درمان پلنگ دماوند پر ریسک است / «فرونشست زمین» و «مدیریت پسماند» دو مسئله حیاتی کشور

شینا انصاری در یادداشت هفتگی خود آورده است: فرونشست زمین در ایران به مسئله‌ای مهم و غیرقابل انکار تبدیل شده است. از همین‌رو، هفته گذشته با هدف افزایش هماهنگی در دولت برای سیاست‌گذاری متناسب با وضعیت موجود، گزارش مفصلی از ابعاد فرونشست زمین در کشور را در جلسه هیئت دولت ارایه کردم.

راهکار‌های رئیس سازمان محیط زیست برای کاهش نرخ فرونشست

وی ادامه داد: یکی از عوارض ناپایدار توسعه کشور، بیلان منفی آبخوان‌ها است. برداشت بی‌رویه از ذخایر آب‌های زیرزمینی و غفلت از تغذیه آبخوان‌ها در طول دهه‌های قبل موجب شده که امروز با پدیده فرونشست زمین در کشور مواجه شویم. در این گزارش به برخی اماکن و مستحدثات در معرض خطر فرونشست اشاره و تجربه‌های موفق جهانی در غلبه بر این مسئله چندبعدی را تشریح کردم. این تجارب نشان می‌دهد می‌توان با مدیریت مصرف آب‌های زیرزمینی، تغذیه آبخوان‌ها، تصفیه و بازچرخانی پساب و تغییر روش‌های کشاورزی از نرخ فرونشست کاست.

مقررات ملی فرونشست زمین تدوین شود

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: خروجی گزارش و پیشنهاد، با توجه به وسعت پهنه‌های فرونشست زمین در ایران و در معرض قرارگیری سرمایه‌های ملی و آثار زیان‌بار محیط زیستی، «تدوین مقررات ملی فرونشست زمین» به عنوان مقررات فراگیر و چندوجهی و همه‌جانبه‌نگر است که باید جنبه‌های الزامی آن به‌طور دقیق تعیین شود. این مقررات حیطه‌های مختلف آب، کشاورزی، صنعت، شهرسازی، ساختمان، آثار تاریخی، خطوط نیرو و سوخت و آب و فاضلاب و سایر مستحدثات را دربر خواهد گرفت. امیدوارم با توافق دستگاه‌ها و نهاد‌های مسئول گام موثری برای کنترل نرخ فرونشست در ایران برداریم.

ضرورت تصویب «پیش‌نویس اصلاحیه قانون مدیریت پسماند»

انصاری افزود: مسئله مدیریت ناکارآمد پسماند یکی دیگر از مسائل چندبعدی و مهم ماست که غفلت از آن می‌تواند پیامد‌های سهمناکی را به محیط زیست ایران وارد کند. سه‌شنبه هفته گذشته در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی گزارش وضعیت پسماند‌ها در کشور را ارائه کردم. در سخنانم با اشاره به ضرورت تصویب «پیش‌نویس اصلاحیه قانون مدیریت پسماند»، از نمایندگان محترم مجلس تقاضا کردم که برای این کار مهم دولت را یاری کنند.

87 هزار میلیارد خسارت محیط زیستی در پی مدیریت نادرست پسماند

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: اختلاف فاصله بین وضعیت کنونی تا رسیدن به استاندارد متوسط جهانی می‌تواند در بازیافت و استفاده مجدد از مواد حاصله یک ظرفیت اقتصادی 10.2میلیارد دلاری ایجاد کند. متاسفانه نه تنها اکنون توجه به این منافع در اقتصاد رسمی کشور هیچگونه نمودی ندارد بلکه مدیریت نادرست پسماند شهری، دفن غیراصولی، عدم تفکیک، بازیافت نامناسب و... سالانه حدود 87 هزار میلیارد تومان خسارت محیط زیستی به کشور وارد می‌کند.

93 درصد پسماند غیربهداشتی دفن می‌شود

وی ادامه داد: نبود سیستم‌های حمل‌ونقل مکانیزه باعث می‌شود درصد بالایی از بودجه شهرداری‌ها به بخش اول فرایند مدیریت پسماند، یعنی جمع‌آوری اختصاص یابد که آن‌هم به‌صورت ناقص انجام می‌شود. در حال حاضر 75 درصد پسماند شهری تولیدی در کشور دفن می‌شود که از این میزان هفت درصد به صورت دفن بهداشتی و 93 درصد باقیمانده به صورت غیربهداشتی و تلنباری در زمین است. ظرفیت خطوط پردازش پسماند عادی در کشور در حدود 30 درصد از میزان پسماند تولیدی است که با تفکیک پسماند مخلوط در مقصد و ورود آن به فرایند‌های بازیافت پسماند‌های بازیافتی می‌شود.

به‌روزرسانی قانون مدیریت پسماند اجتناب‌ناپذیر است

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: به‌روزرسانی قانون با توجه به گذشت دو دهه از تصویب قانون مدیریت پسماند‌ها و تغییر و تحولات فناوری و عدم بازدارندگی جرائم اجتناب‌ناپذیر است. در این اصلاحیه 13 محور در قانون مدیریت پسماند بازنگری و برای هرکدام راهکار قانونی مناسب پیشنهاد شده است. رویکرد اصلی این اصلاحیه که در سال 1399 به مجلس شورای اسلامی ارائه شده، بازنگری در مسئولیت‌ها و وظایف و افزایش ضمانت‌های اجرایی قانون است.

دولت کدام مسائل را پیگیری کند؟

وی افزود: در کنار لزوم تصویب این قانون، تخصیص بودجه ویژه برای مدیریت پسماند، ایجاد سامانه نظارتی جامع، مشوق‌های مالیاتی برای بخش خصوصی، برنامه‌های آموزشی عمومی و تقویت زیرساخت‌های بازیافت و کمپوست هم باید از جانب دولت پیگیری شود. ما در سازمان حفاظت محیط زیست این موارد را با اولویت در کارگروه ملی پسماند دنبال می‌کنیم.

طول درمان بیماری پلنگ دماوند طولانی است

انصاری در پایان نوشت: از همکاران معاونت طبیعی جویای وضعیت پلنگ دماوند شدم. درمان بیماری پلنگ طولانی است و ریسک بالایی دارد، اما به‌نظر می‌رسد با مشورت کمیته‌ای تخصصی از دامپزشکان حال پلنگ کمی بهتر شده است.