رونق‌بخشی به ابزار تامین مالی

طبق اعلام مقامات بانک مرکزی، اقداماتی نیز برای افزایش نقدپذیری اوراق گام برای فروشگاه‌های دریافت‌کننده این اوراق درنظر گرفته شده است. به‌طوری‌که دوره بازپرداخت اقساط کارت رفاهی اوراق گام 24ماه است؛ اما سر رسید اوراق گام 6ماه تعیین شده است. بنابراین دریافت‌کننده اوراق گام در بازه زمانی حداکثر 6ماهه می‌تواند نسبت به نقد کردن آن اقدام کند. پیش از این، بانک مرکزی از تامین 115هزار‌میلیارد تومان به‌عنوان منابع کارت‌های رفاهی متصل به اوراق گام خبر داده بود.

روز شنبه، سخنگوی دولت در توضیحاتی که به‌صورت زنده از تلویزیون منتشر شد، به تشریح آخرین مصوبات و تصمیمات دولت پرداخت. در بخشی از این سخنان، فاطمه مهاجرانی به افزایش تعداد بانک‌های ارائه‌دهنده خدمات مربوط به کارت‌های رفاهی متصل به اوراق گام اشاره کرد. بر این اساس، در حال حاضر، بانک‌های رفاه کارگران، ملت، کشاورزی، ملی و تجارت به کارت‌های رفاهی اوراق گام متصل هستند. یکی از راهکارهای سیاستگذار اقتصادی برای افزایش قدرت خرید و رفع محدودیت‌های تامین مالی و حمایت از تولیدکنندگان داخلی، ارائه کارت رفاهی متصل به اوراق گام است. به گفته سخنگوی دولت، این کارت‌ها برای رونق‌بخشی به چرخه تامین، تولید، توزیع و مصرف طراحی شده است.

اقداماتی برای افزایش جذابیت کارت‌های رفاهی

کارت رفاهی متصل به اوراق گام نوعی از کارت اعتباری است که پشتیبان آن اوراق گام است و شیوه‌ای از تامین مالی یکپارچه از مصرف‌کننده به تولیدکننده محسوب می‌شود. سقف این اوراق پیش از این 300‌میلیون تومان بود که در کمیسیون اعتباری با مصوبه کمیسیون اعتباری به 500‌میلیون تومان افزایش داده شد. یعنی فرد با مراجعه به بانک می‌تواند کارت رفاهی 500‌میلیون تومانی دریافت کند. سقف تسهیلات کارت رفاهی از تسهیلات خرد بالاتر است. به‌طوری‌که سقف تسهیلات خرد 400‌میلیون تومان اعلام شده است. با توجه به اهداف تعیین‌شده برای این ابزار تامین مالی، به نظر می‌رسد بانک مرکزی با اقداماتی در تلاش برای رونق بخشی به کارت‌های رفاهی متصل به اوراق گام است. جدا از افزایش سقف تسهیلات این کارت‌ها، مقامات بانک مرکزی در ابتدای مهرماه از اضافه شدن امکان خرید اینترنتی به کارت‌های رفاهی خبر داده بودند. تا پیش از این فردی که کارت رفاهی متصل به اوراق گام دریافت می‌کرد، صرفا می‌توانست به فروشگاه مراجعه کند و از پایانه‌های فروش برای خرید خود استفاده کند. اما در حال حاضر بر درگاه‌های اینترنتی نیز این امکان فراهم شده است که افراد بتوانند در قالب کارت رفاهی خرید خود را انجام دهند.

اقدام دیگر در راستای افزایش تمایل به استفاده از کارت‌های رفاهی، افزایش مدت بازپرداخت تسهیلات و کاهش دوره سررسید اوراق گام است. در حال حاضر فرد یا شرکت دریافت‌کننده کارت رفاهی اوراق گام، موظف است اقساط تسهیلات دریافتی را در بازه زمانی 24ماهه بازپرداخت کند. این در حالی است که سررسید اوراق گامی که تولیدکنندگان یا فروشگاه‌ها دریافت می‌کردند، 12ماهه بود. در حال حاضر این نسبت به جای یک به دو به یک‌چهارم تبدیل شده است. به‌گونه‌ای‌که در حال حاضر دوره بازپرداخت اقساط کارت رفاهی اوراق گام 24ماه است و جذابیت برای مصرف‌کنندگان همچنان حفظ شده است. اما سررسید اوراق گام از 12ماه به 6ماه کاهش یافته است تا جذابیت استفاده از این اوراق برای تولیدکنندگان نیز بیشتر شود.

حتی بانک مرکزی به بانک‌ها اعلام کرده است که در صورتی بانک‌ها با پذیرندگان تولیدی اوراق گام، قرارداد منعقد کنند، از نظر بانک مرکزی در زمینه ریپو و نرخ ترجیحی اولویت با این موارد است. به این معنا که در صورتی که بانکی 20همت از پذیرنده‌های آن واحد تولیدی خریداری کرد، بانک مرکزی خرید 20همت اوراق این موراد را در اولویت قرار می‌دهد و به آن نرخ ترجیحی داده می‌شود. علاوه بر این در صورتی که بانکی از واحدی تولیدی مثلا 2همت خرید کرده باشد، بانک مرکزی نیز می‌تواند به میزان 2همت خط اعتباری برای آن بانک پیش‌بینی کند. بر این اساس خرید از پذیرنده‌های تولیدی از طریق این ابزارها برای بانک‌ها نیز جذاب شده است. با این اقدامات جذابیت استفاده از کارت‌های رفاهی متصل به اوراق گام برای دریافت‌کننده کارت، دریافت‌کننده اوراق و بانک، افزایش داده است.

دریافت کارت رفاهی تنها بر اساس اعتبارسنجی

کارت رفاهی بر پایه اوراق گام (اوراق تعهدی با ضمانت بانک) صادر می شود و امکان خرید کالای ایرانی از فروشگاه‌های بزرگ طرف قرارداد با بانک را فراهم می کند. بر اساس اعلام بانک مرکزی، از ابتدای اسفندماه سال گذشته تا انتهای مردادماه سال جاری، حدود 14هزار و 500کارت رفاهی برای خانوارها صادر شده است. گفته می‌شود دریافت تسهیلات کارت رفاهی از سهولت بالایی برخوردار است؛ به‌طوری‌که افراد برای دریافت این خدمت، به ضامن، وثیقه و سپرده‌گذاری نیاز ندارند. ملاک اصلی برای مبلغ پرداخت وام، اعتبارسنجی اعلام شده است که معمولا بر اساس سوابق حساب، میزان گردش مالی و نداشتن چک برگشتی متقاضی است. در اصل همان‌طور که از اسم کارت رفاهی اوراق گام مشخص است، اوراق گام به‌عنوان پشتوانه اعتباری برای این تسهیلات عمل می‌کنند و تضمینی برای بازپرداخت اقساط محسوب می‌شود.