سرمایه‌گذاری در تولید; برون‌رفت از تورم
یک استاد دانشگاه معتقد است، سرمایه‌گذاری در بخش تولید می‌تواند به عنوان یک استراتژی بلندمدت، وابستگی اقتصاد به واردات را کاهش داده و با تقویت زیرساخت‌های داخلی، زمینه را برای خودکفایی و توسعه پایدار فراهم کند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، در شرایطی که اقتصاد جهانی با چالش‌های متعددی از جمله تورم، اختلال در زنجیره تأمین و نوسانات بازار مواجه است، سرمایه‌گذاری در بخش تولید به‌عنوان یکی از راه‌کارهای کلیدی برای ایجاد ثبات و رشد اقتصادی مطرح می‌شود. تولید نه تنها به ایجاد اشتغال و کاهش بیکاری کمک می‌کند، بلکه با افزایش ارزش افزوده و توسعه فناوری‌های نوین، زمینه را برای رقابت‌پذیری در بازارهای جهانی فراهم می‌سازد.
بر اساس گزارش بانک جهانی (2022)، کشورهایی با سرمایه‌گذاری کمتر از 15% از تولید ناخالص داخلی (GDP) در بخش تولید، معمولاً رشد اقتصادی پایین‌تری نسبت به کشورهایی با سرمایه‌گذاری بالای 25% داشته‌اند.
با توجه به داده های آماری و گزارش های اقتصادی, در زیر به برخی از کشورهایی که در آن ها توجه به سرمایه گذاری در تولید کم بوده و همچنین پیامدهای آن اشاره شده است:
ونزوئلا
سرمایه‌گذاری در تولید: کمتر از 5% (پنچ) از GDP(2021), کاهش شدید تولید ناخالص داخلی به میزان بیش از 75% (هفتاد و پنج) از سال 2013 تا 2021, نرخ بیکاری بالای 40% در سال 2021, کاهش شدید تولید نفت (تولید و فرآوری نفت) به دلیل کمبود سرمایه‌گذاری, افزایش فقر و نابرابری؛ بیش از 90% جمعیت زیر خط فقر زندگی می‌کنند.
زیمبابوه
سرمایه‌گذاری در تولید: حدود 8% (هشت) کمتر ازGDP (2020), تورم بسیار بالا نرخ تورم سالانه بیش از 500% (پانصد) در سال 2020, کاهش تولیدات کشاورزی و صنعتی به دلیل کمبود سرمایه‌گذاری و نهاده‌ها, نرخ بیکاری حدود 25%(بیست و پنچ) و مهاجرت گسترده نیروی کار.
هائیتی
سرمایه‌گذاری در تولید: کمتر از 10% (ده) GDP (2021), رشد اقتصادی منفی در سال‌های اخیر, وابستگی شدید به واردات به دلیل ضعف بخش تولید داخلی, نرخ بیکاری بالای 40% و افزایش ناامنی غذایی.
در مقابل می توان به کشورهایی که سرمایه گذاری در تولید در آن ها بالا بوده و همینطور پیامدهای مثبت آن اشاره کرد. مانند:
چین
سرمایه‌گذاری در تولید: چین به عنوان بزرگ‌ترین کشور تولیدی جهان، در سال 2022 بیش از 2.8 تریلیون دلار در بخش تولید سرمایه‌گذاری کرده است.
رشد اقتصادی: نرخ رشد اقتصادی چین در سال 2022 حدود 5.2% بود که بخش عمده‌ای از آن ناشی از توسعه صنایع پیشرفته مانند الکترونیک، خودروهای الکتریکی و انرژی‌های تجدیدپذیر است.
اشتغال‌زایی: این سرمایه‌گذاری‌ها منجر به ایجاد بیش از 100 میلیون شغل در بخش‌های مختلف تولیدی شده است.
تکنولوژی: چین به یکی از پیشروان جهانی در زمینه‌هایی مانند هوش مصنوعی، رباتیک و فناوری‌های سبز تبدیل شده است.
آلمان
سرمایه‌گذاری در تولید: آلمان در سال 2022 حدود 700 میلیارد دلار در بخش تولید سرمایه‌گذاری کرد.
صنایع کلیدی: خودروسازی (به‌ویژه خودروهای الکتریکی)، ماشین‌آلات صنعتی و فناوری‌های پیشرفته
صادرات: آلمان با سرمایه‌گذاری در تولید، به دومین صادرکننده بزرگ جهان تبدیل شده و ارزش صادرات آن در سال 2022 به 1.5 تریلیون دلار رسید.
تحولات زیست‌محیطی: آلمان با سرمایه‌گذاری در تولید انرژی‌های تجدیدپذیر، به کاهش 40% از انتشار گازهای گلخانه‌ای خود نسبت به سال 1990 دست یافته است.
هند
سرمایه‌گذاری در تولید: هند در سال 2022 حدود 320 میلیارد دلار در بخش تولید سرمایه‌گذاری کرد.
برنامه "Make in India": این برنامه باعث جذب سرمایه‌گذاری خارجی و داخلی در صنایعی مانند الکترونیک، نساجی و خودروسازی شده است.
رشد اقتصادی: نرخ رشد اقتصادی هند در سال 2022 حدود 6.8% بود که بخشی از آن ناشی از توسعه صنایع تولیدی است.
اشتغال‌زایی: بیش از 50 میلیون شغل جدید در بخش تولید ایجاد شده است.
ویتنام
سرمایه‌گذاری در تولید: ویتنام در سال 2022 حدود 100 میلیارد دلار در بخش تولید سرمایه‌گذاری کرد.
جذب سرمایه خارجی: ویتنام به یکی از مقاصد اصلی شرکت‌های چندملیتی مانند سامسونگ و اینتل تبدیل شده است.
رشد صادرات: ارزش صادرات ویتنام در سال 2022 به 368 میلیارد دلار رسید که رشد 10% نسبت به سال قبل داشت.
اشتغال‌زایی: بیش از 15 میلیون شغل در بخش تولید ایجاد شده است.
سرمایه‌گذاری در بخش تولید می‌تواند به عنوان یک استراتژی بلندمدت، وابستگی اقتصاد به واردات را کاهش داده و با تقویت زیرساخت‌های داخلی، زمینه را برای خودکفایی و توسعه پایدار فراهم کند. این امر به ویژه در شرایطی که کشورها به دنبال کاهش وابستگی به منابع خارجی و افزایش مقاومت اقتصادی هستند، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
از مزایای سرمایه‌گذاری در تولید می توان به موارد زیر اشاره کرد:
ایجاد اشتغال: بخش تولید به‌ویژه در صنایع کوچک و متوسط، فرصت‌های شغلی زیادی ایجاد می‌کند و به کاهش بیکاری کمک می‌کند.
افزایش صادرات: با بهبود کیفیت و کمیت تولیدات داخلی، امکان رقابت در بازارهای جهانی فراهم شده و درآمد ارزی کشور افزایش می‌یابد.
توسعه فناوری: سرمایه‌گذاری در تولید معمولاً با انتقال فناوری‌های نوین همراه است که به ارتقای سطح صنعت و افزایش بهره‌وری منجر می‌شود.
کاهش وابستگی به واردات: با تقویت تولید داخلی، وابستگی به کالاهای وارداتی کاهش یافته و امنیت اقتصادی کشور بهبود می‌یابد.
علاوه بر این، سرمایه‌گذاری در تولید می‌تواند به توسعه فناوری‌های سبز و پایدار منجر شود. با توجه به افزایش نگرانی‌ها درباره تغییرات اقلیمی و ضرورت کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، تولیدات مبتنی بر فناوری‌های پاک و انرژی‌های تجدیدپذیر می‌توانند نقش مهمی در تحقق اهداف توسعه پایدار ایفا کنند.
در این راستا، حمایت دولت‌ها از طریق ارائه تسهیلات مالی، کاهش موانع تجاری و ایجاد بسترهای قانونی مناسب برای جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی، امری ضروری است. همچنین، همکاری بین بخش‌های خصوصی و دولتی می‌تواند به تسریع روند توسعه صنعتی و افزایش بهره‌وری در بخش تولید کمک کند.
در نهایت، سرمایه‌گذاری در تولید نه تنها به عنوان یک ضرورت اقتصادی، بلکه به عنوان یک راهکار استراتژیک برای ایجاد امنیت اقتصادی و افزایش رفاه اجتماعی, بهبود کیفیت زندگی، کاهش وابستگی به واردات و تقویت موقعیت کشور مطرح است. با توجه به تحولات سریع در عرصه فناوری و تغییرات ساختاری در اقتصاد جهانی، سرمایه‌گذاری در این بخش می‌تواند به عنوان یک عامل کلیدی در دستیابی به رشد پایدار و رقابت‌پذیری بین‌المللی عمل کند.
دکتر سید محسن طباطبایی مزد آبادی؛ عضو هیات علمی وابسته دانشگاه آزاد اسلامی