضروری است. این بیماران می‌توانند با مراجعه به پزشک عمومی و انجام اقدامات ساده، مشکلات خود را حل کنند.»
مهری با انتقاد از نبود فیلتر برای هدایت بیماران گفت:
«در بسیاری از کشورها، سیستم‌هایی برای هدایت بیماران وجود دارد. نبود چنین سیستمی در ایران باعث افزایش مراجعات غیرضروری به پزشکان متخصص شده است.»
نظام ارجاع همه چیز را حل نخواهد کرد
«زهرا رضایی» نیز در این برنامه در بخشی از صحبت های خود اظهار کرد: باید دید نهادهای تصمیم‌گیرنده چه آینده‌ای را برای نظام سلامت می‌بینند و چرا بعد از سه سال تصمیم به لغو مصوبه افزایش ظرفیت رشته‌های علوم پزشکی گرفته شد؟. در حال حاضر داریم درباره تعداد پزشک صحبت می‌کنیم اما روشن نیست که حکمرانی در این زمینه کجا باید ورود کند و نقش مجلس یا دولت در این زمینه چیست.
وی همچنین در نقد نظام ارجاع گفت: «مشکلات ما صرفا با این نظام ارجاع حل نخواهد شد چراکه دسترسی مردم را محدودتر خواهد کرد و مراجعه به پزشک را پله پله خواهد کرد و یک نفر بعد از چند ماه می‌تواند به یک پزشک متخصص دسترسی پیدا کند»
رضایی افزود: «تامین زیرساخت برای طباطبت علاوه بر تامین خوابگاه و فضای آموزشی برای افزایش ظرفیت رشته‌های علوم پزشکی باید وجود داشته باشد.»
