«دانشگاه دوستدار خانواده» -1| جباری: شانس ازدواج بعد از فارغالتحصیلی به شدت کاهش مییابد
رئیس دفتر مطالعات راهبردی جنسیت و علم با بیان اینکه در شرایط فعلی دانشگاه و خانواده نسبت به هم بیگانه شدهاند، میگوید: فقط یک درصد از دانشجویان، متاهل از دانشگاه خارج میشوند و در سنین بعد از فارغ التحصیلی شانس ازدواج به شدت کاهش مییابد.
به گزارش خبرنگار حوزه زنان و خانواده خبرگزاری تسنیم در روزهای گذشته دفتر مطالعات راهبری علم (خانش) با همکاری مشاور رئیس دانشگاه شریف در امور بانوان، یک نشست علمی با عنوان «دانشگاه دوستدار خانواده» برگزار کرد که در این همایش درباره ضرورت پرداختن به این موضوع، پیشینه و ادبیات بحث دانشگاه دوستدار خانواده در دنیا، چگونگی تعریف دانشگاه دوستدار خانواده در نگاه بومی و چالشهای واقعی در مسیر دوستدار خانواده شدن دانشگاهها صحبت شد. در ادامه این نشست تجربیات دانشجویان در این زمینه مطرح شد. میزگردی نیز با حضور اساتید و مسئولان دانشگاه شریف برگزار شد و پس از آن از سایت «شریف دوستدار خانواده» رونمایی شد.
در ابتدای همایش دکتر جباری، رئیس «دفتر مطالعات راهبردی جنسیت و علم» با معرفی اهداف خود در این مجموعه گفت: دانشگاه، مسئله مورد مطالعه ما در دفتر مطالعات راهبردی جنسیت و علم است. ما از منظرهای مختلف دانشگاه را واکاوی میکنیم و معتقد هستیم مبانی و ایدئولوژیها بر چگونگی نگاه ما به دانشگاه و تعریف ما از دانشگاه تاثیرگذار هستند.
انسان محور دانشگاه است؛ رشد و بالندگی انسان موضوعیت دارد
جباری با اشاره به تعیینکننده بودن نوع نگاه ما به دانشگاه گفت: حالتهای مختلفی را میتوان در نظر گرفت. اینکه یک دانشگاه تمرکزش بر روی اقتصاد و ثروت آفرینی هست؟ یا تمرکزش بر علم بما هو علم است؟ یا دانشگاه تمرکزش بر روی انسان است؟ و آیا محور بودن انسان در آن دانشگاه برای این است که سود و منفعت مادی انسان مدنظر است؟ یا نه؛ ما انسان را در دانشگاه به این معنا محور قرار میدهیم که رشد و بالندگی آن انسان برای ما مهم است؟
وی با بیان اینکه انسان محور دانشگاه است و رشد و بالندگی انسان موضوعیت دارد، گفت: ما از این منظر به دانشگاه نگاه میکنیم و از این زاویه وارد مسائل خانواده در دانشگاه و پیوند خانواده و دانشگاه میشویم.
دانشگاه نمیتواند نسبت به خانواده بی تفاوت باشد
رئیس «دفتر مطالعات راهبردی جنسیت و علم» با بیان اینکه دانشگاه یک نهاد اجتماعی است که با انسان و زیست انسانی در هم تنیده است، گفت: انسانها سلولهای سازنده این نهاد اجتماعی محسوب میشوند. آن هم سلولهایی که در یک رابطه زوجیت در هیئت خانواده زنده میمانند و میتوانند به درستی در دانشگاه در آن سیر علمی که میخواهند داشته باشد بالنده شوند. از این جهت دانشگاه نمیتواند نسبت به خانواده بی تفاوت باشد و نسبت به آن حساس نباشد.
وی تاکید کرد: اینکه ما حرف از خانواده در دانشگاه میزنیم به این معنا نیست که میخواهیم شایسته سالاری را در دانشگاه از بین ببریم یا میخواهیم به خانواده صدقه بدهیم و آن را در مسیری قرار دهیم که باعث تضعیف دانشگاه شود.
خانواده نسبت به دانشگاه بدبین شده است / دانشگاه و خانواده دچار از خود بیگانگی شدند
جباری با اشاره به حالتهای مختلفی از نسبت دانشگاه و خانواده گفت: رابطه دانشگاه و خانواده باید سازنده باشد. به گونهای که باعث رشد هم باشند. اما آنچه امروز شاهد آن هستیم این است که دانشگاه و خانواده در جهت تضعیف هم قدم برمیدارند. دانشگاه و خانواده نسبت به هم بدبین هستند. دانشگاه از خانوادهدار شدن و فرزنددار شدن نیروهای خودش اذیت می شود. اگر دانشگاه نسبت به فرزنددار شدن نیروهایش بداخلاقی میکند، نشان میدهد دانشگاه منافعی برای خود در نظر گرفته که احساس میکند، توسعه خانواده آن را تضعیف میکند و از آن طرف خانواده هم نسبت به دانشگاه بدبین شده است. خانوادهها نگران هستند از اینکه دانشجو وقتی میخواهد وارد دانشگاه شود چه مسیری را میخواهد طی کند؟ چه اتفاقی برای او می افتد؟ خانوادهها هم با توجه به آسیبهایی که امروز در دانشگاه شاهد آن هستیم نگران هستند.
وی ادامه داد: ما انسان را به عنوان محور دانشگاه درنظر میگیریم به این معنا که رشد او در دانشگاه اهمیت دارد و نمیخواهیم انسان را خارج از چارچوب خانواده ببینیم. این خانواده و دانشگاه اگر با هم تعارض دارند یعنی دچار از خود بیگانگی شدند و این مسئله به هر دوی آنها آسیب میزند. ما از این منظر به اصلاح پیوند خانواده و دانشگاه نگاه میکنیم.
فقط یک درصد از دانشجویان، متاهل از دانشگاهها خارج میشوند / در سنین بعد از فارغ التحصیلی به شدت کاهش شانس ازدواج داریم
مدیر دفتر مطالعات راهبردی جنسیت و علم با اشاره به آمار بسیار پایین ازدواج در دوران دانشجویی گفت: در سالی که گذشت تنها 13 هزار ازدواج در دانشگاهها توسط نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها ثبت شده است. از طرفی ما سه میلیون و نیم دانشجو داریم. این نسبت را که برقرار کنیم، کمتر از یک درصد از دانشجویان ما در دوران دانشجوییشان یعنی از مقطع کارشناسی تا پایان دوره دکترا، متأهل میشوند. اگر آماری که در نهاد رهبری ثبت نشده هم در نظر بگیریم نهایت به یک درصد میرسد. فقط یک درصد دانشجویان ما متاهل از دانشگاهها خارج می شوند. بعد از سن 30 سالگی برای خانم ها و 35 سالگی برای آقایان، که سنین بعد از فارغ التحصیلی میشود، به شدت کاهش شانس ازدواج داریم. بعد از اینکه آدمها از دانشگاه خارج میشوند امید چندانی برای تاهل و زوجیت ندارند.
جباری با اشاره به پیامدهای کاهش آمار ازدواج گفت: خانواده کارکردهایی دارد مثل حمایت از اعضای خودش و برطرف کردن یک سری نیازها که در هیچ نهاد دیگری در جامعه نمیتوان به آن پاسخ داد. این خانواده است که به صورت اختصاصی به یکسری از نیازهای ما پاسخ میدهد و ما وقتی خانواده را حذف کنیم، آن نیازهایی که در کانون خانواده قرار بوده پاسخ داده شود به صورت دیگری پاسخ داده میشود.
وی ادامه داد: در جامعه شاهد بالا رفتن سن ازدواج هستیم و این موضوع در دانشگاه به طور محسوستری نمود دارد. ما امروز آثار این مسئله را در دانشگاه میبینیم و در مواردی مشاهده میشود که نیازهای آدمها جور دیگری غیر از قالب خانواده پاسخ داده میشود. پاسخ ما و پاسخ اسلام به مسئله نیازها، خانواده است.
جباری در پایان خاطرنشان کرد: ما برای اینکه در مسیر تولید علم موفق باشیم و در حل مسائل کشور هم در دانشگاه به طور مناسبی جلو برویم و از همه مهمتر در هدف مشترکی که خانواده با دانشگاه دارد یعنی در زمینه تربیت بتوانیم موفق عمل کنیم، باید اهداف مشترکی بین خانواده و دانشگاه تعریف شود. اگر اهداف مشترکی میان آنها تعریف شود ما تعارض احساس نخواهیم کرد. اگر در شرایط فعلی تعارضی احساس میشود به دلیل ناهماهنگی در تعریف هدفهاست.