رامبد جوان: من هم سختی‌ها را درک می‌کنم / اکثر منتقدان برنامه را کامل نگاه نمی‌کنند

رامبد جوان در این زمینه گفت: حدودا 18 سال پیش، روزی که تصمیم گرفتم برنامه‌ای با موضوع خنده و خندیدن بسازم، وضعیت بهتر از الان بود. گرفتاری هایمان را داشتیم ولی اوضاع آرام تر بود. در آن سال ها این برنامه را طراحی کردم تا ببینم چقدر نیاز به خندیدن داریم و چقدر خندیدن در زندگی ما موثر است. این طرح منجر به گفت‌وگویی میان من و دکتری به نام اردکانیان شد که دکترای اوقات فراغت از یک دانشگاه انگلیسی در هندوستان را داشت. ایشان می گفتند در دنیا درباره خنده و خندیدن تحقیقات زیادی شده، اما ما در ایران و در این زمینه و در حوزه های آموزش بهداشت روانی جامعه، پزشکی و بیولوژیک، روابط اجتماعی، خانوادگی و... ضعف داریم. ایشان دو هزار مقاله از تحقیقات دانشمندان و پزشکان جهانی جمع آوری کرده بودند که از میان آنها 900 مقاله ترجمه و تبدیل به پایه علمی «خندوانه» شد. مثلا در این مقالات ثابت شده بود که اگر بخندید مغز فریب می‌خورد و شروع به ترشح هورمون های شادی آور می‌کند؛ در نتیجه حالتان بهتر می‌شود و... همین ها باعث شد تا برای ساخت «خندوانه» مصر شوم و این برنامه کلید بخورد.

رامبد جوان سپس یکی از جملات رایج در برنامه «خندوانه» را یادآور شد و در این ارتباط افزود: یکی از عادات و تمرین های خوب این است که وقتی از شما می‌پرسند حالتان چطور است، در جواب بگویید عالی هستیم. مثلا برای همین است که در «خندوانه» این موضوع را با تماشاگران تمرین می کنیم؛ در واقع منظورمان این نیست که واقعا همیشه عالی هستیم، اما این یک تمرین برای کاهش فشارهای عصبی و بهتر شدن حالمان است.

او به صحبتهایش اضافه کرد: یک آدم افسرده ای که برای بهتر شدن حالش می‌جنگد و تلاش می‌کند، نسبت به آدمی که افسردگی اش را پذیرفته و کاری نمی‌کند آدم موثرتری بوده و بهتر از پس زندگی‌اش برمی‌آید. وقتی شما افسرده‌ای، حال بدت مدام بیشتر و بیشتر می‌شود و با ناله کردن حالت بهتر نمی شود. اینکه مدام از حال بد بگوییم، ساده ترین نوع برخورد است. این طور نیست که شرایط را درک نکنیم، خود من هم برای اینکه حالم بد باشد دلایل بسیار زیادی دارم؛ چون من هم در همان شرایط و روزگاری زندگی می کنم که بقیه زندگی می کنند و سختی ها را درک می کنم. من هم می دانم اوضاع و شرایط مساعد نیست اما انتخابم حال بهتر است؛ با این انتخاب می‌توانم با بیش از 100 نفری که با من کار می‌کنند، بهتر رفتار کنم، بهتر شرایط را مدیریت کنم و پروژه را پیش ببرم. اگر من عصبی و افسرده باشم این پروژه می‌تواند پیش برود؟ با عصبیت و حال بد و تن دادن به آن، چه کاری از دست ما ساخته است؟

مجری «خندوانه» در پاسخ به این پرسش که «خندوانه» با شعار شاد بودن و حال خوب تاکنون چقدر در تحقق اهدافش موفق بوده به مصادیقی در این زمینه اشاره کرد و گفت: آدم‌های بسیاری در «خندوانه» به من گفته‌اند آقای جوان ما قرص اعصاب می‌خوردیم اما با تماشای «خندوانه» دیگر قرص نمی‌خوریم. یکی می‌گوید من بیکار بودم «خندوانه» نگاه کردم انگیزه گرفتم رفتم کار پیدا کردم. زوجی می‌گویند ما داشتیم از هم جدا می‌شدیم «خندوانه» به ما انگیزه داد که جدا نشویم. آدم‌هایی گفته‌اند که افسرده بوده اند اما با تماشای «خندوانه» حالشان بهتر است. خانمی جلوی من را گرفته و گفته است خدا خیرتان دهد دختر من دو سال افسرده بود و از اتاقش بیرون نمی‌آمد، اما الان می‌آید که «خندوانه» تماشا می‌کند و حالش بهتر شده است و... پس ماجرا انگیزه است و این نیست که ما چقدر شادیم.

رامبد جوان سپس تاکید کرد: در «خندوانه» کلی حرف‌های مهم زده می‌شود. جهت گیری‌هایی می‌شود که جهت گیری‌های انسانی هستند. ما می گوییم به خودتان کمتر فشار بیاورید و منتظر نباشید که دیگران کمکتان کنند؛ خودتان برای خودتان باید کاری کنید تا از شرایط افسردگی و ناامیدی قابل تحمل شود یا کمرنگ شود.

جوان در پاسخ به اظهاراتی که بعضا از سوی منتقدان این برنامه عنوان می شود مبنی بر اینکه وقتی حالمان بد است، به چه چیزی باید بخندیم و اینکه «خندوانه» بی جهت تبلیغ شادی می‌کند، گفت: باید بدانیم که هر چقدر هم حالمان بد باشد، نیاز داریم به اینکه یک نفر تکانمان بدهد و بگوید دوام بیاور و قوی باش. «خندوانه» به مردم می گوید که دوام بیاورید؛ حتی اگر سخت باشد، کوچک ترین روزنه امید را پیدا کنید. این را مخاطبان «خندوانه» آن هایی که همیشه برنامه را دنبال می کنند به خوبی درک کرده اند. اما وقتی کار به انتقاد می رسد، اکثریت منتقدان کسانی هستند که برنامه را کامل نگاه نمی کنند و اگر از آن ها بپرسید گزیده ای از برنامه را در شبکه های مجازی دیده اند. گزیده هایی که ممکن است با شیطنت انتخاب شده باشد و مفهموم کلی برنامه را نشان ندهد.

او بار دیگر تاکید کرد: خائنانه ترین رفتار با آدم ها این است که امید را از آن ها بگیری. وقتی امید نباشد آدم‌ها از بین می روند. ما باید تا لحظه آخر به یکدیگر امید بدهیم.

او با بیان اینکه «تلویزیون در تمام دنیا رسانه بزرگی است»، به فراگیری بالای تلویزیون و قدرت جادویی آن در بین مخاطبان اشاره کرد و گفت: «خندوانه» به مخاطبش گوش می دهد و از همین راه با تماشاگرانش ارتباط می گیرد.

ادامه این گفت‌وگو، با این پرسش ایسنا از رامبد جوان همراه شد که پس از ساخت هشت فصل از «خندوانه»، آیا این برنامه همچنان توانسته جایگاه اولیه اش را حفظ کند و برای اینکه به سرنوشت برخی برنامه‌ها و سریال‌های تلویزیونی که با ادامه دار شدن از محبوبیتشان کاسته می‌شود، دچار نشود، چه تمهیدی از سوی سازندگان اندیشیده شده است؟

جوان پاسخ داد: «خندوانه» در فراز و نشیب‌هایی است که هر برنامه‌ای می تواند داشته باشد اما هنوز سرپاست. هر برنامه‌ای که محتوایش را خودش تولید کند، همین طور است. در فصل قبل (فصل هفتم) «خندوانه» افت کرد اما در این فصل خیلی حالش خوب است؛ چون انرژی‌اش بالا است و کارش را می‌کند. سال گذشته یکی از دلایل افت «خندوانه» این بود که همه ما به خاطر کرونا مضطرب بودیم، تماشاگران باید ماسک می‌زدند و از آنجایی که «خندوانه» متصل به تماشاگرانش است، با ماسک ها حاضران در استودیو فقط یک مشت چشم بودند که حرف می‌زدند و صدایشان را هم نمی‌شنیدی. بعد از مدتی تعداد تماشاگران را کم کردیم تا اینکه تعداشان به 10 نفر رسید. حتی چند شب هم بدون تماشاگر رفتیم. در نهایت فصل هفتم، کم انرژی شد؛ در صورتی که «خندوانه» هدفش تولید انرژی است. اما در فصل هشت، با تغییراتی که ایجاد کردیم، مثل دکور و بازگشت تماشاگران و... انرژی به برنامه بازگشته است.

رامبد جوان در پاسخ به این پرسش که «خندوانه» چقدر از موفقیتش را در این سال ها مدیون عروسک «جناب خان» است؟ اظهار کرد: «خندوانه» و «جناب خان» خیلی به یکدیگر متصل هستند. انگار خواهر و برادر هستند. نمی‌توانم بگویم کدامیک به دیگری کمک می‌کند اما «خندوانه» بود و بعد جناب خان آمد؛ وقتی جناب خان آمد، «خندوانه» در اوج بود. ولی به هر حال از خود من به عنوان یکی از عناصر اصلی این خانواده تا همه مخاطب‌های «خندوانه» عاشق جناب خان هستند.

سازنده «خندوانه» درباره «جناب خان» افزود: جناب خان و خندوانه یک تیم هستند. گاهی برخی به گونه ای رفتار می‌کنند که انگار جناب خان یک عنصر جدا از «خندوانه» است؛ اما ما در واقع تصمیم گرفتیم حرف‌هایی که ممکن است با ممیزی روبه رو شود را از زبان جناب خان که یک عروسک است بزنیم، چون پذیرشش راحت تر است و مدیریت تلویزیون هم این موضوع را پذیرفته است. البته که حرف‌های زیادی هم حذف می‌شود.

بازیگر و کارگردان سریال های «توطئه فامیلی»، «مسافران» و «نشانی»، درباره اینکه چرا دیگر برای تلویزیون سریال نمی‌سازد؟ توضیح داد: ارتباط با مخاطب در «خندوانه» تجربه بی نظیر و درخشانی است. آنقدر که ترجیح می دهم بازهم این ارتباط را از طریق برنامه ای مثل «خندوانه» برقرار کنم.