رد پای مجلس در مالیات‌ستانی دولت / جراحی درآمدها در بهارستان
اقتصادنیوز: بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، بیشترین بخش منابع عمومی دولت در قانون بودجه 1402 به بخش درآمدها اختصاص داشته است. از سوی دیگر کمترین عایدی دولت از منابع عمومی به واگذاری دارایی‌های مالی تعلق دارد. آمارها نشان می‌دهد نمایندگان مجلس بیشترین تغییرات منابع قانون بودجه را در بخش درآمدها و کمترین آن را در بخش واگذاری دارایی‌های مالی داده‌اند.
به گزارش اقتصادنیوز، طبق قانون، بودجه از دو بخش منابع و مصارف تشکیل شده است. بخش منابع در حقیقت تمام عایدی‌های دولت و بخش مصارف تمامی مخارج آن است. بخش منابع از سه بخش درآمدها، واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای و واگذاری دارایی‌های مالی تشکیل شده است. از سوی دیگر بخش مصارف نیز از بخش هزینه‌ها، تملک دارایی‌های سرمایه‌ای و تملک دارایی‌های مالی تشکیل شده است.
درآمدهای مالیاتی؛ سازنده بخش اعظم منابع دولت
بر اساس بررسی اکوایران در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس که درباره منابع دولت در لایحه و قانون بودجه 1402 نشان می‌دهد بیشترین میزان کسب عایدی دولت از راه درآمدها است. در جایگاه‌های بعدی به ترتیب واگذاری دارایی‌ها سرمایه‌ای و واگذاری دارایی‌های مالی قرار می‌گیرد.
در همین خصوص بیشترین بخش درآمدهای دولت از طریق مالیات کسب می‌شود. طبق قانون بودجه 1402، میزان درآمدهای دولت در این سال 1054 هزار میلیارد تومان برآورد شده که 894 هزار میلیارد تومان آن را درآمدهای مالیاتی تشکیل داده است.
یکی دیگر از منابع دولت، واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای است. بخش عظیمی از این منبع به‌وسیله درآمد حاصل از فروش نفت، گاز و میعانات گازی ایجاد می‌شود. در قانون بودجه 1402، میزان بودجه برآورد شده برای واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای 732 هزار میلیارد تومان بوده که 624 هزار میلیارد تومان آن را درآمدهای حاصل از نفت و گاز تشکیل می‌دهد.
سومین منبع درآمدی دولت که کمتر از سایرین بوده درآمد حاصل از واگذاری دارایی‌های مالی است. بیشترین بخش این منبع درآمدی، عایدی حاصل از فروش انواع اوراق مالی اسلامی است. طبق قانون بودجه سال جاری، 296 هزار میلیارد تومان برآورد صورت گرفته برای درآمدهای حاصل از واگذاری دارایی‌های مالی بوده است. سهم فروش انواع اوراق مالی اسلامی از این منبع 187 هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است.
درآمدهای مالیاتی؛ شاهد بیشترین تغییرات در بودجه
بر اساس یک روال همیشگی لایحه بودجه تقدیمی دولت به مجلس توسط نمایندگان تغییر می‌کند. لایحه بودجه 1402 نیز از این قاعده مستثنا نبوده است. بخش منابع این لایحه در مجلس شورای اسلامی دچار تغییراتی شده است که براساس آن به کل منابع عمومی دولت 98 هزار میلیارد تومان افزوده شده است. به بیان دیگر منابع عمومی در قانون بودجه نسبت به لایحه با 5 درصد افزایش مواجه بوده است.
اگر این تغییرات را به تفکیک انواع منابع بررسی کنیم بیشترین میزان افزایش در لایحه مربوط به بخش درآمدهاست. بخش درآمدهای بودجه در قانون نسبت به لایحه شاهد افزایش 8 درصدی بوده است.
بررسی دو منبع درآمدی دیگر دولت نشان می‌دهد قانون بودجه در دو بخش واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای و مالی به ترتیب 3 و 0.7 درصد نسبت به لایحه بودجه افزایش داشته است.
همچنین بخوانید