شانگهای؛ سکوی پرتاب ایران به سمت تجارت آزاد
به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران، عضویت رسمی ایران در این سازمان از سال 1401 به این کشور این امکان را می‌دهد که از ترکیب ظرفیت‌های اقتصادی و بازار پرجمعیت منطقه برای عبور از تحریم‌ها، توسعه صادارت و همکاری سرمایه‌گذاری استفاده کند. اما پرسش اساسی این است که پیمان شانگهای تا چه اندازه می‌تواند در اقتصاد ایران نقش‌آفرینی کند و فرصت‌ها و چالش‌های پیش‌رو چیست؟ فرصت‌های پیمان شانگهای برای اقتصاد ایران با ورود به بازار بیش از 3 میلیارد نفر عضو SCO، امکان افزایش صادرات غیرنفتی ایران در حوزه‌هایی مانند پتروشیمی، صنایع غذایی، محصولات معدنی و خدمات فنی - مهندسی به‌طور چشمگیر فراهم می‌شود.
وجود قدرت‌های بزرگ اقتصادی غیرغربی در شانگهای، فرصت مناسبی برای توسعه سازوکارهای پولی و مالی غیر وابسته به دلار آمریکا و یورو را بوجود می‌آورد. استفاده از ارزهای ملی و تسهیل تراکنش‌های بانکی موجب کاهش اثر تحریم‌ها و ریسک مبادلات تجاری برای ایران می‌شود.
شانگهای بستری برای سرمایه‌گذاری مشترک و انتقال تکنولوژی، به‌ویژه در انرژی، حمل و نقل و فناوری ارتباطات میان ایران و اعضای دیگر فراهم می‌سازد. ایران می‌تواند از پروژه‌های مشترک، کریدورهای ترانزیتی و همکاری‌های زیرساختی بهره‌مند شود.
قرارگرفتن ایران در یک چارچوب چندجانبه، اعتبار سیاسی و اقتصادی کشور را در منطقه تقویت و نقش ایران به عنوان پیوند‌دهنده شرق و غرب آسیا را پررنگ‌تر می‌کند.
ایران در موقعیت ژئوپولیتیک ویژه‌ای بین آسیای مرکزی، قفقاز و جنوب آسیا قرار دارد. با همکاری شانگهای، توسعه کریدورهای شمال - جنوب و شرق - غرب از مسیر ایران تقویت و درآمدهای ترانزیتی آن افزایش می‌یابد. چالش‌ها و محدودیت‌ها بدون سرمایه‌گذاری در پایانه‌های حمل و نقل، گمرکات مدرن و زیرساخت‌های بانکی، امکان بهره‌برداری موثر از فرصت‌های جدید وجود ندارد. هرچند همکاری در چارچوب شانگهای می‌تواند فرصت‌ساز باشد، اما تفاوت منافع و سطح روابط اعضا (مثلاً هند و چین) گاهی هماهنگی عملی را کند می‌کند. همکاری گسترده اعضا با ایران می‌تواند منجر به ریسک‌های جدید برای برخی کشورها شود و بر شتاب سرمایه‌گذاری موثر مستقیم اثر بگذارد. نبود نهاد قدرتمند برای مدیریت فرصت‌های ناشی از عضویت و ناآشنایی بخش خصوصی با بازارهای عضو، بهره‌وری را کاهش می‌دهد. سیاست‌ها و راهکارهای پیشنهادی
- تکمیل و نوسازی زیرساخت‌های لجستیک، بندری و حمل و نقل
- ارتقای سیستم بانکی و توسعه زیرساخت‌های مبادلات ارزهای محلی
- برگزاری رویدادها و نمایشگاه‌های مشترک برای معرفی توانمندی‌های صنعتی و صادراتی ایران
- تشکیل هاب‌های تجاری ایرانی در کشورهای عضو برای حمایت از فعالان اقتصادی و تسهیل امور اجرایی
- تقویت دیپلماسی اقتصادی در سطح دولت و فعال‌سازی سفارتخانه‌ها و اتاق‌های بازرگانی ایران در حوزه شانگهای
- توانمندسازی بخش خصوصی و حمایت ویژه از صادرکنندگان با ارائه آموزش و خدمات مشاوره‌ای
- مدیریت هوشمندانه روابط تجاری برای کاهش ریسک تحریم‌های ثانویه به گزارش اکونیوز، پیمان شانگهای با شکستن انحصار تحریم و باز کردن دروازه‌های جدید تجاری، می‌تواند به شتاب‌دهی رشد اقتصادی ایران کمک کند، مشروط به آنکه کشور ضمن اصلاح زیرساخت‌ها و تقویت نهادهای اقتصادی، فعالانه و هوشمندانه در روابط منطقه‌ای عمل کند. ظرفیت‌های عظیمی در این مسیر نهفته است که با مدیریت درست، ایران را به بازیگر کلیدی اقتصاد نوین آسیا بدل خواهد کرد.