دوشنبه 5 آذر 1403

شباهت بیش از حد تصور دریاچه‌های قمر تایتان با دریاچه‌های زمین

وب‌گاه عصر ایران مشاهده در مرجع
شباهت بیش از حد تصور دریاچه‌های قمر تایتان با دریاچه‌های زمین

یک تصویر موزاییکی رنگی نزدیک به مادون قرمز از فضاپیمای کاسینی ناسا دریاچه‌های قطبی شمال تیتان را به خوبی نشان می‌دهد و اخترشناسان دریافته‌اند که بیشتر از چیزی که تاکنون تصور می‌شد با دریاچه‌های موجود روی کره زمین شباهت دارند.

به گزارش ایسنا و به نقل از گیزمگ، اگر قصد دارید روزی روی آب‌های قمر زحل موسوم به "تایتان"(Titan) قایق سواری کنید، باید لنگری همراه خود ببرید که طناب بلندی داشته باشد. براساس اطلاعات راداری فضاپیمای کاسینی متعلق به ناسا در آوریل 2017 که در پرواز نهایی خود جمع آوری کرده است، محققان دریافته‌اند که دریاچه‌های کوچک متان روی تپه‌های نیم‌کره شمالی تایتان بیش از 100 متر عمق دارند که چرخه هیدرولوژیکی متان بر روی تایتان را توجیه می‌کند.

زمین و بزرگترین قمر زحل شباهت‌های قابل توجهی به هم دارند. با داشتن جوی 1.45 برابر فشار جو زمین، تایتان و زمین تنها اجرام در منظومه شمسی هستند که مایع پایدار به دریاچه، رودخانه و دریا روی سطح آنها مشاهده می‌شود.

درست است که مایعات روی سطح تایتان از متان و اتان تشکیل شده است و دمایی حدود منفی 179 درجه سانتیگراد دارند اما تایتان چرخه متان خود را دارد که مشابه با چرخه آب در زمین است و با تبخیر، تشکیل ابر، بارندگی و جاری شدن در رودخانه‌ها به دریاچه‌ها و دریاها می‌ریزد.

در حالی که مایع غالب زمین آب است، تایتان دارای دو مایع غالب است. به گفته ناسا، داده‌های کاسینی نشان می‌دهد که "انتاریو لاکوس"(Ontario Lacus) تنها دریاچه بزرگ در نیمکره جنوبی تایتان از مقادیر مساوی متان و اتان تشکیل شده است، اما دریاچه‌های شمالی عمدتا از متان پر شده‌اند.

علاوه بر این، تفاوت‌های دیگر منطقه‌ای وجود دارد. نیمکره شرقی تایتان دارای دریاها، دره‌های کم‌عمق و ارتفاع است، اما نیمکره غربی، دریاچه‌های کوچک و عمیقی دارد.

دانشمندان می‌گویند که کوچک و عمیق بودن دریاچه‌های تایتان نشان می‌دهد که متان، بستر یخی و ترکیبات آلی منجمد سطح این قمر را حل کرده است. این یک فرآیند مشابه با آن چیزی است که در دریاچه‌های کارستی (خوردگی و انحلال توده‌سنگ‌های کربناته) واقع در آلمان، کرواسی و آمریکا یافت می‌شود. این دریاچه‌ها بر اثر خورده شدن سنگ‌های کربناته مانند سنگ آهک، گچ و دولومیت توسط آب ساخته می‌شوند و غارهای زیرزمینی را تشکیل می‌دهند.

"مارکو ماستروگوسپه" متخصص رادار کاسینی از مؤسسه فناوری کالیفرنیا می‌گوید: هر بار که ما چیزی در تایتان کشف می‌کنیم، این قمر بیشتر و بیشتر مرموز می‌شود. اما این اندازه‌گیری‌های جدید به یافتن پاسخ برای چند سوال کلیدی کمک می‌کند. اکنون می‌توانیم چرخه متان تایتان را بهتر درک کنیم.

این تحقیق در مجله Nature Astronomy منتشر شده است.

لینک کوتاه: asriran.com/002mVn