تولید 321 هزار تنی شیر توسط دامپروران بورسی

بررسی آخرین گزارش ماهانه عملکرد 14 شرکت بورسی در صنعت زراعت نشان می‌دهد فروش شیر خام در طی 5 ماهه نخست امسال با تولید 321 هزار تن از 7 هزار میلیارد تومان عبور کرده است.

خبرگزاری مهر؛ گروه اقتصاد _ علی فروزانفر: پس از انتشار گزارش پیشین که به بررسی عملکرد 14 شرکت بورسی فعال در گروه «زراعت و خدمات وابسته» در بخش تولید و فروش گاو و گوساله نر می‌پرداخت، این‌بار نوبت به بررسی عملکرد همین شرکت‌ها در حوزه تولید و فروش شیر خام در 5 ماهه نخست سال جاری رسیده است.

در حالی که در گزارش قبلی، آمار 11 هزار و 569 رأس دام تولیدی و حدود 9‌هزار و 986 رأس فروخته‌شده با درآمد 428 میلیارد تومانی محور تحلیل بود، این گزارش نشان می‌دهد فروش بیش از 321 هزار تن شیر خام با میانگین نرخ 22 هزار و 400 تومان به ازای هر کیلو، درآمدی فراتر از 7 هزار میلیارد تومان را برای این شرکت‌ها به ثبت رسانده است.

اختلاف فاحش مبلغ فروش دام و شیر، به روشنی بیانگر آن است که بخش عمده تمرکز فروش این شرکت‌ها بر شیر خام است و گوساله نر سهم کوچک‌تری از سبد درآمدی آن‌ها دارد.

بررسی تغییرات تولید، فروش و نرخ نیز نشان می‌دهد جابه‌جایی‌های مهمی در رتبه‌بندی شرکت‌ها در بخش مبلغ فروش رخ داده که بخش عمده آن ناشی از تفاوت کیفیت محصول و شرایط عرضه بوده است.

در این گزارش با کنار گذاشتن ارقام فروش گوساله نر و تمرکز بر بازار شیر خام، تصویر شفاف‌تری از ستون اصلی درآمد دامپروران بورسی به دست می‌آید؛ ستونی که نه‌تنها بر حجم بالای تولید بلکه بر نرخ‌های فروش متنوع و کیفیت محصول نیز استوار است.

در ادامه، آمار و تحلیل فروش شیر در 5 ماهه نخست سال جاری به تفکیک شرکت‌ها ارائه می‌شود.

زشریف با تولید 43 هزار تن شیر پیشتاز، اخشان با 2000 تن در انتهای لیست

در 5 ماهه نخست سال جاری، 14 شرکت بورسی فعال در حوزه دامپروری و حاضر در گروه «زراعت و خدمات وابسته» مجموعاً بالغ بر 321 هزار تن شیر خام تولید کردند.

تولیدکنندگان بالای 30 هزار تن

بررسی آمار تولید شیر به تفکیک تولیدکنندگان نشان می‌دهد، 4 شرکت برتر نیمی از کل تولید شیر - 160 هزار تن - را به خود اختصاص داده‌اند.

در صدر این فهرست، کشت و دامداری شریف‌آباد (زشریف) با 42,666 تن و کشت و دامداری فکا (زفکا) با 41,560 تن قرار دارد.

پس از آن کشت و دامداری قیام اصفهان (زقیام) با 38,063 تن و کشت و دامداری گلدشت نمونه اصفهان (زگلدشت) با 37,835 تن قرار دارند.

تولیدکنندگان 10 تا 30 هزار تنی

رده میانی تولیدکنندگان شامل 8 شرکت زیر است که با تولید بیش از 151 هزار تن شیر، 47 درصد تولید را به خود اختصاص دادند.

دامداری تلیسه نمونه (تلیسه) با 22,739 تن،

کشت و صنعت دشت خرم‌دره (زدشت) با 21,618 تن،

کشاورزی و دامپروری فجر اصفهان (زفجر) با 19,598 تن (شامل 620 تن شیر بز)،

کشاورزی و دامپروری ملارد شیر (زملارد) با 18,092 تن،

شیر و گوشت زاگرش شهرکرد (زشگزا) با 18,064 تن،

کشاورزی و دامپروری بینالود نیشابور (زبینا) با 17,634 تن،

کشاورزی و دامپروری مگسال (زمگسا) با 16,914 تن و

کشاورزی مکانیزه اصفهان کشت (زکشت) با 16,913 تن.

تولیدکنندگان زیر 10 هزار تن

کمترین میزان تولید نیز به شرکت ملی کشت و صنعت و دامپروری پارس (زپارس) با 7,499 تن و اخشان خراسان (اخشان) با 2,241 تن تعلق دارد.

میانگین نرخ فروش

در 5 ماهه نخست امسال، شیر تولیدی این 14 شرکت به‌طور متوسط به قیمت 22 هزار و 400 تومان به ازای هر کیلو فروخته شده است.

در این میان، شرکت ملی کشت و صنعت و دامپروری پارس (زپارس) با نرخ 19 هزار و 800 تومان در پایین‌ترین سطح قرار گرفت و کشاورزی و دامپروری بینالود نیشابور (زبینا) با نرخ 24 هزار و 80 تومان بیشترین میانگین نرخ فروش را ثبت کرد.

اختلاف نرخ‌ها که ناشی از کیفیت چربی و پروتئین، وضعیت بار میکروبی و شرایط حمل است، موجب شده برخی شرکت‌ها با وجود مقدار فروش کمتر، جایگاه بالاتری در رده‌بندی مبلغ فروش کسب کنند.

فروش بالای 7 هزار میلیارد تومانی دامپروران بورسی در 5 ماهه نخست

در 5 ماهه نخست سال جاری، 14 شرکت بورسی فعال در صنعت زراعت و خدمات وابسته مجموعاً بیش از 7 هزار میلیارد تومان از محل فروش شیر خام درآمد کسب کردند که بیش از 56 درصد آن تنها به 5 شرکت تعلق دارد.

فروش کمتر از 100 میلیارد تومان

در گروه شرکت‌های با فروش کمتر از 100 میلیارد تومان، تنها نام اخشان خراسان (اخشان) دیده می‌شود که در این دوره 46 میلیارد تومان فروش ثبت کرده است.

فروش بین 100 تا 500 میلیارد تومان

گروه میانی با فروش بین 100 تا 500 میلیارد تومان، شامل شرکت‌های زیر است:

شرکت ملی کشت و صنعت و دامپروری پارس (زپارس) با 148 میلیارد تومان،

کشاورزی و دامپروری ملارد شیر (زملارد) با 372 میلیارد تومان،

کشاورزی و دامپروری مگسال (زمگسا) با 376 میلیارد تومان،

کشاورزی مکانیزه اصفهان کشت (زکشت) با 380 میلیارد تومان،

شیر و گوشت زاگرش شهرکرد (زشگزا) با 401 میلیارد تومان،

کشاورزی و دامپروری بینالود نیشابور (زبینا) با 408 میلیارد تومان،

کشاورزی و دامپروری فجر اصفهان (زفجر) با 443 میلیارد تومان و

کشت و صنعت دشت خرم‌دره (زدشت) با 498 میلیارد تومان.

فروش بالای 500 میلیارد تومان

رده بالای 500 میلیارد تومان نیز در اختیار 5 شرکت بزرگ بازار قرار دارد.

کشت و دامداری تلیسه نمونه (تلیسه) با 511 میلیارد تومان،

کشت و دامداری قیام اصفهان (زقیام) با 809 میلیارد تومان،

کشت و دامداری گلدشت نمونه اصفهان (زگلدشت) با 818 میلیارد تومان،

کشت و دامداری شریف‌آباد (زشریف) با 904 میلیارد تومان و

کشت و دامداری فکا (زفکا) با 960 میلیارد تومان.

این پنج شرکت در مجموع بیش از 4,000 میلیارد تومان فروش داشتند که معادل 57 درصد کل فروش صنعت است.

مقایسه رده‌بندی مبلغ فروش با جدول میزان فروش نشان می‌دهد بخش عمده جابه‌جایی‌هایی که در رتبه‌بندی شرکت‌ها رخ داده، ناشی از تفاوت نرخ فروش هر کیلو شیر است؛ نرخی که بر اساس ویژگی‌هایی همچون درصد چربی و پروتئین، بار میکروبی و هزینه حمل‌ونقل تعیین می‌شود و نه نرخ اسمی اعلامی خود شرکت‌ها.

رشد بالای 60 درصدی فروش در 3 شرکت

مقایسه عملکرد این شرکت‌ها نسبت به مدت مشابه در سال گذشته نشان می‌دهد که در 5 ماهه نخست امسال، نه‌تنها میزان تولید و تعداد فروش، بلکه نرخ هر کیلو شیر خام نیز در اغلب شرکت‌ها افزایش یافته و این رشد ترکیبی، مبلغ کل فروش را به‌طور چشمگیری بالا برده است.

در بخش تغییر تولید، بیشترین رشد متعلق به کشت و دامداری قیام اصفهان (زقیام) و کشت و دامداری گلدشت نمونه اصفهان (زگلدشت) با 14 درصد و پس از آن کشاورزی مکانیزه اصفهان کشت (زکشت) با 12 درصد رشد است.

شرکت‌های زشگزا با 7 درصد، زفکا با 8 درصد، زبینا و زپارس هر دو با 4 درصد و کشاورزی و دامپروری فجر اصفهان (زفجر) با یک درصد در سطوح پایین‌تر رشد تولید قرار گرفتند.

در شاخص مقدار فروش، رتبه‌های برتر همان ترتیب تغییر تولید را تقریباً تکرار می‌کنند؛ زقیام و زگلدشت با 14 درصد، زکشت با 13 درصد و زشگزا با 8 درصد درصدرند.

اما عامل کلیدی جهش درآمدها، رشد نرخ فروش هر کیلو شیر بوده است. بیشترین افزایش نرخ مربوط به کشت و صنعت دشت خرم‌دره (زدشت) با 52 درصد، پس از آن زبینا و زمگسا هر 2 با 48 درصد، زفکا با 46 درصد، تلیسه نمونه (تلیسه) با 46 درصد، زشگزا با 46 درصد و اصفهان کشت (زکشت) با 46 درصد ثبت شده است.

این رشد نرخ فروش مستقیم تحت تأثیر کیفیت چربی و پروتئین شیر، بار میکروبی و کرایه حمل بوده و منعکس‌کننده نرخ‌های عملیاتی واقعی است نه نرخ اسمی اعلامی شرکت‌ها.

ترکیب این سه شاخص (تغییر تولید، تغییر فروش و تغییر نرخ) باعث شده رشد مبلغ کل فروش در برخی شرکت‌ها به اوج برسد.

صدر جدول درصد رشد کل مبلغ فروش به زکشت با 65 درصد رشد تعلق دارد و پس از آن زقیام و زگلدشت هر دو با 63 درصد، زفکا با 59 درصد، زشگزا با 58 درصد و زبینا با 55 درصد دیده می‌شوند.

شرکت‌هایی نظیر زمگسا (51 درصد)، زفجر (47 درصد) و زپارس (38 درصد) رشد کمتری داشته‌اند که عمدتاً ناشی از محدود بودن همزمان رشد تولید و فروش در کنار نرخ‌های متوسط‌تر است.

به‌طور کلی، آمار نشان می‌دهد که حتی شرکت‌هایی با تولید نسبتاً ثابت، در اثر رشد نرخ هر کیلو توانسته‌اند درآمدهای چشمگیری ثبت کنند و همین عامل مهم‌ترین محرک جابه‌جایی رتبه‌ها نسبت به سال قبل بوده است. در سوی دیگر، شرکت‌هایی که رشد تولید و فروش را با نرخ‌های بالاتر ترکیب کرده‌اند، جهش‌های خارج از میانگین صنعت را تجربه کرده‌اند.

جدول زیر جزئیات این گزارش را در یک نگاه در اختیار شما می‌گذارد. ستون تغییر، درصد تغییر نسبت به مدت مشابه در سال گذشته را نشان می‌دهد.