شرح دعای روز دهم ماه رمضان؛ او به ما مشتاق بود

«اللهُمَ اجعَلنی فیهِ مِنَ المُتَوَکِلینَ عَلَیکَ، وَاجعَلنی فیهِ مِنَ الفآئِزینَ لَدَیکَ، وَاجعَلنی فیهِمِنَ المُقَرَبینَ الَیکَ، بِاحسانِکَ یا غایَهَ الطَالِبینَ»

«خدایا در این ماه مرا از توکل کنندگان بر خودت و از رستگاران در نزدت و از مقربان درگاهت قرار ده، به نیکی و احسانت ای نهایت آرزوی طلب کنندگان»

شرح دعای روز دهم ماه مبارک رمضان از منظر آیت‌الله مکارم شیرازی:

معناشناسی توکل و کارکردهای آن در قرآن و روایات، تبیین ویژگی سعادتمندان حقیقی و شاخصه‌های تقرب الهی و ترسیم محبت خدا به بندگانش، از جمله مهم‌ترین نکات مطروحه در دعای روز دهم ماه مبارک رمضان به شمار می‌رود.

توکل در آیینه قرآن و روایات

از آیات قرآن به خوبی استفاده می‌شود که مسئله توکل به عنوان یک فضیلت مهم اخلاقی و از شئون توحید آن است که مؤمنان تنها بر خدا توکل کنند، چرا که همه چیز و همه کار به دست او است.

در روایات اسلامی نیز اهمیت فوق العاده‌ای به این ارزش اخلاقی داده شده است.

به عنوان نمونه در حدیثی از رسول خدا (ص) می‌خوانیم: «مَن سَرَهُ ان یَکُونَ اقوَی النَاسِ فَلیَتَوَکَل عَلَی اللَهِ؛ کسی که دوست دارد قویترین مردم باشد بر خدا توکل کند»!

 حقیقت توکل چیست؟

حقیقت توکل همان اعتماد قلبی در تمام کارها بر خدا و صرف نظر کردن از ماسوی اللَه است و این منافات با تحصیل اسباب ندارد مشروط بر اینکه اسباب را در سرنوشت خود اصل اساسی نشمرد.

در حقیقت «توکل» واگذاری کار به دیگری و انتخاب او به وکالت است؛ البته نه اینکه انسان دست از تلاش و کوشش بردارد، بلکه باید نهایت تلاش و کوشش خود را به کار زد و در صورتی که نتوانست مشکل را حل کند، با اتکاء به لطف پروردگار و استمداد از ذات پاک و قدرت بیپایان او، ایستادگی به خرج دهد.

آثار و کارکردهای توکل بر خداوند

توکل بر خداوند نور امید بر دل می‌افکند و به خاطر آن توان و استعداد انسان شکوفا می‌گردد، خستگی راه بر او چیره نمی‌شود و در همه حال احساس آرامش می‌کند.

قطع نظر از برکات معنوی این فضیلت اخلاقی، توکل سبب می‌شود که انسان در برابر مشکلات دستپاچه و وحشت زده نشود و قدرت بر تصمیم گیری را حفظ کند و نزدیک‌ترین راه درمان و حل مشکل را بیابد.

«فائزین» چه کسانی هستند؟

در قرآن کریم برای «فائزین»، سه وصف ذکر شده است: اطاعت خدا و پیامبر، خشیت، و تقوی، لذا اطاعت یک معنی کلی است و خشیت شاخه درونی آن و تقوی شاخه بیرونی آن.

به عبارت دیگر سعادتمندان و برنامه سه گانه آن‌ها با «ایمان» و «سعی و تلاش» و «اراده سرای آخرت» معنا می‌یابد.

فقط این افراد مقرب درگاه خدایند

گروه مقربین دسته‌ای خاص از مؤمنان هستند که بر نامه اعمال نیکان و ابرار، شاهد و ناظرند؛ یعنی مقربین به چنان مقامی می‌رسند که اگر اعمال نیک ابرار را انجام دهند، گوئی سیئه‌ای مرتکب شده و باید استغفار کنند، در حقیقت اعمال آن‌ها خالص‌تر و پرقیمت‌تر از اعمال ابرار است.

به راستی اگر مهر و عشق الهی یعنی ایمان از وجود بشر حذف گردد، چه می‌ماند؟ موجودی با یک سلسله احساسات خشن و وحشی، بشری ناآرام، مضطرب، خائف، محزون و ناامید.

این همان چیزی است که در دعای پرمحتوای افتتاح در ماه مبارک رمضان می‌خوانیم: «یا رب، انک تدعونی فأولی عنک،... فلم یمنعک ذلک من الرحمه لی و الاحسان الی...؛ پروردگارا! تو مرا فرا می‌خوانی ولی من از تو روی می‌گردانم، تو به من محبت می‌کنی؛ ولی من با تو دشمنی می‌ورزم، تو به من دوستی می‌کنی؛ ولی من پذیرا نمی‌شوم، گویا منتی بر تو دارم؛ ولی این احوال، تو را از رحمت، احسان و تفضل به جود و کرمت نسبت به من باز نمی دارد».

انتهای پیام