حشره‌کش‌ها باعث ایجاد صدمه مغزی در زنبورهای عسل می‌شوند
تهران - ایرنا - پژوهشگران دریافتند که حشره‌کش‌ها باعث ایجاد صدمه در مغز زنبورهای عسل می‌شوند. این یافته باعث نگرانی محققان شده است، چراکه احتمال دارد بر توانایی زنبورهای عسل در گرده‌افشانی و جهت‌یابی تأثیر بگذارد.
به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از پایگاه خبری فیز (phys)، پلیس برای آزمایش میزان هوشیاری رانندگان، آنها را وادار می‌کند در یک خط مستقیم به عقب و جلو بروند ولی این آزمایش فقط مختص آنان نیست، بلکه متخصصان مغز و اعصاب هم برای تشخیص اختلالات عصبی مانند آتاکسی از این آزمایش استفاده می‌کنند.
در آتاکسی بخش‌هایی از مغز که حرکت‌ها را هماهنگ می‌کنند، مختل می‌شود.
پژوهشگران انگلیسی اکنون از نسخه حشره‌ای این آزمایش استفاده می‌کنند تا برای اولین‌بار نشان دهند که حشره‌کش‌های مدرن به سیستم عصبی زنبورهای عسل آسیب می‌رسانند به طوری که راه‌رفتن در یک خط مستقیم برای آنها سخت می‌شود.
یکی از پژوهشگران در این زمیه اظهار داشت: براساس این بررسی حشره‌کش‌های رایج مانند سولفوکسافلور و نئونیکوتینوئید ایمیداکلوپرید به‌شدت رفتار زنبورهای عسل را که براساس بینایی هدایت می‌شوند، مختل می‌کنند. این نتایج دلیلی برای نگرانی است زیرا توانایی زنبورها در پاسخگویی مناسب به اطلاعات بصری برای پرواز و ناوبری آنها و در نتیجه بقای آنان بسیار مهم است.
به گفته محققان، حشرات یک «پاسخ اپتوموتور» ذاتی دارند که به آنها اجازه می‌دهد هنگامی که طی راه‌رفتن یا پرواز در حال خارج‌شدن از مسیر هستند خود را به مسیر مستقیم بازگردانند.
دانشمندان پس از انجام آزمایش‌هایی دریافتند که پاسخ اپتوموتوری زنبوهای عسل بعد از قرارگرفتن در معرض آفت‌کش‌ها بدتر می‌شود. نبود تقارن بین چرخش چپ و راست برای زنبوهای در معرض آفت‌کش حداقل 2/4 برابر بیشتر از زنبورهای دیگر بود.
صدمه جزئی مغزی
پژوهشگران با تکنیک‌های مولکولی نشان دادند که زنبورهایی که در معرض آفت‌کش قرار گرفته‌اند، سلول‌های مرده بیشتری در بخش‌هایی از لوب‌های بینایی مغز دارند. این مساله برای پردازش ورودی‌های بینایی مهم است به همین ترتیب، ژن‌های کلیدی برای سم‌زدایی پس از قرارگرفتن در معرض آفت‌کش‌ها بی‌نظم شدند.
به گفته پژوهشگران، حشره‌کش‌های نئونیکوتینوئید و سولفوکسیمین نورون‌های مغز حشرات را فعال می‌کنند و این‌قدر سریع بازیافت نمی‌شوند که از ایجاد سم جلوگیری شود. احتمال دارد اثرات مشاهده‌شده در زنبورها ناشی از نوعی سیم‌کشی مجدد در مغز به‌منظور جلوگیری از آسیب عصبی با کاهش حساسیت نورون‌ها به این ترکیبات باشد.
نگرانی اصلی پژوهشگران این است که ناتوانی زنبورها بر غلبه بر اختلالات در حین پرواز، اثرات منفی عمیقی بر توانایی آنها در جست‌وجوی علوفه، جهت‌یابی و گرده‌افشانی گل‌های وحشی و محصولات زراعی بگذارد.
نتایج این پژوهش در مجله مرزهای علم حشرات (Frontiers in Insect Science) منتشر شده است.