رونمایی از سکوی ملی هوش مصنوعی در شش ماه آینده / درآمد 1500 هزار میلیارد تومانی شرکت‌های دانش بنیان در سال گذشته

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، حسین افشین، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور با حضور در گفتگوی ویژه خبری به مناسبت آغاز به کار نمایشگاه ایران ساخت و هفته پژوهش و فناوری، به ارائه آخرین اخبار و توضیحات پرداخت که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.

مجری: آقای دکتر افشین، از اینکه در این برنامه حضور دارید سپاسگزارم. همان‌طور که می‌دانید، دوازدهمین دوره نمایشگاه ایران‌ساخت فردا برگزار می‌شود. لطفاً بفرمایید این دوره چه تفاوت‌هایی با دوره‌های قبلی دارد؟

دکتر افشین: بنده هم خدمت شما و بینندگان عزیز عرض سلام و ادب دارم و ابتدا لازم می‌دانم روز دانشجو و همچنین هفته پژوهش را که پیش رو داریم به جامعه دانشگاهی کشور تبریک بگویم. برگزاری نمایشگاه ایران‌ساخت در هفته پژوهش، نشان‌دهنده اهمیت این رویداد است. این نمایشگاه تفاوت‌های مهمی با دوره‌های پیشین دارد.

در این دوره، تمرکز ما تنها بر نمایش محصولات دانش‌بنیان نیست؛ بلکه هدف اصلی تقویت زیرساخت‌های پژوهشی دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی است. شرکت‌هایی که در زمینه تولید تجهیزات آزمایشگاهی و مواد اولیه فعالیت می‌کنند، محصولات خود را عرضه می‌کنند. این تجهیزات، پایه و اساس تحقیقات علمی و پیشرفت فناوری هستند.

مجری: یعنی این نمایشگاه صرفاً برای معرفی محصولات نیست؟

دکتر افشین: دقیقاً. هدف این است که دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی بتوانند نیازهای خود را از این نمایشگاه تأمین کنند. ما در معاونت علمی هم برای حمایت از خرید این تجهیزات برنامه‌ریزی کرده‌ایم. سال گذشته، حدود 300 میلیارد تومان خرید تجهیزات از این نمایشگاه انجام شد و بسته به عمق ساخت داخلی تجهیزات، 10 تا 40 درصد از خریدها مورد حمایت قرار گرفت. این سیاست باعث شد بسیاری از آزمایشگاه‌ها به‌روز شوند.

مجری: ظاهراً این نمایشگاه بخشی از برنامه‌های دولت چهاردهم برای تقویت اقتصاد دانش‌بنیان است. لطفاً در این خصوص بیشتر توضیح دهید.

دکتر افشین: بله، کاملاً درست است. دولت چهاردهم اهمیت ویژه‌ای به اقتصاد دانش‌بنیان داده است. ما برای این دوره از نمایشگاه، 300 شرکت دانش‌بنیان را از میان متقاضیان با دقت انتخاب کرده‌ایم. محصولات ارائه‌شده، به‌ویژه در حوزه تجهیزات آزمایشگاهی، در مرز فناوری قرار دارند.

علاوه بر این، سه دانشگاه برتر کشور که در سرآمدهای علمی انتخاب شده‌اند، می‌توانند تا سقف 5 میلیارد تومان از این نمایشگاه خرید کنند و این مبلغ به‌عنوان پاداش از سوی معاونت علمی به آنها پرداخت خواهد شد.

مجری: در خصوص چالش‌های اقتصاد دانش‌بنیان، شما بارها به موضوع زیرساخت‌ها اشاره کرده‌اید. چه برنامه‌هایی برای حل این چالش‌ها در نظر گرفته شده است؟

دکتر افشین: ما در حوزه اقتصاد دانش‌بنیان، دو نوع چالش داریم: اول، کمبود زیرساخت‌های پژوهشی و دوم، نبود حمایت‌های مستمر. یک اشتباه رایج این بوده که پس از راه‌اندازی شرکت‌های دانش‌بنیان، تمرکز صرفاً بر تولید محصول بوده، اما زیرساخت‌های لازم تقویت نشده است.

برای مثال، در سال 1402، درآمد شرکت‌های دانش‌بنیان حدود 1500 هزار میلیارد تومان بوده که سهم محصولات دانش‌بنیان از آن، تنها 300 هزار میلیارد تومان است. این نشان می‌دهد که هنوز جای کار بسیاری داریم. برای رفع این چالش، قانون جهش تولید دانش‌بنیان تصویب شده است. اگر این قانون به‌درستی اجرا شود، می‌تواند زیرساخت‌های علمی کشور را متحول کند.

مجری: شما اشاره کردید که اجرای این قانون کمتر از 10 درصد بوده است. آیا این میزان افزایش خواهد یافت؟

دکتر افشین: قطعاً. اجرای این قانون یکی از اولویت‌های ماست. اگر بتوانیم این قانون را به بالای 80 درصد اجرا برسانیم، تحول چشمگیری در حوزه پژوهش و فناوری کشور ایجاد خواهد شد. برای مثال، یکی از مواد این قانون مربوط به اعتبار مالیاتی برای سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه است که در بسیاری از کشورهای پیشرفته اجرا می‌شود. با اجرایی شدن این ماده، شرکت‌ها انگیزه بیشتری برای فعالیت‌های تحقیقاتی خواهند داشت.

مجری: به‌عنوان سؤال پایانی، چه پیامی برای جامعه علمی کشور دارید؟

دکتر افشین: از جامعه دانشگاهی، اساتید و دانشجویان دعوت می‌کنم حتماً از این نمایشگاه بازدید کنند. نمایشگاه ایران‌ساخت فرصتی است تا ایده‌ها و رویاها به محصولات فناورانه تبدیل شوند. این نمایشگاه نشان می‌دهد که جوانان و نخبگان ایرانی با اعتمادبه‌نفس و تکیه بر دانش خود، می‌توانند محصولات باکیفیتی تولید کنند که حتی با نمونه‌های خارجی رقابت کند. امیدوارم با حمایت‌های دولت و تلاش جامعه علمی، شاهد رشد و شکوفایی بیشتر اقتصاد دانش‌بنیان در کشور باشیم.