سبد جامع بورس‌های دانشجویی تصویب شد

رئیس سازمان امور دانشجویان از «تصویب سبد جامع بورس های دانشجویی» خبرداد و گفت: بورس دانش و بورس وطن برای اولین بار ایجاد می شود.

به گزارش خبرنگار مهر، هاشم داداش پور صبح امروز در نشست خبری «تصویب سبد جامع بورس های دانشجویی» که در محل این سازمان برگزار شد با اشاره به جزئیات سبد جامع بورس های دانشجویی گفت: در دنیا بورس ها هم متنوع هستند هم متعدد که از بورس های تحقیقاتی تا انواع دیگر براساس ظرفیت ها اعطا می شود.

وی ادامه داد: این بورس ها یا به دانشجویان خود کشورها برای تحصیل بهتر در داخل یا خارج کشور و یا برای ورود دانشجوی خارجی ارائه می شود و کشورها از این سرمایه گذاری به خوبی استفاده می کنند.

رئیس سازمان امور دانشجویان افزود: از گذشته دو نوع بورس وجود داشت. یکی با قصد تامین هیأت علمی بوده و براساس آن افرادی تحت عنوان مربی به استادیار تبدیل می شدند و از فوق لیسانس به دکتری ارتقا می یافتند. دیگر آنکه سازمان امور دانشجویان به افرادی مشخص در دانشگاه ها بورس اعطا می کرد. فرصت های تحقیقاتی نیز از دیگر انواع بورس ها هستند.

وی با بیان اینکه فرصت تحقیقاتی داخلی یا خارجی در بازه زمانی شش ماهه به عنوان فرصتی برای مطالعه و تحقیق در خارج و داخل به دانشجویان دکتری اعطا می‌شود، افزود: سازمان امور دانشجویان متولی تمام بورس های کشور است.

داداش پور در ادامه با اشاره به کنکور یادآور شد: تب کنکور در کل کشور به مرور زمان خوابیده اما برای همه رشته ها و مقاطع به این صورت نیست، کل ظرفیت رشته پزشکی در دانشگاه های سراسری 37 هزار نفر است.

وی تصریح کرد: در سال 90 تقریبا 55 هزار نفر متقاضی ورود به رشته هنر بودند و سال 1401 حدود 161 هزار نفر متقاضی این رشته ها شدند. این عدد نشان می دهد ما با دگرگونی تقاضاها مواجه هستیم که پاسخی در دانشگاه های کشور برای آن وجود ندارد. این موضوع در حوزه علوم انسانی تغییراتی را ایجاد کرده است.

وی ادامه داد: در حوزه علوم انسانی که 50 درصد ظرفیت کل دانشگاه های کشور را تشکیل می دهد، روند در سالهای اخیر افزایشی بوده است. این اعداد نشان می دهد که دو تحول درعرصه کلان و در عرصه جامعه به معنای توده های اجتماعی شکل گرفته است که ما یا برای آن پاسخی نداریم و یا به آن بی توجه بوده ایم.

رئیس سازمان امور دانشجویان افزود: نکته اول این است که سیاست های کلان کشور به صورت تئوری حرکت به سمت علم و فناوری است اما اتفاقی که در جامعه رخ داده، توجه به کارهای کلینیکی و خدماتی است.

وی ادامه داد: 580 هزار نفر متقاضی ورود به حوزه علوم پزشکی هستند، تقریبا معنایی جز این نمی توان از آن برداشت کرد که در این میان تقاضای علوم ریاضی کاهشی و هنر افزایشی بوده است. دلیل آن این است که در سطح کلان و جامعه اتفاق هایی در حال رخ دادن است که اگر به آن توجه ای نکنیم، بخش مهمی از جمعیت در سیستم اداری بی جواب می مانند. دانشجویان علاقه مند به تحصیل در رشته پزشکی در این شرایط به خارج مهاجرت می کنند و ممکن است دانشگاهی که انتخاب می کنند معتبر و مورد تایید هم نباشد.

عمده دانشجویانی که به قصد تحصیل به خارج می روند در رشته پزشکی هستند

رئیس سازمان امور دانشجویان اظهار کرد: عمده دانشجویانی که به قصد تحصیل به خارج می روند عموما دانشجویان رشته پزشکی هستند. این نقص بزرگی است که بخش عمده دانشجویان نخبه از کشور خارج می شوند و ما نتوانستیم پاسخ روشنی به آن‌ها بدهیم.

وی افزود: از 580 هزار نفر دانش آموز متقاضی ورود به حوزه علوم پزشکی، بیش از 50 هزار نفر از آنها معدل بالای 19.75 دارند. یعنی 8 درصد از جمعیت 580 هزار نفری. ما با انباشت بخش بزرگی از نخبگانی که برای مطالبه خود پاسخی ندارند مواجه هستیم.

وی ادامه داد: یکی از دلایلی که ما نتوانستیم بخش بزرگی ازنیروها را در حوزه غیرپزشکی پاسخگو باشیم نبود شغل کافی و آینده شغلی است.

بخش مهمی از دانش آموختگان ما به کشورهای اروپایی و آمریکایی می روند

رئیس سازمان امور دانشجویان یادآورشد: بخش مهمی از دانش آموختگان ما خود به خود به کشورهای اروپایی و آمریکایی حرکت می کنند، این درحالی است که ما باید مناسبات خود را با کشورهایی که زیاد برای آن تقاضایی وجود ندارد هم برقرار کنیم چون دانشجوی زیادی به آنجا نمی روند شناخت خوبی از آنها به دست نمی آوریم در واقع بخشی از جامعه جهانی برای ما ناشناخته باقی مانده؛ کشورهای آفریقایی و آمریکای لاتین جزو این کشورها هستند.

داداش‌پور گفت: برای کار علمی با کشورهای آفریقا و آمریکای لاتین و بخشی از اروپا دولت باید بتواند ارتباطات متوازن با کشورهای مختلف برقرار کند.

معاون وزیر علوم با بیان اینکه مجموعه ای از بورس ها تحت عنوان سبد بورس 14 گانه طراحی شده است، گفت: این بورس‌ها بخشی از نیاز هیأت علمی را پوشش می دهد یعنی رشته هایی که در حال حاضر در کشور نیاز داریم، رشته های نو پدید و رشته های استراتژیک که بنیادین هستند و ما برای این رشته ها مانند رشته علوم دریایی کار زیادی نکرده ایم. این بورس ها رشته های فنی مهندسی تا علوم انسانی و بین رشته ای را در بر می گیرد.

ایجاد بورس هنر برای تامین عضو هیات علمی

وی ادامه داد: بورسی تحت عنوان بورس هنر داریم. کل اعضای هیأت علمی در دانشگاه های زیر مجموعه وزارت علوم 904 نفر است. اگر معماری شهرسازی که از سایر رشته های هنر فراگیرتر هستند را حذف کنیم، مجموعا 353 نفر هیأت علمی هنر باقی می ماند.

داداش پور افزود: تقاضا برای رشته های هنر در کنکور 161 هزار نفر است و از تعداد حدودا 10 هزار نفر می توانند به دانشگاه هنر بروند یعنی 151 هزار نفر نمی توانند در رشته هنر تحصیل کنند. چرا اینطور می شود؟ چون هیأت علمی هنر کم داریم. متقاضی تحصیل در رشته هنر بالاست، رشته های هنر جدید نداریم و تحصیلات تکمیلی و دکتری رشته های هنر محدود است. بورس هنر برای این است که از کارشناسی ارشد به دکتری بخشی از تامین هیأت علمی هنر را در کل کشور برطرف کنیم و کمبودها و تقاضاها را پاسخ بدهیم.

بورس دانش از امسال فعال می شود

داداش‌پور افزود: برای خلأهایی که وجود دارد چند بورس طراحی کرده ایم که شامل بورس دانش، بنگاه های اقتصادی و بورس مشاغل می شود. در حوزه بورس دانش، در رشته های مختلف که جزو علوم بنیادین و پایه هستند و حاکمیت به آن رشته ها نیاز دارد از طریق بورس دانش می خواهیم بخشی از نیروهای نخبه و افراد رتبه بالای کنکور را به سمت علوم بنیادین و پایه سوق دهیم. امسال بورس دانش برای یک هزار نفر از دانش آموزان فعال می شود.

اعطای بورس مشاغل

داداش پور با بیان اینکه دانش آموزان و دانشجویان در علوم پایه به مرور زمان تخلیه شده اند افزود: بورس مشاغل دیگر بورس دیگری است که تعهدآور است. یک طرف ما و طرف دیگر دستگاه هایی هستند که دانشجویان رتبه بالا را بورس کنند تا از ظرفیت نخبگان در دستگاه یا شرکت خود بهره ببرند.

وی ادامه داد: اگر این اتفاق بیفتد نیروی نخبه در سبد شغلی صنعت یا سازمان و دستگاه بورس دهنده قرار می گیرد. برای همین سامانه سیب را طراحی کرده ایم و قرار است دانشجویان یا دانش آموزان متقاضی یک طرف و دستگاه های نیازمند طرف دیگر سامانه قرار بگیرند و آنها را با هم ارتباط دهیم.

حل مشکل سربازی دانشجویان با طرح سرباز صنعت

وی تاکید کرد: برای حل مشکل سربازی این دانشجویان نیز ایده «سرباز صنعت» را مطرح کرده ایم که رایزنی با نیروهای مسلح داشته ایم تا نخبگان ما با سرعت بیشتری جذب شوند.

اعطای بورس بنگاه‌های اقتصادی

داداش‌پور بیان کرد: در بورس بنگاه ها در واقع حل مسائل صنعت را دانشجو برعهده می گیرد و نیاز سازمان یا بنگاهی دولتی و غیردولتی را حل می کند.

اعطای بورس وطن

معاون وزیر علوم ادامه داد: بورس وطن دیگر بورسی است که اعطا می شود. ما عمدتا دانشجوی دکتری را به اروپا و آمریکا نمی فرستیم. از طریق بورس وطن می خواهیم دانشجویان را به نقاطی بفرستیم که شناخت کافی از آنجا وجود ندارد. مثلا دستگاهی به شناخت آفریقا نیاز دارد و ما می توانیم دانشجویی را برای کسب اطلاع و تحصیل و تحقیق در آن موضوع خاص به کشورهایی که چندان شناخت نداریم بورس کنیم. بورس ابرار یا خیرین نیز دیگر بورس ماست.

اعطای بورس به دانشجویان سرآمد

داداش پور افزود: آیین نامه ای تحت عنوان دانشجویان سرآمد را هم طراحی کرده ایم که ظرف روزهای آینده توسط وزیر علوم ابلاغ می شود، «دانشجویان سرآمد» دنبال دانشجویان خوب به صورت گسترده است. این دانشجویان قرار است 2 تا 5 درصد از کل دانشجویان کشور را پوشش دهد. بخشی از بورس های ما به این دانشجویان اعطا می شود.

اعطای بورس سال آخر

وی ادامه داد: بورس سال آخر یا بورس تامین هیات علمی، بورسی است که به وسیله آن نیاز دانشگاه ها به عضو هیات علمی در رشته های هنر، علوم دریایی، رشته های نو پدید و بین رشته ای تامین می شود.

بورس ابرار

وی ادامه داد: بورس ابرار نیز فعال شده تا براساس این بورس دانشجویان مستعد بی بضاعت به افراد خیر معرفی می شوند و از کمک و ظرفیت آنها استفاده کنند.

داداش پور افزود: هدف ما این است که با استفاده از ظرفیت هایی که ایجاد می کنیم تلاش کنیم نخبگان ما در کشور باقی بمانند و مهاجرت معکوس شود.

وی خاطرنشان کرد: سامانه یکپارچه بورسهای دانشجویی که تصویب شده است شامل بورس های دانش، بنگاه های اقتصادی، مشاغل، وطن، کوتاه مدت خارج و داخل کشور، سرآمدان، ابرار، سال آخر، هنر، علوم پایه، سلامت، علوم انسانی، فنی مهندسی و سایر دستگاه ها است.