دعوای «قانون محمد علی» و دانا وایت؛ نبردی بر سر آینده بوکس حرفه‌ای

به گزارش خبرگزاری تسنیم، مشارکت دانا وایت در بوکس طی ماه‌های اخیر به یکی از داغ‌ترین موضوعات در دنیای ورزش تبدیل شده است. پروژه «زوفا بوکسینگ» که توسط رئیس UFC راه‌اندازی شده، قرار است از سال 2026 فعالیت رسمی خود را آغاز کند؛ پروژه‌ای که وایت معتقد است بوکس حرفه‌ای را از ورشکستگی نجات داده و به مسیر درست بازمی‌گرداند. او بارها تأکید کرده که بوکس در وضعیت بحرانی قرار دارد: غیرسودآور، بی‌سازمان و نیازمند اصلاحات بنیادین.

هرچند دانا وایت از حمایت سرمایه‌گذاران قدرتمند عربستانی از جمله ترکی آل الشیخ برخوردار است اما این حمایت به تنهایی برای موفقیت این پروژه کافی نیست. اگر قرار است زوفا بوکسینگ طبق الگوی موردنظر وایت پیش برود، باید تغییراتی بنیادین در قانون محمد علی صورت گیرد؛ قانونی که ستون فقرات مقررات بوکس حرفه‌ای آمریکا محسوب می‌شود.

قانون محمد علی چیست و چرا مهم است؟ قانون محمد علی در سال 2000 توسط کنگره ایالات متحده تصویب شد. هدف اصلی این قانون حفاظت از حقوق بوکسورهای حرفه‌ای در برابر سوء‌استفاده برگزارکنندگان و مروجین بود. گرچه محمد علی شخصاً نقشی در تدوین یا اجرای آن نداشت اما الهام‌بخش اصلی آن محسوب می‌شود. این قانون در واقع جایگزینی برای نبود اتحادیه‌های صنفی رسمی در بوکس بود و چند اصل کلیدی را به اجرا گذاشت:

الزام به شفافیت مالی برگزارکنندگان ممنوعیت همزمان مدیریت و ترویج توسط یک شخص یا نهاد الزام گزارش درآمدهای حاصل از مسابقات و رسانه‌ها حق ورزشکار برای اطلاع از جزئیات مالی قراردادها

هدف نهایی، ایجاد ساختاری عادلانه‌تر و شفاف‌تر برای بوکسورها بود که بتوانند با آگاهی کامل از شرایط مالی، وارد رینگ شوند.

چرا این قانون وضع شد؟ قانون محمد علی در واکنش به دهه‌ها سوءمدیریت، فساد، و رتبه‌بندی‌های جانب‌دارانه در بوکس وضع شد. نمونه بارز آن، دان کینگ و خوزه سلیمان (رئیس سابق WBC) بودند که اغلب به جانبداری از بوکسورهای تحت قرارداد خود متهم می‌شدند. از سوی دیگر، فقدان نظارت کافی بر سلامت جسمی بوکسورها نیز نگرانی جدی ایجاد کرده بود. با اینکه این قانون معاینات پزشکی را اجباری کرد اما همچنان بیمه درمانی یا غرامت کافی برای آسیب‌دیدگان پیش‌بینی نکرد. بی‌نظمی در رتبه‌بندی‌ها نیز پابرجاست. نمونه اخیر آن، ورود جیک پائول به جدول رنکینگ WBA تنها پس از شکست دادن خولیو سزار چاوز جونیور بود؛ بوکسوری که به تازگی از دوره اعتیاد بازگشته بود. این موضوعات مشروعیت نظام فعلی را به چالش می‌کشد.

چرا دانا وایت و زوفا با این قانون مخالف هستند؟ جواب در یک کلمه خلاصه می‌شود: کنترل. دانا وایت قصد دارد مدل اقتصادی و ساختاری UFC را در بوکس پیاده‌سازی کند. این یعنی:

حذف کمربندهای متعدد تمرکز رنکینگ در یک نهاد اختصاصی عدم افشای درآمدها افزایش کنترل برگزارکننده بر همه جوانب رقابت‌ها

اما قانون محمد علی مانعی بزرگ بر سر راه این اهداف است. این قانون اجازه نمی‌دهد درآمد حاصل از رویدادها، پخش تلویزیونی و اسپانسرها از ورزشکار پنهان بماند.

ادی هرن، یکی از بزرگترین مروجان بوکس حرفه‌ای اینگونه توضیح می‌دهد: مشکل قانون علی برای زوفا این است که باید به بوکسورها گفته شود چقدر درآمد دارند. برخلاف UFC که مبارزانش از درآمد دقیق رویدادها مطلع نیستند، در بوکس بیشتر درآمد به مبارز می‌رسد، نه برگزار کننده. این همان چیزی است که دانا نمی‌خواهد. ما بوکس واقعی هستیم. قانون علی را حفظ می‌کنیم. درآمد مبارز مشخص و عادلانه است. انیس، ستاره ما دقیقاً می‌داند چه درآمدی دارد و حقش را کامل می‌گیرد.

باب آروم: هدف دانا کاهش قدرت چانه‌زنی بوکسورهاست باب آروم، از بزرگان بوکس حرفه‌ای نیز نظر مشابهی دارد: قانون محمد علی باعث شد دستمزد بوکسورها به سطح بی‌سابقه‌ای برسد. این منطقی است؛ وقتی جانت را برای یک مبارزه به خطر می‌اندازی، باید غرامت درخوری بگیری. اگر مدل UFC در بوکس پیاده شود، فاجعه است.

تلاش برای اعمال قانون علی بر MMA در سال 2016، تلاش‌هایی برای گسترش قانون علی به MMA صورت گرفت. مارکوین مولین، مبارز پیشین قصد داشت UFC را نیز تحت این قانون درآورد. اصلی‌ترین شکایت‌ها مربوط به قراردادهای انحصاری، رتبه‌بندی‌های دستکاری شده و اعطای عنوان‌ها به مبارزان محبوب سازمان بود. اما UFC در دادگاه از مواضع خود دفاع کرد.

بازگشت در 2025؛ نسخه جدید قانون علی در سال 2025، آری امانوئل، رئیس شرکت مادر UFC (TKO) به طور مبهمی درباره آینده این قانون اظهارنظر کرد. چند ماه بعد، اصلاحیه‌ای جدید با نام «قانون احیای بوکس محمد علی» به کنگره ارائه شد. این اصلاحیه توسط برایان جک و شاریس دیویدز معرفی شد.

جک اظهار داشت: قانون علی در شکل فعلی‌اش مانعی برای سرمایه‌گذاری است. ما نسخه‌ای به‌روزتر و کارآمدتر پیشنهاد می‌کنیم.

اصلاحیه چه چیزهایی را تغییر می‌دهد؟ معاینات پزشکی سالانه و تخصصی برای افراد بالای 40 سال

معرفی بیمه درمانی تا سقف 25 هزار دلار برای صدمات حاصل از مسابقه

تعیین حداقل دستمزد برای تازه‌واردان (150 دلار به ازای هر راند)

امکانات آموزشی و توانبخشی مشابه مراکز UFC PI

استانداردهای جدید در تست دوپینگ با نمونه‌های تصادفی و افشای عمومی

مهمتر از همه، ایجاد سازمان جدیدی به نام UBO (سازمان بوکس متحد) است که می‌تواند نقش فدراسیون مرکزی را ایفا کند.

دانا وایت: قانون محمدعلی را حذف نمی‌کنیم، فقط نسخه خودمان را اجرا می‌کنیم دانا وایت در واکنش به نگرانی‌ها گفت: ما قصد نداریم قانون محمد علی را تغییر دهیم یا حذف کنیم. فقط نسخه خودمان از آن را پیشنهاد می‌کنیم. ورزشکاران آزاد هستند میان مدل سنتی و مدل جدید یکی را انتخاب کنند.

با توجه به پشتوانه مالی عظیم عربستان و ترکی آل الشیخ، اگر پول آنها به سمت زوفا سرازیر شود، احتمالاً ستاره‌های بزرگ نیز به این سمت کشیده خواهند شد. در چنین حالتی، زوفا می‌تواند به قدرت اول بوکس جهان تبدیل شود.

آیا انحصار تازه‌ای در راه است؟ نهادهایی چون کمیسیون ورزشی ایالت کالیفرنیا با وجود نگرانی‌ها از اصلاحیه حمایت کرده‌اند. نیک خان، عضو هیئت مدیره TKO اعلام کرد که همسر محمد علی، لانی علی نیز از این طرح پشتیبانی کرده است: این قانون فرصتی تازه برای بوکسورها ایجاد می‌کند. همان چیزی که محمد همیشه می‌خواست.

... اما منتقدان ساکت ننشسته‌اند! وکیل برجسته، اریک مگراکن هشدار داد: این اصلاحیه، برگزارکنندگان را بر بوکسورها مسلط می‌کند. اصل استقلال ورزشکار در خطر است.

نوه محمد علی، نیکو علی والش، نیز صراحتاً مخالفت خود را اعلام کرد: پدربزرگم برای حفظ حقوق بوکسورها جنگید. این اصلاحیه آنها را دوباره زیر سلطه برگزارکنندگان قرار می‌دهد.

 قدرت در حال جابجایی است در حالی که هنوز تصمیم نهایی درباره این اصلاحیه اتخاذ نشده، یک نکته روشن است: آینده بوکس ممکن است به زودی دگرگون شود. اگر تغییرات تصویب شود، شاهد درگیری‌های حقوقی گسترده، شکل‌گیری قدرت جدید و شکل تازه‌ای از بوکس خواهیم بود؛ مدلی که ممکن است ورزشکار را در حاشیه قرار دهد یا شاید او را بهتر از همیشه محافظت کند. تا آن زمان، باید دید آیا دانا وایت با تکیه بر سرمایه عربستان و ساختار UFC خواهد توانست دنیای بوکس را نیز تسخیر کند.