رازهای سکسکه؛ ارتباط عجیبی با سرطان و...
از آنجایی که سکسکه میتواند بی ضرر به نظر برسد، مرموز باقی میماند و به طور شگفت انگیزی مورد مطالعه قرار نمیگیرد.
فرارو - "کولین کندی" دستیار پزشکی بازنشسته برای پایان یافتن شیمی درمانی و پرتو درمانی در مرحله سوم سرطان ریه آماده شده بود. او انتظار سکسکه را نداشت که تقریبا در نیمه راه اولین دور درمانی او شروع شد. پس از فروکش کردن سکسکه احساس خستگی درد و نفس تنگی میکرد. گویی به تازگی یک تمرین سخت را تمام کرده بود. کندی که اکنون 54 ساله است میگوید این وضعیت نزدیک به یک سال ادامه داشت. سکسکه یکی از رایجترین تجربیات بدنی است که انسانها (و موش ها، سنجاب ها، خرگوش ها، گربه ها، سگها و اسب ها) دارند. حتی جنین هم دچار سکسکه میشود. وقتی سکسکه میکنیم دیافراگم به طور غیر ارادی منقبض میشود و تارهای صوتی به سرعت بسته میشوند و صدای "هیک" را تولید میکنند. این اسپاسمها معمولا در ظرف مدت چند دقیقه ناپدید میشوند. در مقایسه با تهدید وجودی سرطان و واقعیت وحشیانه درمان آن سکسکه بی ضرر، پیش پا افتاده و غیر جدی قلمداد میشود.
به گزارش فرارو به نقل از آتلانتیک، با این وجود، این دو تجربه به شکل عجیبی با یکدیگر مرتبط هستند. حدود 40 درصد از بیماران سرطانی در طول بیماری خود با حملات سکسکه مواجه میشوند. برای یک زیرمجموعه کوچکتر حدود یک بیمار از هر ده بیمار سکسکه بیش از 48 ساعت به طول میانجامد.
سکسکه مزمن تقریبا تمام جنبههای زندگی فرد از جمله گفتگو و تمرکز را مختل میکند و باعث بیدار ماندن فرد میشود. در صورت بروز سکسکه خوردن، آشامیدن و بلعیدن ممکن است شبیه خفگی باشد. اغلب درد قفسه سینه مدتها پس از فروکش کردن سکسکه باقی میماند و مهمتر از همه آن که درمان سکسکه دشوار است. پزشکان برای رفع سکسکه توصیههایی را مطرح کرده اند که هیچ یک به طور دقیق آزمایش نشده اند. به هیچ وجه ثابت نشده که هیچ یک از این شیوهها بهتر از درمانهای خانگی عمل میکند. کندی تلاش کرد سکسکه خود را با استنشاقهای عمیق و قوی و با نوشیدن آب از لبه دور لیوان از بین ببرد.
او هم چنین به خود آموزش داد که پیش از نوشیدن یا خوردن بازدم کند تا میزان هوایی را که بلعیده محدود نماید. او میگوید:"گاهی اوقات این شیوه کار میکرد، اما بیشتر اوقات کار نمیکرد".
بسیاری از افراد برای درمان سکسکه کایروپراکتیک (شکلی از پزشکی جایگزین است که تمرکز آن بیشتر روی تشخیص و درمان اختلالات حرکتی دستگاه ماهیچه ایاسکلتی انسان به ویژه ستون مهره هاست) یا طب سوزنی را امتحان میکنند. دیگران از وسایل خانه استفاده میکنند: شکر، لیمو، سرکه، یک مداد، یک قاشق سرد. تنها یک داروی سکسکه تاکنون توسط سازمان غذا و دارو تایید شده است.
سکسکه، یکی از اساسیترین ویژگیهای فیزیولوژیکی زندگی انسان موضوعی عمیقا مرموز باقی مانده و به طور شگفت انگیزی مورد مطالعه قرار نگرفته است تا حدی به این دلیل که ماهیت زودگذر آن بررسی این پدیده را دشوار میسازد تا حدی بدان خاطر که بسیار بی ضرر به نظر میرسد. با این وجود، واقعیت آن است که سکسکه این گونه نیست و وقتی با آن مواجه میشویم میبینیم که تا چه اندازه میتوانیم در برابر امیال و هوسهای بدن خود درمانده باشیم.
در فرهنگ عامه سکسکه یک شوخی محسوب میشود. در اپیزودی از سریال "خانه فاستر برای دوستان خیالی" ساخته سال 2005 میلادی "بلو" برای درمان سکسکه اش همه چیز را امتحان میکند جعبه شکر را در دهانش میریزد، در یک کیسه کاغذی قهوهای نفس میکشد، سس تند مینوشد، کره بادام زمینی میخورد، میترسد، جرعههای کوچک مینوشد، روی سرش میایستد، هنگام آواز خواندن دندان هایش را مسواک میزند، لیمویی را میبلعد، اما هیچ یک کارآمد نیستند.
در "فیلم سفید برفی و هفت کوتوله" ساخت سال 1937 میلادی "دوپی" به طور تصادفی یک صابون را میبلعد و شروع به سکسکه کردن میکند که در نتیجه آن حباب از دهان اش خارج میشود. در فیلم "مانتی پایتون و جام مقدس" ساخته سال 1975 میلادی یک نگهبان سکسکه از پادشاه دستور میگیرد که نوشیدنی بخورد تا او را از شر بیماری خلاص کند. در یکی از قسمتهای کارتون "سیمپسون ها" در ساخته سال 1992 میلادی مردی که 45 سال سکسکه میکرد این مصاحبه چهار ثانیهای را با اخبار محلی تلویزیون اسپرینگفیلد انجام داد: "هیک مرا بکش، هیک مرا بکش، هیک مرا بکش". در پزشکی سکسکه یک معماست. "امینه جاتوئی" انکولوژیست کلینیک مایو که در مورد سکسکه مطالعه میکند به "آتلانتیک" میگوید: "تا آنجا که هر کسی میداند سکسکه واقعا هیچ فایدهای ندارد".
یک علامت گذراست که به طور تصادفی ظاهر شده و ناپدید میشود. بررسی دقیق سکسکه تقریبا غیرممکن است. بر این اساس، آزمایشها روی درمانها یک کابوس برای هماهنگ کردن هستند. تا به امروز تنها تعداد انگشت شماری از کارآزماییهای تصادفی سازی شده و کنترل شده درمانهای دارویی سکسکه را مورد مطالعه قرار داده اند.
هیچ کدام از بررسیها بیش از 40 بیمار را جذب نکردند. اکثر مطالعات بر داستان سرایی تکیه میکنند: گزارشهای موردی تک بیمار، مجموعه موارد محدود و تجزیه و تحلیل پایگاههای داده یادداشتهای پزشک.
آن چه درباره سکسکه میدانیم چیست؟
تغییر ناگهانی دما میتواند باعث سکسکه شود همانند اثری که نوشیدن مشروبات الکلی، خوردن غذاهای تند و هیجان یا استرس میتوانند داشته باشد. قند خون بالا نیز میتواند در این میان نقش داشته باشد. هم چنین در صورت کم بودن سدیم یا الکترولیت نیز چنین تاثیری محتمل خواهد بود. بسیاری از داروها از جمله استروئیدها، عوامل شیمی درمانی، بنزودیازپین ها، مواد مخدر، نیکوتین، آنتی بیوتیک ها، داروهای بیهوشی، و داروهای ضد تهوع و فشار خون با سکسکه مرتبط هستند. برخی از داروهای مورد استفاده برای درمان سکسکه میتوانند باعث سکسکه شوند. در یک مطالعه موردی سکسکه یک بیمار با برس زدن مو بر روی پرده گوش تحریک شد. در فرد دیگری در سال 1988 میلادی مقصر اصلی ایجاد سکسکه یک مورچه بود که در اطراف پرده گوش میخزید.
شرایط پزشکی مرتبط با سکسکه تمام نیمه بالایی بدن را شامل میشود: سکته مغزی، آسیب مغزی، مننژیت، مالتیپل اسکلروزیس، عفونت گوش، رینیت (التهاب مخاط بینی)، گواتر، گلودرد، ذات الریه، برونشیت، آسم، سل، مایع در ریهها یا قلب، نفخ، بارداری، فتق، بیماری کبد، بیماری کلیوی و سرطان.
کارشناسان دو توضیح اصلی را برای ارتباط میان سرطان و سکسکه ارائه میدهند. در توضیح اول اشاره میشود سرطانهایی که به سینه، گلو یا سر حمله میکنند (یعنی هر چیزی که در مسیر سکسکه قرار دارد) باعث تحریک آن میشوند. از سوی دیگر، داروهای تجویز شده برای بیماران مبتلا به سرطان از جمله داروهای شیمی درمانی، استروئیدها و مواد مخدر نیز تاثیر دارند. صرفنظر از آن که آیا سرطان خود در این باره مقصر است یا تحریک سکسکه یکی از عوارض جانبی درمان آن بیماری است سکسکه لایه دیگری از مصیبت را به این تجربه میافزاید.
نتیجه بررسیای صورت گرفته در سال 2022 میلادی نشان داد که سکسکه آسیبی بزرگ به کیفیت زندگی حدود 20 بیمار مبتلا به سرطان مورد بررسی قرار گرفته وارد ساخته بود.
در میان کسانی که سکسکه داشتند تقریبا از هر سه یک نفر میگفتند که برای قطع آن تلاش میکنند. بخش کوچک تری از آنان گفتند که به دلیل سکسکه نمیتوانند از وعدههای غذایی شان لذت ببرند. در مطالعه دیگری که روی 320 بیمار مبتلا به سرطان صورت گرفت سکسکه باعث شده بود از هر ده نفر یک نفر برای دریافت کمک راهی بیمارستان شود.
نتایج تحقیقات دیگری نشان میدهند که بیش از سه چهارم بیماران مبتلا به سکسکه با اسپاسم بدون مداحله پزشکی مقابله میکنند. در نظرسنجیای که از میان 90 ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی سرطان با تجربه سکسکه صورت گرفت 40 درصد شدت سکسکه را بدتر از حالت تهوع و استفراغ ارزیابی کردند. با این وجود، کارشناسان میگویند سکسکه کماکان برای بیماران و پزشکان یک موضوع حاشیهای باقی مانده است.
با توجه به سرعت ویزیت بیماران مبتلا به سرطان توسط پزشک که به طور میانگین حدود 23 دقیقه است سکسکه ممکن است به سادگی در فهرستی از مشغلههای فکری بسیار پایین قرار گیرد. با این وجود، به نظر میرسد برخی از بیماران از طرح موضوع سکسکه خجالت میکشند.
"توماس اسمیت" انکولوژیست و متخصص طب تسکینی در جانز هاپکینز میگوید:"بیماران ممکن است بخواهند بیمار "خوب" قلمداد شوند و به همین دلیل گلایهای نکنند شاید بدان خاطر که میترسند اگر با پزشک در مورد هر مسئلهای صحبت کنند دوره درمانی شان تغییر یابد و عوارض جانبی منفی برای شان به همراه داشته باشد".
انکولوژیستها به نوبه خود به طور مداوم یا مستقیم در مورد سکسکه به شیوهای که برای بررسی درد، حالت تهوع و مشکلات دیگر بررسی انجام میدهند پرسشی را از بیمار مطرح نمیکنند.
اسمیت میگوید: "برخی از بیمارانی که از اسپاسم گلایه دارند مسواک میزنند". یکی از بیماران برای محققان سکسکه در کلینیک مایو نوشته بود"پزشکان من وقتی به آنان گفتم که دائما سکسکه میکنم سرشان را طوری تکان دادند که گویی در حال شوخی کردن بودم".
بنابراین، سکسکه به دسته علائم مهجور باقی مانده، شایع، ناراحت کننده و مشخصا درمان نشده تنزل یافته است. سایر علائم عبارتند از: گرفتگی عضلات، خارش، انقباض عضلانی، سندرم پای بیقرار، از دست دادن یا کاهش حس چشایی، خشکی دهان و تعریق.
جاتوئی میگوید او اغلب به بیمارانی که درآستانه آغاز سکسکه هستند هشدار میدهد. او میگوید: "این هشدار به بیماران کمک میکند که درباره آن صحبت کنند و گامی به سوی یافتن آرامش است".
انکولوژیستها میتوانند یک درمان اسپاسم عضلانی را تجویز کنند. هم چنین، آنان ممکن است رژیم شیمی درمانی را به گونهای تغییر دهند که با داروهایی که کمتر احتمال ایجاد سکسکه دارند جایگزین کنند. تنها درمانی برای سکسکه که تاییدیه سازمان غذا و داروی امریکا را دریافت کرده "کلرپرومازین" یک داروی ضد روان پریشی است که اولین بار 72 سال پیش ساخته شد و میتواند عوارض جانبی جدی داشته باشد که تحقیقات نشان داده فشار خون پایین و هذیان را شامل میشود.
در غیاب راه حلهای بالینی اثبات شده اکثر مبتلایان به سکسکه به سمت درمانهای خانگی از جمله حبس نفس سوق داده میشوند. هم چنین، راههای دیگر نوشیدن از طریق نیهایی که مکیدن را دشوار میکنند یا قورت دادن شکر، کره بادام زمینی یا سرکه از طریق خوردن آن با قاشق است. اسمیت میگوید: "هیچ یک از این شیوهها برای این که ببینیم واقعا تا چه اندازه موثر هستند مورد آزمایش قرار نگرفته اند". او، اما اشاره میکند که در فقدان جایگزینهای محکم و موثرتر این شیوهها ارزش آزمودن را دارند. از این گذشته برخلاف خود سکسکه این شیوهها کاملا بی ضرر هستند.
از دست ندهید