خطر بیخ گوش تجارت کشور / ایران به سمت اقتصاد آزاد حرکت می کند؟
صالحی گفت: میانگین ارزش صادرات ایران به روسیه در سال 1402 رضایت‌بخش نبوده و کاهش داشته است.
حمیدرضا صالحی، عضو کمیسیون تسهیل و توسعه تجارت اتاق بازرگانی ایران، در واکنش به ابزار تمایل وزیر صنعت، معدن و تجارت به عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی در اجلاس وزرای سازمان تجارت جهانی، اظهار داشت: "پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی همواره یکی از خواسته‌های مداوم تاجران کشور بوده است و دولت نیز در این زمینه تلاش‌هایی انجام داده است. اما برای تحقق این امر، باید شرایطی فراهم شود، از جمله اینکه ایران به سمت اقتصاد آزاد حرکت کند و رتبه آزادی اقتصادی خود را در مقیاس جهانی بهبود بخشد."
این در شرایطی است که هنوز تجارت کشور با موضوعاتی مانند چندنرخی بودن ارز، تورم، بالا بودن تعرفه‌ها صادراتی، بی‌ثباتی قوانین و از این قبیل مسائل دست به گریبان است و در این شرایط نمی‌تواند خود را به اقتصاد جهانی ملحق کند.
وی افزود: در کنار مشکلات داخلی البته تحریم‌های خارجی نیز بی‌تاثیر نیستند، با این حال تحریم‌ها را می‌توان دور زد اما چالش‌های داخلی موجود بر سر راه صادرات را باید حل کرد. رویکردهای اقتصادی ما رویکردهای صحیحی نیستند و همه اینها از جذابیت ایران برای پذیرفته شدن در سازمان تجارت جهانی کم می‌کند. این در حالی است که شماری از کشورها که در تجارت توانمندی کمتری از ایران داشته‌اند در این سازمان عضو هستند.
صالحی ادامه داد: مساله دیگر این است که علاوه بر سازمان تجارت جهانی ایران در سازمان‌های بین‌المللی دیگر از جمله سازمان همکاری شانگهای عضو است اما چقدر توانسته از عضویت در این سازمان بهره ببرد؟ و آیا در شرایطی که ارتباطات بانکی ایران با جهان قطع است عضویت در این گونه سازمان‌ها می‌تواند دستاوردی برای کشور داشته باشد؟
عضو کمیسیون تسهیل و توسعه تجارت اتاق بازرگانی ایران خاطرنشان کرد: این نکته را هم باید در نظر داشت که عضویت در سازمان‌های جهانی به معنای امتیازگیری و امتیازدهی توامان است و امتیازگیری مستلزم قدرتمند بودن اقتصاد و تسهیل و تشویق تجارت و دستیابی به رتبه مطلوب در فضای کسب و کار است. در غیر این صورت حضور ایران در چنین سازمانی می‌تواند به متضرر شدن کشور نیز بینجامد. نمونه موفق در این زمینه کشور ترکیه است که با رعایت الزامات، تجارت خود را با جهان پیش می‌برد.
صالحی همچنین کاهش صادرات ایران به روسیه را در سال 1402 تایید کرد و در این باره گفت: میانگین ارزش صادرات ایران به روسیه در سال 1402 رضایت‌بخش نبوده و کاهش داشته است البته این کاهش تنها در ارزش صادرات رقم خورده و وزن آن نزولی نبوده است.
اقتصاد آزاد چه اثری بر تجارت جهانی دارد؟
اقتصاد آزاد به معنای حذف موانع و محدودیت‌های تجاری بین کشورها و تسهیل در جریان آزاد سرمایه، کالا و خدمات بین کشورها است. این مفهوم به تأثیر مستقیمی بر تجارت جهانی دارد. در زیر تأثیر اقتصاد آزاد بر تجارت جهانی را مورد بررسی قرار می‌دهیم:
افزایش تجارت: اقتصاد آزاد باعث افزایش تجارت بین کشورها می‌شود. با حذف موانع و محدودیت‌های تجاری، کشورها قادر می‌شوند به صورت آزادتر با یکدیگر تجارت کنند و مبادلات تجاری را گسترش دهند.
افزایش رقابت: اقتصاد آزاد باعث افزایش رقابت بین شرکت‌ها و کشورها می‌شود. افزایش رقابت می‌تواند به بهبود کیفیت محصولات و خدمات، کاهش قیمت‌ها و ارتقای نوآوری و بهره‌وری منجر شود.
تحقق اقتصادی از مقیاس: با اقتصاد آزاد، کشورها می‌توانند از مزیت‌های نسبی خود بهره ببرند و تولیدات خود را به مقیاس جهانی گسترش دهند. این امر می‌تواند به افزایش تولید، اشتغال و رشد اقتصادی کشورها منجر شود.
انتقال فناوری: اقتصاد آزاد می‌تواند انتقال فناوری را تسهیل کند. باز شدن به بازارهای جهانی، کشورها می‌توانند به دسترسی به فناوری‌های پیشرفته‌تر دست یابند و از آنها بهره‌برداری کنند.
تنوع و گسترش بازارها: اقتصاد آزاد بازارها را تنوع بخشیده و به گسترش آنها کمک می‌کند. تنوع و گسترش بازارها به شرکت‌ها امکان می‌دهد تا به مخاطبان بیشتری دسترسی داشته باشند و بازارهای جدید را به خود اختصاص دهند.
ایجاد صلح و همکاری: اقتصاد آزاد می‌تواند به تقویت روابط بین‌المللی، ایجاد صلح و تعاملات همکارانه بین کشورها کمک کند. با تعامل اقتصادی بیشتر، کشورها به جایگزینی تجاری ترجیح می‌دهند و این می‌تواند به کاهش تنش‌ها و تقویت روابط منفعت‌محور منجر شود.
به طور کلی، اقتصاد آزاد باعث افزایش تجارت، رقابت، تحقق اقتصادی از مقیاس، انتقال فناوری، تنوع و گسترش بازارها و ایجاد صلح و همکاری بین کشورها می‌شود. این پروسه بهبود ارتباطات تجاری بین کشورها را فراهم می‌کند و به رشد و توسعه اقتصادی جهانی کمک می‌کند.