سناریوهای عبور از بحران صندوق‌های بازنشستگی
به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران, این بحران علاوه بر پیامدهای اجتماعی، بار مالی سنگینی بر دوش دولت گذاشته است.
طبق تازه‌ترین گزارش سازمان برنامه و بودجه، کسری منابع صندوق‌های بازنشستگی کشور به عدد بی‌سابقه‌ای رسیده و پیش‌بینی می‌شود اگر روند فعلی ادامه یابد، دولت ناچار به افزایش مداوم کمک‌های مالی و تامین کسری از بودجه عمومی شود. آمارها نشان می‌دهد نسبت پشتیبانی (تعداد بیمه‌پرداز به ازای هر بازنشسته) در برخی صندوق‌ها به کمتر از 3 رسیده که این عدد برای پایداری صندوق‌ها باید بالای 5 باشد. دلایل و پیامدهای بحران صندوق‌های بازنشستگی رشد جمعیت بازنشسته و کاهش جمعیت شاغل: پیری جمعیت و کاهش نرخ ورود نیروی جوان به بازار کار باعث شده تعداد دریافت‌کنندگان حقوق بازنشستگی افزایش قابل توجهی پیدا کند، در حالی که تعداد پرداخت‌کنندگان حق بیمه رشد اندکی داشته است. ضعف مدیریت سرمایه‌گذاری و بازده پایین دارایی‌ها: بخش بزرگی از منابع صندوق‌ها در بنگاه‌داری غیرمولد یا املاک غیرشفاف بلوکه شده و بازده سرمایه‌گذاری‌ها پایین‌تر از نرخ تورم و نیاز صندوق‌هاست. بار مالی بر بودجه دولت: کسری صندوق‌ها مستقیماً به پرداخت کمک مالی از بودجه عمومی تبدیل شده و این روند به تشدید ناترازی مالی دولت نیز دامن زده است. ریسک کاهش قدرت خرید بازنشستگان: تداوم این وضعیت منجر به تاخیر یا کاهش حقوق بازنشستگان و افت جدی قدرت خرید قشر بازنشسته کشور می‌شود. گزینه‌های پیش‌روی دولت برای عبور از بحران اصلاحات ساختاری و افزایش سن بازنشستگی: برخی کارشناسان پیشنهاد داده‌اند سن و سابقه لازم برای بازنشستگی به تدریج افزایش پیدا کند تا تراز درآمد و هزینه بهبود یابد. بازنگری در نحوه و میزان حق بیمه: بازتعریف ساختارهای بیمه‌ای و افزایش سهم مشارکت بیمه‌پردازان و کارفرمایان از راهکارهای مطرح برای تقویت منابع است. افزایش بازده سرمایه‌گذاری‌ها: واگذاری دارایی‌های غیرمولد، سرمایه‌گذاری در بخش‌های سودآور و شفافیت مالی برای ارتقاء درآمدهای پایدار صندوق‌ها الزامی است. هدایت منابع غیراقتصادی به سمت دارایی‌های مولد: فروش املاک و شرکت‌های زیان‌ده و جایگزینی آن با خرید اوراق بهادار، سهام بورسی و شکل‌دهی پرتفوی‌های تخصصی می‌تواند بخشی از بحران را مدیریت کند. افزایش نقش بیمه‌های تکمیلی و خصوصی‌سازی بخشی از خدمات: ایجاد نظام چندلایه حمایت بازنشستگی و توسعه بیمه‌های تکمیلی به کاهش وابستگی به صندوق‌های دولتی کمک خواهد کرد. دیدگاه‌ها و هشدارها: نگرانی جامعه بازنشستگان: تشکل‌های بازنشستگی بارها نسبت به تاخیر یا عدم کفایت پرداخت‌ها اعتراض کرده و خواستار شفافیت درباره آینده صندوق‌ها شده‌اند. تاکید بر ضرورت اصلاح فوری: اغلب کارشناسان معتقدند تعلل در اصلاحات ساختاری، بحران را عمیق‌تر و پیامدهای اجتماعی و اقتصادی آن را جبران‌ناپذیر خواهد کرد.
به گزارش اکونیوز،عبور از بحران صندوق‌های بازنشستگی نیازمند اصلاحات ساختاری، افزایش بهره‌وری سرمایه‌گذاری و بازنگری جدی قوانین بیمه‌ای است. اگرچه گزینه‌هایی مانند افزایش سن بازنشستگی و واگذاری دارایی‌های راکد می‌تواند بخشی از مشکل را حل کند، اما بدون عزم ملی و سیاست‌گذاری دقیق، پایداری معیشت میلیون‌ها بازنشسته با تهدید جدی روبه‌رو خواهد شد.