خطا‌های متعددی در فرایند سقوط هواپیمای اوکراینی وجود داشته است

علی افتخاری در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری درباره پرونده هواپیمای اوکراینی گفت: این پرونده ابعاد پیچیده و متعدد فنی داشت و لازم بود تحقیقات این پرونده به صورت ویژه در دستورکار سازمان قضایی نیرو‌های مسلح قرار گیرد.

رئیس سازمان قضایی نیرو‌های مسلح تهران ضمن اشاره به این که در این خصوص یکی از بهترین بازپرس‌ها را مامور رسیدگی کردیم، ادامه داد: از همان ابتدای شروع تحقیقات اکیپی از بهترین ضابطان را تشکیل دادیم. هیئت‌های کارشناسی تشخیص دادیم و این‌ها می‌طلبید که وقت موسعی داشته باشند و به همین دلیل رسیدگی به این پرونده طول کشید.

وی افزود: همه همکاران قضایی ما در سازمان قضایی نیرو‌های مسلح تمام تلاش خودشان را در چارچوب قانون و مقررات رسیدگی را بدون هیچ اغماضی انجام داده اند. ما جلسات متعددی تشکیل دادیم؛ 20 جلسه تشکیل شد. ما نسبت به بخش عمده‌ای از مقصران رسیدگی کردیم، اما بخش دیگری برای تکمیل تحقیقات مفتوح است.

رئیس سازمان قضایی نیرو‌های مسلح تهران ادامه داد: ما یکسری افراد غیر از افراد نظامی مقصر داریم؛ افرادی که مصاحبه‌های متعدد کردند و ذهن افراد و خانواده‌ها را مشوش کردند؛ این‌ها رسیدگی خواهند شد.

افتخاری افزود: خطا‌های متعددی در این فرایند سقوط هواپیما وجود داشته است، اما در تحقیقات به این نتیجه رسیدیم که شبکه پدافندی آسمان کشور نقصی نداشته است؛ یعنی از نظر سیستماتیک نقصی نبوده است. عامل وقوع عامل انسانی بوده که خطای در تشخیص بوده است.

وی ادامه داد: ما به همه شکات دادنامه را ابلاغ خواهیم کرد. ما افراد متعددی از مقامات و فرماندهان را بر اساس مستندات و شکایات احضار کردیم. قصور آن‌ها توسط مقامات قضایی رسیدگی شده است؛ افراد دخیل همین 10 نفر بودند.

رئیس سازمان قضایی نیرو‌های مسلح تهران ادامه داد: اگر افرادی منع تعقیب خوردند تقصیری برایشان نبوده است. یک سال و نیم بررسی شده است. درباره رسیدگی به جرم بقیه افراد (غیرنظامی) باید گفت که در مراجع عمومی باید رسیدگی شود و این‌ها نظامی نیستند.

افتخاری درباره این که چرا دو موشک به سمت هواپیما شلیک شد؟ گفت: بعد از اینکه موشک اول شلیک می‌شود کاربر می‌بیند که هدف در حالت پیش رونده است و به زعم خودش یک موشک کافی نبوده برای سقوط و دومین موشک را شلیک می‌کند. ما در داده‌های خودمان به این نتیجه نرسیدیم که موشک دوم اصابت کرده است، چون خود این سامانه به محض شلیک اگر اصابت موفقیت آمیز باشد این را در سامانه موشکی اعلام می‌کند. جعبه سیاه ما هم تاییدی برای شلیک موشک دوم ندارد.

وی ادامه داد: کلی‌یر شدن شرایط خاص دارد؛ فضای کشور اگر بخواهد قرمز باشد مراجع مرتبط با این موضوع باید اظهار نظر کنند آن شب به این نتیجه نرسیدند که وضعیت قرمز وجود داشته و باید این کار را انجام دهند. شبکه یکپارچه پدافند هوایی کشور مسئول این کار بوده است؛ ضرروتی نداشته این کار اتفاق بیفتد. اگر این فرد دقت می‌کرد و مسامحه نمی‌کرد این اتفاق نمی‌افتاد.

رئیس سازمان قضایی نیرو‌های مسلح تهران درباره این که رادار توانایی تشخیص هواپیمای مسافربری از موشک را نداشته است، اظهار داشت: این رادار فقط و فقط برای کشف و شناسایی بوده است. ما شبیه سازی کردیم؛ در شبیه سازی ما که تمام جزییات در آن بود دقیقا خودمان و قاضی پرونده دید که امکان اینکه تشخیص داده شود وجود نداشته است و تمیز دادن اینکه که این هواپیما بوده یا موشک برای کاربر در شب وجود نداشته است.

وی در پاسخ به سوال مجری درباره اینکه در خصوص رای صادره و میزان مقصران حادثه، برخی مطرح می‌کنند بین جرم و مجازات تناسبی وجود ندارد و رای را ضعیف قلمداد می‌کنند گفت: براساس قانون مجازات اسلامی و قانون مجازات جرایم نیرو‌های مسلح، اتهاماتی که به این افراد تفهیم شده به این صورت بوده که اتهام متهم ردیف اول مباشرت در قتل شبه عمد بوده و حداکثر مجازاتش سه سال حبس است. اتهام دیگری برای متهم ردیف اول تحت عنوان لغو دستور در شرایط آماده باش رزمی در نظر گرفتیم؛ لذا فردی که پشت این سامانه موشکی نشسته، قصد تیراندازی داشته، ولی قصد کشتن نداشته است.

افتخاری با اشاره به اینکه در برخی رسانه‌های متخاصم مطرح شده که در اغتشاشات، کسانی که اقدام علیه امنیت کردند یا فردی را کشتند یا خیابان را بستند چرا مجازاتشان با رای صادره در این پرونده متفاوت است؟ گفت: این فرد (متهم پرونده اوکراین) با هدف تامین امنیت این اقدام را کرده و اینکه تشخیص اشتباه داده و مرتکب خطا شده باید مجازات شود، ولی هدفش تامین امنیت بوده؛ ولی کسی که داخل خیابان رفت، هدفش برهم زدن امنیت و مجازاتش متفاوت است و نباید این موضوعات با هم مقایسه شود.