دلیل واقعی ساخت اهرام شگفتانگیز مصر چه بود؟
اقتصادنیوز: اهرام جیزه مصر از مرموزترین سازههای باستان هستند که هنوز دلیل واقعی ساخت آنها روشن نشده است.
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از همشهری آنلاین، اهرام جیزه مصر، نماد قدرت فراعنه باستان و توان تکنولوژیکی هستند که هنوز بر افق مصر مسلط است. اما اولین بار چه زمانی اهرام ساخته شدند؟ و اصلا چرا ساخته شدند؟
اولین هرم در مصر توسط فرعون جوزر ساخته شد که حدود 4700 سال پیش در این سرزمین سلطنت میکرد. بیش از هزار سال بعد، آخرین هرم مصر باستان برای یک فرعون، حدود 3500 سال پیش ساخته شد. پس از آن، فرمانروایان مصری در مقبرههای زیرزمینی در دره پادشاهان دفن شدند.
به عبارت دیگر، اهرام مصر باستان در حدود سالهای 2700 تا 1500 قبل از میلاد ساخته شدهاند. میتوان گفت که اولین اهرام تقریبا همسن استونهنج است که بین 4000 تا 5000 سال پیش ساخته شد، اما بسیار قدیمیتر از سایر سازههای باستانی از جمله پارتنون (447 قبل از میلاد)، دیوار بزرگ چین (220 قبل از میلاد) و کولوسئوم (80 پس از میلاد) هستند. معبد نوسنگی گوبکلی تپه در ترکیه البته قدمتی 11000 تا 12000 ساله دارد.
کتیبههای باستانی نشان میدهد که شخصی به نام ایمهوتپ ساخت هرم پلکانی را مدیریت کرده است. مارک ون دی میروپ، استاد تاریخ دانشگاه کلمبیا، در ایمیلی به لایو ساینس گفت: «ایمهوتپ معمولا به عنوان اولین معمار در مصر در نظر گرفته میشود که بنایی از سنگ ساخته و ساختمان مجموعه هرم پلکانی جوزر را به او نسبت میدهند. کتیبهای با نام او همراه با کتیبه جوزر وجود دارد که در آن او را رئیس پیکرتراشان نامیدهاند. در مصر باستان او را حکیم میدانستند.»
محققان هنوز دقیقا مطمئن نیستند که چرا فراعنه در اهرام دفن شدهاند. یکی از دلایل میتواند ایجاد محافظت بیشتر در برابر سارقان مقبره باشد. رگ کلارک مصرشناس در کتاب خود «ایمن کردن ابدیت: حفاظت از مقبره مصر باستان از ماقبل تاریخ تا اهرام» مینویسد: در زمانهای دور، دزدان مقبرهها، مستبای فراعنه را با نقب زدن از بالا غارت میکردند. هرم پلهای، با شش لایه روی هم، جلوی این کار را میگرفت. بسیاری از مصر شناسان پیشنهاد کردهاند که هرم پلکانی نوعی «پله» برای صعود پادشاه به آسمان است، اما من گمان میکنم که [به شکل پلکانی ساخته شده] زیرا کارآمدترین و مقرون به صرفهترین راه برای ایجاد یک نیمکره بصری است.»
دلایل مذهبی نیز ممکن است عامل مهمی باشد. میروسلاو ورنر، استاد بازنشسته مصرشناسی در دانشگاه چارلز در جمهوری چک، در ایمیلی به لایو ساینس گفت که «احتمالا دلایل مذهبی پشت ایده ساخت اهرام بوده است. هنگامی که جوزر به قدرت رسید، نفوذ کیش خورشید و خدای خورشید در حال افزایش بود. ورنر در کتاب خود با عنوان «اهرام: باستانشناسی و تاریخ بناهای نمادین مصر» نوشت: «نفوذ فزاینده فرقه خورشید ممکن است به تمایل به ساختن سازههایی با ارتفاع بیشتر منجر شده باشد.»
البته یک سوال این است که آیا علاقه روزافزون به کیش خورشید باعث ساخت هرم پلکانی شد یا اینکه ساختن هرم پلکانی باعث افزایش علاقه به آیین خورشید شد؟ ماسیمیلیانو نوزولو، محقق موسسه فرهنگهای مدیترانه و شرقی آکادمی علوم لهستان در ورشو، در ایمیلی به Live Science گفت که فکر میکند علاقه به کیش خورشید پس از ساخت هرم پلکانی افزایش یافت.
دلایل ساخت اهرام هر چه که باشد، فراعنه مصر آنها را برای بیش از یک هزار سال ساختند. فرعون سنفرو (حکومت در حدود 2575 تا 2551 قبل از میلاد) اولین اهرام واقعی (صاف و بدون پلکان) را در دهشور ساخت. این هرم شامل هرم خمیده (به دلیل زاویه غیرمعمول آن نامگذاری شده است) و هرم سرخ (به دلیل رنگ آن نامگذاری شده است). هرم بزرگ در جیزه، یکی از عجایب هفتگانه باستانی جهان که هنوز پابرجاست، توسط خوفو (حکومت در حدود 2551 تا 2528 قبل از میلاد) ساخته شد و خفرع (حکومت حدود 2520 تا 2494 قبل از میلاد) هرم بزرگ دیگری را به همراه ابوالهول بزرگ، در جیزه ساخت.