شنبه 3 آذر 1403

شرایطی که استجابت دعا را نزدیک‌تر می‌کند

خبرگزاری تسنیم مشاهده در مرجع
شرایطی که استجابت دعا را نزدیک‌تر می‌کند

از ویژگی‌های ماه مبارک رمضان این است که خداوند برای تقویت ارتباط بندگانش با خود، همه موانع و حجاب ها را برداشته و مسیر را کاملاً صاف و هموار قرار داده است.

- اخبار فرهنگی -

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، حجت الاسلام معینیان کارشناس مسائل دینی طی مطلبی به مناست ماه مبارک رمضان، به شرایط استجابت دعا اشاره می‌کند که متن آن را در ادامه می‌خوانید.

از ویژگی‌های ماه مبارک رمضان این است که خداوند برای تقویت ارتباط بندگانش با خود، همه موانع و حجاب ها را برداشته و مسیر را کاملاً صاف و هموار قرار داده است. طبق روایات، در همان شب اول ماه مبارک رمضان، درهای آسمانها را می گشاید و تا آخرین شب این ماه مبارک بسته نمی‌شود. منتها این دعا هر اندازه با رعایت آداب آن باشد، تأثیر بیشتری دارد که در ادامه به مهم‌ترین شرایط آن اشاره می‌کنیم:

1- طهارت ظاهری که با وضو بودن و توجه به قبله است. 2- طهارت اموال شامل پرداخت خمس و زکات مال در حدیثی از رسول خدا صلی الله علیه و آله دارمی «مَن أَحَبَ أَن یُستَجابَ دُعائُهُ فَلیُطَیِب مَطعَمَهُ وَ مَکسَبَه»؛ یعنی کسی که دوست دارد دعایش مستجاب شود، باید غذا و کسب خود را پاک کند. (وسائل الشیعه، ج7، ص145)

معینیان: خداوندِ ذو الاکرام مهمانان خود را در ماه رمضان تکریم می‌کند

3- انقطاع از غیر خدا؛ یعنی دل کندن از اسباب ظاهری و خیالی و خواندن خداوند از روی اخلاص. خداوند می‌فرماید «وَ اِذَا سَأَلَکَ عِبَادِی عَنِی فَاِنِی قَرِیب اُجِیبُ دَعوَهَ الدَاعِ اِذَا دَعَانِ فَلیَستَجِیبُوا لِی وَلیُؤمِنُوا بِی لَعَلَهُم یَرشُدُونَ» (بقره، 186) و هنگامی که بندگان من، از تو در باره من سؤال کنند، (بگو:) من نزدیکم؛ دعای دعا کننده را به هنگامی که مرا می‌خواند، پاسخ می‌گویم. پس باید دعوت مرا بپذیرند، و به من ایمان بیاورند، تا راه یابند (و به مقصد برسند) 4- با نام خدا شروع کردن؛ در حدیث نبوی می‌خوانیم «لَا یُرَدُ دُعَاء أَوَلُهُ بِسمِ اللَهِ الرَحمنِ الرَحِیمِ»؛ یعنی دعایی که با بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم شروع شود، رد نمی‌شود. (البرهان فی تفسیر القرآن، ج1، ص100) 5- حمد و ثنای الهی 6- صلوات و درود بر پیامبر و اهل بیت 7- اعتراف به گناه و توبه؛ امام صادق علیه‌السلام فرمود «اِیاکُم أَن یَسأَلَ أَحَدُکُم رَبَهُ شَیئاً مِن حَوائِجِ الدُنیا وَ الآخِرَهِ حَتی یَبدَأَ بِالثَناءِ عَلَی اللهِ وَ المِدحَهِ لَهُ وَ الصَلاهِ عَلَی النَبِیِ وَ آلِهِ ثُمَ الاِعتِرافِ بِالذَنبِ وَ التَوبَهِ ثُمَ المَسأَلَهِ»؛ یعنی مبادا هیچ یک از شما از خدا تقاضائی کند مگر این که نخست حمد و ثنای او را به جا آورد و درود بر پیامبر و آل او بفرستد، بعد به گناه خود نزد او اعتراف (و توبه) کند سپس دعا کند.

8- خضوع و خشوع؛ خداوند می‌فرماید «ادعُوا رَبَکُم تَضَرُعًا وَخُفیَه»؛ (اعراف، 55) یعنی پروردگار خود را از روی تضرع، و در پنهانی، بخوانید. امام صادق علیه‌السلام نیز یکی از زمان‌های استجابت دعا را موقعی می‌داند که شخص با چشمانی اشکبار، بدنی لرزان و قلبی شکسته مقابل خداوند بایستد. «اِنَ اللَهَ عَزَ وَ جَلَ لَا یَستَجِیبُ دُعَاءً بِظَهرِ قَلب سَاه فَاِذَا دَعَوتَ فَأَقبِل بِقَلبِکَ ثُمَ استَیقِن بِالاِجَابَهِ.» (الکافی (ط - الاسلامیه)، ج2، ص473) و در حدیثی دیگر فرمود: خداوند دعایی را که با قلب غافل خوانده شود اجابت نمی‌کند؛ پس هنگام دعا با دل‌وجان به درگاه خدا روی‌آور پس یقین به اجابت داشته باش. در دعای پیامبر صلی الله علیه و آله در تعقیبات نماز ظهر می‌خوانیم: «اَعوذُ بِکَ... مِن دُعاء لا یُسمَع؛ پناه می‌برم به تو از دعایی که شنیده نمی‌شود یعنی خدای متعال اعتنائی به آن دعا نمی‌کند.

9- اصرار و پافشاری و خسته نشدن؛ امام رضا از امام باقر علیهما السلام نقل می‌کنند که شایسته است که انسان با ایمان در رفاه و آسایش همانند زمان سختی و شدت دعا کند. آن گاه امام رضا فرمود: پس، از دعا خسته نشوید.

10- حسن ظن به اجابت 11- واسطه قراردادن اهل بیت 12- کثرت و استمرار دعا؛ امام صادق علیه‌السلام در روایتی فرمود هر کسی دوست دارد که در سختی‌ها دعایش مستجاب شود، باید که در راحتی، فراوان دعا کند.

13- دعای جمعی؛ در روایتی از امام صادق علیه‌السلام آمده است، هیچ جماعت چهل نفری از مؤمنان نیستند که به درگاه خداوند دعا کنند و خدا دعای آنان را رد کند و خود ایشان نیز هنگام مشکلات، خانواده و فرزندان خود را جمع کرده، دعا می‌کرد و آن‌ها آمین می‌گفتند.