جنگ بزرگ تازه‌واردها و کهنه‌کارهای تیم ملی / تیم ملی در سال 403: ازدحام در اتاق پرو!

به گزارش ورزش سه، قلعه‌نویی که یک تیم باتجربه را برای قهرمانی در قطر بسیج کرده بود، حالا با شروع دور جدیدی از رقابت‌های ملی، فهرستی از بازیکنان جدید را که بسیاری از آنها برای اولین بار اردوی تیم ملی را تجربه می‌کنند، به اردو فراخواند. به‌نظر می‌رسد کادر فنی به وعده خود عمل کرده است و حضور چهره‌های جوان فوتبال ایران می‌تواند امید دوباره را برای تغییر نسل در دل هواداران فوتبال ایران زنده کند. مقایسه دو فهرست تیم ملی برای جام ملت‌های آسیا و دیدار برابر ترکمنستان، نشان می‌دهد که تصمیم کادر فنی برای تغییر نسل جدی است. نگاهی به دو فهرست می‌تواند نکات جالبی را به همراه داشته باشد:

دروازه‌بانان: کمترین تغییر در میان دو فهرست به دروازه‌بانان برمی‌گردد، جایی که بیرانوند، حسینی و نیازمند سه انتخاب قلعه‌نویی در قطر در فهرست جدید هم حضور داشتند، اما با مصدومیت نیازمند، پورحمیدی جانشین او شد. و البته یک نام جدید؛ آرشا شکوری.

مدافعین: شجاع خلیل‌زاده، محمدحسین کنعانی‌زادگان، سامان فلاح، میلاد محمدی و رامین رضاییان تنها مدافعانی هستند که هم در قطر و هم در اردوی جدید تیم ملی حضور دارند، بازیکنانی که به نظر می‌رسد تایید کادر فنی برای ادامه حضور در تیم ملی را کسب کرده‌اند. سید مجید حسینی مدافع کایسری اسپور ترکیه و صادق محرمی مدافع راست دینامو زاگرب، با مصدومیت در قطر فعلا جایی در ترکیب تیم ملی ندارند، اما احسان حاج‌صفی کاپیتان اول تیم ملی، بزرگ‌ترین خط خورده این اردو به شمار می‌رود، کسی که از زمان سرمربیگری علی دایی در تیم ملی، همواره پای ثابت اردوهای تیم ملی به شمار می‌رفت ولی در نزدیکی ثبت رکورد بیشترین بازی ملی، از تیم ملی کنار گذاشته شد. از طرف دیگر، محمدامین حزباوی از السد، صالح حردانی و ابوالفضل جلالی از استقلال و حسین گودرزی از شمس آذر، جایگزین نفرات قبلی شدند.

هافبک‌ها: سعید عزت‌اللهی، سامان قدوس، علیرضا جهانبخش، علی قلی‌زاده، محمد محبی، مهدی قائدی و مهدی ترابی، بازیکنان میانی‌ای هستند که از هافبک دفاعی گرفته تا وینگر، در هر دو اردو مشترک بودند. با خداحافظی امید ابراهیمی از تیم ملی، در خط هافبک عملا تنها شاهد حذف روزبه چشمی، جوان با سابقه‌ای که حضور در دو جام جهانی را تجربه کرده بودیم. در سمت مقابل اما ورودی در خط هافبک بسیار زیاد بود: امید نورافکن که اگر مصدوم نبود حتما در جام ملت‌ها هم حاضر می‌شد، حالا دوباره به تیم ملی برگشته، اللهیار صیادمنش هم که پیش از تورنمنت قطر مصدوم شده بود با بهبود آسیب‌دیدگی دوباره شانس پوشیدن پیراهن ملی را کسب کرده است. محمد قربانی لژیونر جدید فوتبال ایران و مهدی لیموچی که در این فصل توانسته بازی‌های خوبی از خود به نمایش بگذارد هم در به تیم ملی دعوت شده‌اند. محمدجواد حسین‌نژاد هم که در آخرین لحظه از لیست تیم ملی برای جام ملت‌ها کنار گذاشته شد، به دلیل مصدومیت این اردو را هم از دست داد.

مهاجمین: مهدی طارمی و سردار آزمون تنها مهاجمینی باقی مانده از قطر هستند، کریم انصاری‌فرد، شهریار مغانلو و رضا اسدی نام‌های بزرگی بودند که یکی سابقه سال‌های متمادی پوشیدن تیم ملی را در کارنامه دارد و دو نفر دیگر گلزن‌ترین مهاجمان لیگ برتر هستند، ولی جایی در این اردو نداشتند. محمدرضا آزادی، جواد آقایی‌نژاد و سعید سحرخیزان، بازیکنان جوانی هستند که در فرصت حضور در تیم ملی در اختیارشان قرار گرفته است. اگر بخواهیم نگاهی منصفانه به ترکیب تیم ملی در بازی‌های مقدماتی جام جهانی 2026 داشته باشیم، پر واضح است که بسیاری از پست‌ها از همین حالا برای بازیکنان اصلی کنار گذاشته شده است. علیرضا بیرانوند، محمدحسین کنعانی‌زادگان، مرتضی پورعلی‌گنجی، صادق محرمی، سعید عزت‌اللهی، سامان قدوس، مهدی طارمی و سردار آزمون، این هشت بازیکن تقریبا شاکله‌ی اصلی تیم ملی را در راه کسب سهمیه جام جهانی پیش رو تشکیل می‌دهند. اما کادر فنی این فرصت را دارد تا در مسیر دو ساله باقی‌مانده تا جام جهانی، نسلی از بازیکنان جدید را آماده حضور در این تورنمنت حساس و همینطور جایگزین نفرات قبلی کند.

اما نگاهی دقیق‌تر به نفرات جدید دعوت شده به تیم ملی هم می‌تواند در تحلیل دعوت از این بازیکنان یاری بخش باشد. اما پیش از آن باید به یک نکته مهم دقت کرد، کادر فنی تیم ملی با علم به اینکه تیم ملی ایران دو بازی نسبتا ساده با ترکمنستان دارد و در ادامه دو دیدار دشوار مقابل هنگ‌کنگ و ازبکستان در پیش دارد، فهرست تیم ملی را اعلام کرده است. با پایان رقابت‌های پیش رو در خرداد ماه، بلافاصله و در شهریور ماه رقابت‌های نهایی مقدماتی جام جهانی آغاز خواهد شد، جایی که کمترین فرصت برای خطا وجود ندارد و عملا فرصتی برای آزمون و خطا نیست. از طرف دیگر تجربه نشان داده است که بازی‌های دوستانه‌ای که برای تیم ملی در نظر گرفته می‌شوند عملا محک محکمی برای ملی‌پوشان به‌شمار نمی‌رود، اگرچه در فیفای دی خالی برای برگزاری همین دیدارها هم وجود ندارد و تقویم تیم ملی فوتبال تا سال آینده، در قرق مسابقات مقدماتی جام جهانی است. با در نظر گرفتن این نکته که دو دیدار مقابل ترکمنستان آخرین فرصت برای میدان دادن به جوانان و کم‌تجربه‌ترها است باید به فهرست جدید تیم ملی نگاهی دوباره داشت:

آرشا شکوری: دروازه‌بان هفده ساله تیم ملی نوجوان، شانس بزرگی برای حضور در تیم ملی کسب کرده است. او که در رقابت‌های زیر هفده سال توانست با درخشش چشم‌گیر راهی هوادار شود، هنوز فرصت بازی در لیگ برتر را کسب نکرده است. قلعه‌نویی با دعوت از شکوری، این فرصت را در اختیار او قرار داده است تا تجربه حضور در اردوی ملی و مسابقه رسمی را داشته باشد. اگرچه بسیار بعید است که شکوری حتی مسافر جام جهانی هم باشد، اما این انتخاب نشان می‌دهد او با انتخاب مسیر درست، شانس اصلی را برای حفاظت از دروازه تیم ملی ایران در آینده خواهد داشت. صالح حردانی: مصدومیت رباط صلیبی صادق محرمی از یک‌سو و نمایش نامطمئن رامین رضاییان در فاز دفاعی از سوی دیگر، کادرفنی را مجاب کرد تا سراغ یکی از آماده‌ترین مدافعان راست‌های لیگ برتر، یعنی صالح حردانی برود. حردانی 26 ساله می‌تواند جایگزین مناسبی برای پست دفاع راست تیم ملی باشد و اگر او در ادامه مسیر هم نمایش خوب خود را ادامه دهد، او را در جام جهانی خواهیم دید. محمدامین حزباوی: انتقال گران‌قیمت حزباوی 21 ساله به السد قطر، نشان داد که تا چه اندازه کیفیت بالایی دارد. عدم حضور او در جام ملت‌های آسیا انتقادهای زیادی را به همراه داشت، اما حالا حزباوی که در دیدار رفت مقابل ترکمنستان توانست زوج خوبی را با محمدحسین کنعانی‌زادگان تشکیل دهد، می‌تواند اسم‌های بزرگی چون مرتضی پورعلی‌گنجی، محمدحسین کنعانی‌زادگان و شجاع خلیل‌زاده را به چالش بکشد، کوچکترین اشتباه از سوی آنها می‌تواند حکم به فیکس بودن حزباوی بدهد.

سامان فلاح: مدافع 22 ساله سابق پیکان که از تیم‌های بزرگ لیگ‌برتری هم پیشنهاد دریافت کرده بود، در نهایت راهی گل‌گهر شد و اگرچه در ابتدای فصل با مصدومیتی روبرو شد، اما در ادامه بازی‌های خوبی از خود به نمایش گذاشت تا هم در جام ملت‌های آسیا و هم در مسیر مقدماتی جام جهانی، یکی از بازیکنانی باشد که تایید کادر فنی را دریافت کرده است. حسین گودرزی: مدافع 22 ساله شمس‌آذر در این فصل یکی از نام‌های بود که زیاد شنیده شد. او که توانسته تا اینجای فصل بازی‌های خوبی از خود به نمایش بگذارد، شانس این را دارد تا در یکی از متزلزل‌ترین پست‌های تیم ملی ایران، جای خود را باز کند. ابوالفضل جلالی: در میان مدافعان جدید دعوت شده به تیم ملی، شرایط جلالی با دیگران فرق دارد، او تجربه حضور در جام جهانی 2022 قطر را دارد و در این سال‌ها نشان داده که اگر مسیر پیش‌رفتش متوقف نشود، می‌تواند خاطره مدافع چپ‌های رونده‌ی اسبق تیم ملی را زنده کند. جلالی 25 ساله اگرچه با چالش تغییر سیستم در استقلال و تیم ملی دست و پنجه نرم می‌کند، احتمالا به زودی یکی از بازیکنان کلیدی نسل جدید فوتبال ملی ایران خواهد شد. امید نورافکن: در میان تمامی بازیکنان جوان، نورافکن یک استثنا به شمار می‌رود. او که تنها 26 سال سن دارد، سال‌ها در استقلال، سپاهان و شارلوای بلژیک در دو پست هافبک میانی و مدافع چپ بازی کرده است و از تجربه بسیار بالایی برخوردار است. نورافکن اولین بار نیست که به تیم ملی دعوت می‌شود و تا همینجا هم 19 بازی ملی را در کارنامه خود دارد که اگر مصدومیت نبود، قطعا این تعداد بازی بیشتر هم خواهد بود. اللهیار صیادمنش: در میان بازیکنانی که در تیم‌های ملی پایه رشد می‌کنند، معمولا کمتر بازیکنی می‌تواند فرصت حضور تیم‌های بزرگ را همان سال‌های ابتدایی کسب کند. صیادمنش اما از همین فرصت کم حضور در استقلال بیشترین بهره را برد و حال سال‌هاست که یکی از لژیونرهای فوتبال ایران قلمداد می‌شود. صیادمنش تنها 22 سال دارد و یکی از عناصر کلیدی نسل جدید فوتبال ایران خواهد بود.

محمد قربانی: هافبکی که با 22 سال سن توانست در میان نام‌های بزرگ اسکواد سپاهان، جای خود را به عنوان مهره اصلی باز کند، در ادامه درخششی که در این سال‌ها آغاز کرده در زمستان به روسیه رفت تا خود را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین استعدادهای فوتبال ایران معرفی کند. قربانی در عین جوانی تجربه سه سال بازی در لیگ‌برتر را با پیراهن نساجی و سپاهان دارد و حالا با انتقالی گران‌قیمت راهی روسیه شده است. مهدی لیموچی: وینگر 24 ساله یکی از اسامی‌ای بود که در یکی دو فصل اخیر توانسته بود خود را به عنوان یک استعداد در فوتبال ایران معرفی کند. او برای پوشیدن پیراهن تیم ملی راه دشواری را برای رقابت با نام‌های بزرگ دارد اما دعوت از او به اردوی تیم ملی انگیزه‌های او را برای پیشرفت بیشتر خواهد کرد. محمدجواد حسین‌نژاد: با اعلام فهرست 26 نفره تیم ملی برای جام ملت‌های قطر، حسین‌نژاد 20 ساله آخرین خط خورده از جام ملت‌ها بود. او که از آکادمی سپاهان خود را به فهرست اصلی این تیم رسانده، اگرچه با مصدومیت در این اردو حضور ندارد، اما از همین حالا جای خود را فهرست اصلی تیم ملی در مسیر جام جهانی باز کرده است و بدون‌تردید در آینده بازی‌های درخشانی از او خواهیم دید. محمدرضا آزادی: حضور در تراکتور، استقلال، لیگ یونان، آلومینیوم و حالا نساجی تنها در 24 سالگی نشان می‌دهد که آزادی بازیکن باکیفیتی است. او اگرچه تا کنون نتوانسته خود را به عنوان یکی از بهترین مهاجمان فوتبال ایران معرفی کند، در غیاب آقای گل‌های لیگ برتر، فرصت حضور در اردوی تیم ملی و اثبات خود به کادرفنی برای ادامه رقابت‌های حساس آینده را کسب کرده است.

جواد آقایی‌پور: ثبت یک دبل مقابل پرسپولیس اسم او را به عنوان یکی از استعدادهای فوتبال ایران مطرح کرد. بازیکنی که امسال در استقلال خوزستان آنقدر خوب کار کرده است که کادرفنی تیم را مجاب کند تا او را در 24 سالگی برای اولین‌بار به تیم ملی فوتبال ایران دعوت کنند. او در تمرینات نیز کادرفنی تیم ملی را تحت تاثیر قرار داده است. سعید سحرخیزان: اولین هت‌تریک در 19 سالگی در ترکیب تیم هوادار خود به تنهایی گواهی بر آینده درخشان سحرخیزان بود. بازیکنی که در ادامه راهی گل‌گهر سیرجان شد و این فصل هم توانسته بازی‌های خوبی را به نمایش بگذارد. اگرچه رقابت نهایی برای فیکس شدن در تیم ملی از حالا برای او زود به حساب می‌آید، اما سحرخیزان با ادامه بازی‌های خوب خود، می‌تواند خود را یکی از اعضای تیم ملی در آینده نه چندان دور تبدیل کند.

پروژه جوانگرایی تیم ملی فوتبال ایران در این اردو توسط امیر قلعه‌نویی استارت خورد و نام‌های جدید توانستند این فرصت استثنایی را به دست بیاورند تا در یک رویداد رسمی بین‌المللی حضور داشته باشند و کیفیت خود را به کادر فنی اثبات کنند. جوان‌هایی که قطعا آینده فوتبال ایران را خواهند ساخت و در مسیر مقدماتی جام جهانی و پس از آن از آنها بیشتر خواهیم شنید.

اما نکته پایانی درباره لیست جدید تیم ملی، غیبت چند بازیکن نامدار بود، بازیکنانی که عدم حضور آنها، شوک بزرگی برای آنها، منتقدان و فوتبال‌دوستان به حساب می‌آمد، اما به‌نظر نمی‌رسد به جز کریم انصاری‌فرد که دیگر شانسی برای حضور در تیم ملی ندارد، عدم دعوت از سایرین به منزله پایان کار ملی آنها باشد:

روزبه چشمی: کاپیتان دوم استقلال و یکی از باکیفیت‌ترین بازیکنان فوتبال ایران در سال‌های گذشته، در سی سالگی قربانی اصلی جوانگرایی محسوب می‌شود. بازیکنی که قطعا چوب دو پسته بودن خود را خورده است و سردرگمی کادرفنی تیم‌های مختلف در استفاده از او به عنوان مدافع میانی یا هافبک دفاعی به این بازیکن لطمه زیادی زده است. اما چشمی در هر دو پست عملکرد خیره‌کننده‌ای داشت و به همین واسطه توانست در روسیه و قطر برای تیم ملی ایران در جام جهانی بازی کند و گل چشم‌نواز او مقابل ولز هرگز از خاطر فوتبال‌دوستان پاک نخواهد شد. بعید است که چشمی دیگر شانس دعوت به تیم ملی را نداشته باشد، به‌خصوص که او همین فضا را پیش از جام جهانی 2022 هم تجربه کرد و پس از غیبتی حدودا دو ساله، دوباره به تیم ملی دعوت شد. نمایش‌های چشمی در ادامه می‌تواند او را دوباره به تیم ملی برگرداند.

احسان حاج‌صفی: کاپیتان اول سابق تیم ملی فوتبال ایران که توانسته بود تا 34 سالگی 142 بازی رسمی برای تیم ملی در کارنامه خود ثبت کند، یکی دیگر از غایبین سرشناس اردوی ترکمنستان بود. کار حاج‌صفی برای بازگشت به تیم ملی بسیار سخت خواهد بود، اما کاملا به بازی‌های او و رقبایش در تیم ملی بستگی دارد. حاج صفی که خود محصول یک پروژه جوانگرایی در تیم ملی بود، در 18 سالگی شانس پوشیدن پیراهن تیم ملی را کسب کرد و تا همین چند ماه پیش پای ثابت تمامی اردوها بود، حالا باید با جوانان جویای نام برای باز پس‌گیری جایگاهش تلاش کند. شانس حاج صفی اگرچه کم است، اما درهای تیم ملی برای لژیونر فوتبال ایران هنوز بسته نشده است.

شهریار مغانلو: نمی‌توان فوتبال ایران را در سال‌های گذشته بدون در نظر گرفتن نام مغانلو به یاد آورد، آقای گل لیگ برتر، در این سال‌ها گل‌های حساسی را به ثمر رسانده است، اما پشت سر طارمی و آزمون قرار گرفتن برای مغانلو در سی سالگی گران تمام شد و او فعلا فرصت حضور در تیم ملی را از دست داده است، اما کادرفنی تیم ملی به خوبی می‌دانند که نمی‌توان به سادگی از آقای گل لیگ برتر عبور کرد.

رضا اسدی: هافبک دفاعی سابق و مهاجم و آقای گل فعلی لیگ برتر، در 29 سالگی حتی شانس حضور در تورنمنت جام ملت‌های آسیا را هم به دست آورد، اما او نتوانست از زمان اندکی که در اختیارش قرار گرفته شده بود به خوبی استفاده کند و به رغم آقای گلی در لیگ برتر در اردوی اخیر حضور ندارد. اسدی هم مانند مغانلو، پشت سر آزمون و طارمی قرار دارد و برای کنار زدن این دو لژیونر مهم فوتبال ایران راه دشواری را پیش رو دارد، اما ادامه درخشش در فوتبال باشگاهی می‌تواند دوباره او را به تیم ملی برگرداند.

رضا منصور خانکی