جشنواره موسیقی جوان سکوی پیشرفت است اما...
جشنواره موسیقی جوان در سال‌های گذشته به سکویی برای پیشرفت تبدیل شده اما تنها راه پیشرفت در عرصه موسیقی نیست.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، تهران - هفدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان این روزها در سالن رودکی تهران در حال برگزاری است. نوجوانان و جوانان بسیاری با هدف محک زدن استعداد خود در برابر پیشکسوتان عرصه موسیقی به گود جشنواره وارد شده‌اند. انتظار می‌رود از میان این هنرمندان، تعداد قابل توجهی از استعدادها شناسایی شده و با همراهی استادان فن، راهی عرصه موسیقی حرفه‌ای شوند.
نکته حائز اهمیت در این میان، بحث آموزش است که باید جدی گرفته شود تا هنرجویان اصول و مبانی را از پایه و به شکل صحیح و عمیق فرا بگیرند و در ادامه تبدیل به نوازندگانی چیره‌دست شوند. این نکته‌ای است که تقریبا تمامی داوران درباره آن اتفاق نظر دارند.
جشنواره موسیقی جوان؛ بودجه‌های فرهنگی در اولویت نیستندربکا آشوقیان، نوازنده پیانو و عضو هیئت داوران جشنواره، درباره سطح کیفی نوازندگان این دوره گفت: «اجراهایی که در این دوره از هنرمندان جوان شاهد بودیم نشان از استعداد آن‌ها و همچنین تلاش مستمرشان دارد. گرچه برخی از اجراها با کمبودهایی مواجه بودند که انتظار می‌رود آموزش سازماندهی شده بتواند آن‌ها را به سمت استاندارد هدایت کند.»
او افزود: «انتخاب رپرتوار از میان مخزن تعیین شده از طریق معلم متخصص، اولین کلید این ماجراست که می‌تواند یک آموزش سازماندهی شده‌تر را شامل شود. در این صورت ضعف‌های تکنیکی و تفسیری نوازندگان رفع می‌شود و آن‌ها می‌توانند همه چیز را تثبیت شده و مسلط اجرا کنند.»
آشوقیان درباره نقاط ضعف شرکت‌کنندگان عنوان کرد: «من و همکارانم بیشتر در بخش آموزش ضعف‌هایی دیدیم. نوازندگان مستعدی بودند که بنیه آموزشی لازم را نداشتند.»
او وضعیت آموزش ساز پیانو را بهتر ارزیابی کرد و گفت: «در گذشته برنامه‌های سخت و دشواری که بچه‌ها آن را چندین ماه آماده می‌کردند غیر قابل‌قیاس با الان است. البته در گذشته نوازندگان قابلیت ارائه سطح عالی‌تری داشتند و ارزیابی‌های ما نیز می‌توانست واقعی‌تر اتفاق بیفتد.»
این عضو هیئت داوران ادامه داد: «جدای از جشنواره، به نظرم با توجه به اطلاعات وسیعی که بچه‌ها دریافت می‌کنند و آموزه‌هایی که استادان متخصص انتقال می‌دهند، جو فعال‌تری وجود دارد. پیگیری بچه‌ها هم بیشتر شده و آن‌ها دنبال هدف‌های ناب‌تری هستند.»
او نقش جشنواره ملی موسیقی جوان در پیشرفت نوازندگان را این‌گونه تشریح کرد: «این جشنواره یک سکوی پیشرفت است؛ اما تنها راه پیشرفت نیست. گاهی نوازنده‌های برتر دور از این سکوهای رقابتی پیشرفتشان را ارائه می‌دهند. من جشنواره موسیقی جوان را یک مقر ارزیابی امن و تخصصی دیدم که بچه‌ها هم به آن اعتقاد دارند و مایل هستند به اهدافشان که موفقیت در این جشنواره است، دست پیدا کنند.»
محمدعلی لقاء، نوازنده فلوت و عضو هیئت داوران نیز در خصوص کیفیت اجراهای این دوره گفت: «کیفیت اجراها روی‌هم‌رفته بالاتر از سطح توقع ما بود. اشکالات کوچکی وجود داشت؛ اما در مجموع شرکت‌کنندگان عالی بودند. امیدوارم سال‌های بعد افراد دیگری با توانایی‌های بیشتری در این جشنواره شرکت کنند.»
او درباره تفاوت‌های نوازندگی با نسل خودش گفت: «در دوره ما بیشتر تشویق می‌کردند و اهمیت بیشتری به نوازندگی می‌دادند؛ اما بچه‌های الان واقعاً بااستعداد هستند و باید به آن‌ها رسید. اگر راهنمای خوبی داشته باشند صددرصد موفق خواهند شد.»
لقاء همچنین به آغاز فعالیتش و انتخاب ساز فلوت اشاره کرد و گفت: «من این ساز را از سال 1335 شروع کردم. چند سال در مسابقات هنری مدارس اول شدم و با نفرات برتر در استادیوم‌ها اجرا می‌کردیم. از سال 1337 وارد ارکستر کودک رادیو شدم و بعد به ترتیب عضو ارکستر جوانان، ارکستر بزرگ رادیو، ارکستر وزیری و ارکستر وزارت فرهنگ سابق شدم. تقریباً 18 سال نیز عضو ارکستر سمفونیک تهران بودم و از سال 1365 شروع به تدریس کردم.»
او با تأکید بر اینکه بچه‌های جوان باید با عشق و علاقه تمرین کنند، عنوان کرد: «جوان‌ها نباید تنها به ساززدن اکتفا کنند. اگر با عشق و علاقه تمرین کنند و استعداد متوسطی هم داشته باشند، صددرصد موفق می‌شوند. ضمن اینکه باید معلمان نیز به درستی آموزش‌های لازم را ارائه کنند.»
لقاء در پایان خاطرنشان کرد: «متأسفانه آن عشق و علاقه‌ای که ما به ساز داشتیم، نسل جدید ندارد. برخی از آن‌ها بی‌تفاوت هستند و من به پدر و مادرشان می‌گویم نگذارید آن‌ها این ساز را ادامه بدهند. در عین حال برخی هم در میان آن‌ها هستند که علاقه زیادی دارند و حتماً به یک جایی می‌رسند.»
اکبر محمدی، نوازنده ساز کلارینت و دیگر داور بخش سازهای بادی نیز درباره سطح کیفی شرکت‌کنندگان این دوره از جشنواره گفت: «به نظرم اضافه شدن ساز ریکوردر یک اتفاق خوب بود که در این جشنواره افتاد و فکر می‌کنم باید گسترش پیدا کند. با اینکه تعداد نوازنده‌های این ساز زیاد نبود، اما همه آن‌ها به خوبی اجرا کردند.»
او درخصوص نقاط قوت شرکت‌کنندگان اظهار کرد: «هیجان جشنواره و اجرا در مقابل داوران و عموم برای شرکت‌کنندگان لذتبخش و مؤثر است. نشاطی در نگاهشان وجود داشت که به نظرم مفید بود و به هیجان آمده بودند. این که جوان‌ها سر ذوق بیایند و به هیجان وا داشته شوند، مسئله کوچکی نیست.»
محمدی در رابطه با نقش جشنواره ملی موسیقی جوان در پیشرفت جوان‌ها عنوان کرد: «به نظرم در چند سال اخیر که ویروس کرونا وجود داشت و این جشنواره به صورت آنلاین برگزار شد، از هیجان آن مقداری کاسته شد. امیدوارم از سال آینده جشنواره به رونق بیفتد و هیجان و کثرت شرکت‌کنندگان زیاد شود.»
او افزود: «در گذشته استعدادهای درخشانی در جشنواره پیدا می‌شد، اما چند سالی است که این نقش کمرنگ شده است. در سال‌های قبل به یکباره یک نوازنده سازهای بادی شاخص می‌شد و تبدیل به یک الگو می‌گردید.»
محمدی با اشاره به ریکوردر، که ساز قرون وسطایی است، گفت: «من فکر می‌کردم ریکوردر ساز محجوبی است، اما اجرای امسال نوازنده‌ها نشان داد که یک ساز جدی است و می‌توان آن را جدی گرفت. ساز خوش صدایی است و فرم‌های مختلفی دارد. اگر اطلاع‌رسانی گسترده‌تر شود، به مرور می‌تواند یک بخش مهم جشنواره ملی موسیقی جوان شود.»
وی در پایان درباره وضعیت آموزش موسیقی گفت: «متأسفانه در حال حاضر تعداد استادهایی که پختگی و تجربه دارند در سیستم آموزش موسیقی و به‌خصوص موسیقی کلاسیک در حال کم شدن است و جوان‌ها سر کار می‌آیند. طبیعی هم هست که جوان‌ها بیایند، اما بخش‌های زیادی از جوان‌ها هنوز به نقطه اجتهاد نرسیده‌اند.
جشنواره موسیقی جوان در روزهای آینده هم پیگیری می‌شود و شرکت کنندگان در رده‌های سنی مختلف به رقابت می‌پردازند.