شباهتسازی با سیدالشهدا
این روزها امام حسین (ع) بیش از دیگر ماهها مورد توجه و تامل است؛ که معادلسازی و مشابه شدن با او، آرزوی همه دلباختگان است که این مشابهسازی نیازمند اقتضائاتی است.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از بلاغ؛ قهرمانجویی و الگوپذیری در خلقت انسانها سرشته شده که با کمالجویی قرین و همراه است.
رمز موفقیت انسانها در این است که با تشخیص و انتخاب درست قهرمانان زندگی خود، تلاششان در معادل سازی خود با آن الگو، تعیین کننده مسیر و سبک زندگیشان میشود و آنگاه است که نحوه مرگشان رقم میخورد چراکه؛ انسانها آنگونه میمیرند که زندگی کردهاند. اگر با فضیلت زیسته باشند، سعادتمند خواهند مرد: "من عاش سعیدا، مات سعیدا". همگان در تجربه چند صباح زندگی، به این نکته معترفند که: اساس حیات مبتنی بر عشق است و عشق، مقولهای درونی و نوع احساس پاکی است برخاسته از ارزشها و اعتقادات. صاحبنظران علوم انسانی، عشق را اینگونه بیان میکنند: "عشق واقعی به این معنی است که بخواهید میزان سلامتی، رفاه و خوشبختی فرد مقابلتان بیشتر از سلامتی، رفاه و خوشبختی شما باشد. زمانی که مراقب کلمات، افکار و فعالیتهایتان هستید، بهویژه اگر سعی میکنید که این رفتار برای فرد مقابلتان خوشآیند باشد، درچنین حالتی شما عاشق شدهاید". همه رفتارهای اصیل و حقیقی، منشاء عشق در میان آدمیان دارد. این نکته را علماء علوم اجتماعی تائید میکنند که: "عشق واقعی زمانی ایجاد میشود که فرد از یک تعهد ناخودآگاه بهسمت تعهد خودآگاه پیش میرود". در الگوهاست که انسانها به ایدهآل خود در بخشهای مختلف زندگی دست مییابند.
انسان طبعاً در جست و جوی الگوها و اسطورههای کامل و جامع است و همواره میخواهد فرد ایدهآلی را سرمشق زندگی خود قرار دهد و از عمل و رفتار او پیروی کند، زیرا مسلماً الگو میتواند زوایا و چشمانداز کار را به او نشان دهد.
تربیت انسان یکی از اهداف اساسی همه ادیان و مکتبها بویژه قرآن کریم به شمار میآید، یکی از مهمترین ابعاد تربیت، تربیت اجتماعی است، چرا که انسان موجودی اجتماعی است و بدین جهت قرآن بارها به تربیت اجتماعی انسان اشاره و مطالب گستردهای در مورد نهادهای اجتماعی بیان کرده است و انسان را به ارتباط سالم با خانواده، خویشاوندان، همسایگان، دوستان و دیگر مردم و نیز به مشورت و...، دعوت نموده و راهکارها و اصولی در این رابطه ارائه نموده است. الگوها و اسطورههای مطرح شده در قرآن را به دو دسته الگوها و اسطورههای کلی و جزئی میتوان تقسیم کرد. هر دسته در دو جنبه مثبت و منفی الگوهایی در قرآن ذکر شده است. الگوهای کلی مثبت عبارتاند از توابین، متقین، محسنین، صالحان. در مقابل کافران، مشرکان و منافقان الگوهای کلی منفی هستند. الگوهای جزئی مثبت شامل اسامی همه انبیاء و افراد نیک مثل حضرت مریم، لقمان، هابیل، آسیه و... است و الگوهای جزئی منفی شامل جالوت، قارون، آزر، نمرود، فرعون، پسر نوح و... است، بین شیعه و سنی در الگو بودن این افراد تفاوت اساسی وجود ندارد. روش الگویی در تربیت از نظر اسلام و قرآن، روشی است که اساس آن بر محور الگودهی و ارائه نمونه های عینی و عملی بنا شده است، در این روش مربی تلاش می کند نمونه رفتار و کردار مطلوب را عملاً در معرض دید متربی قرار دهد تا شرایط لازم برای الگوبرداری و تقلید برای وی فراهم آید. تفاوتها بیشتر جنبه کلامی داشته و مربوط به عصمت الگوها و دامنه زمانی الگو گیری از شخصیتهای برجسته قرآنی مثل انبیاء است. در بستر زندگی به سبک و سیاق اهلبیت پیامبر خاتم (ص)، سیدالشهداء از جاذبه فوقالعادهای برای شیعیان و مسلمانان و حتی غیرمسلمانان برخوردار است و محرم، نمونهای از نمایش این جاذبههاست. زندگی امام حسین (ع) از دوران طفولیت تا فعالیت در کنار امیرمومنان، برادر بزرگوارش امام حسن مجتبی (ع) و سپس دوران امامت خودشان و نحوه مواجه با دستگاه حکومت ظالمانه و غاصبانه بنیامیه و بررسی اندیشه و مبانی فکری و دینی سیدالشهداء، عالیترین مکتب زیست اسطورهای را پیشروی انسان محقق قرار میدهد و عشق حقیقی را برای او تولید میکند تا از عمق وجود، عاشق سالار شهیدان شود و زندگی و اجزاء زیست خود را با این الگوی شایسته و شایستهترین الگو نطبیق دهد. همه آنانی که این راه را پیمودند، معتقدند که به سعادت رسیدهاند و آثار وجودیشان نیز، این اعتقاد و اعتراف را تائید میکند. در رأس همه راهیان مسیر سیدالشهداء، شهدایمان قرار دارند. آنان با ایثار جان و زندگی خود، ثابت کردند که همانند امام و مولای خود، تنها به دین و مردمشان و حفظ ارزشهای متعالی اسلام و زنده شدن راه ظلم و فسادستیزانه اباعبداللهالحسین (ع) میاندیشیدند و برای این اندیشه جاودان خود، هزینه لازم را نیز پرداختند. اثر از خودگذشتگی آنها همانند آثار خود سیدالشهداء (ع)، که دین و انسانیت را نجات داد، موجب شد تا ملت بزرگ ایران عزتمند و سرافراز از فتنههای تحمیلی شیاطین شود و امروز همه آرامش و افتخار ایران اسلامی، نتیجه فداکاری و ایثار شهدای انقلاب اسلامی است که این روزها در دهه اول محرم، تعدادی از عاشقان اباعبداللهالحسین (ع) پس از سالها شهادت و دوری از شهر و دیار و حتی کشور خود، بازگشتند تا پیامهای خود را برای این ملت بزرگ بویژه نسل جوان کشور بازخوانی کنند. این شهداء بحق شاگردان موفق مکتب سالار شهیدان بودند و توانستند بخوبی درس "عاش سعید" را از اباعبداللهالحسین (ع) یاد بگیرند به نیکی این درس را در زندگیشان به اجراء بگذارند که نتیجه طبیعی آن "مات سعیدا" شد که شهادت، این عالیترین درجه قرب الاهی عایدشان شد وچه دوریم ما با همه ادعاها و نیاموختن صادقانه و عارفانه این الگوهای سعادتبخش. اَللهُمَ ارزُقنا تَوفِیقَ الشَهادَهِ فِی سَبِیلِکَ تَحتَ رایَهِ وَلِیِکَ المَهدِی (عج).
محمدعلی شیخ؛ کارشناس مسائل فرهنگی
انتهای پیام /