شناسایی 180 مورد تعارض منافع در کشور

ذبیح‌الله خدائیان رئیس سازمان بازرسی کل کشور در همایش روز جهانی مبارزه با فساد ضمن تسلیت ایام فاطمیه (س)، به نسل کشی و جنایت علیه بشریت در غزه اشاره و کشتار‌های بی رحمانه رژیم صهیونیست در مقابل چشمان مدعیان حقوق بشر را محکوم کرد.

وی به چرایی نامگذاری یک روز به نام روز جهانی مبارزه با فساد اشاره و بیان کرد: فساد یک پدیده جهانی است که امنیت کشور‌ها و حتی جهان را به مخاطره می‌اندازد و سلامت انسان‌ها را تهدید می‌کند.

رئیس سازمان بازرسی کل کشور با یادآوری این نکته که فساد در تمامی ابعاد از ویژگی‌هایی برخوردار است که مبارزه با آن را دشوار می‌کند، به تعاریف متعدد در این حوزه اشاره کرد و گفت: جرائم مربوط به فساد با طراحی از گذشته و برنامه ریزی شروع می‌شود و اغلب سازمان یافته است و با ایجاد اخلال در نظام تولید، مصرف و...، امنیت و سلامت جامعه را به خطر می‌اندازد.

خدائیان فساد را فراتر از جرم مالی و اقتصادی دانست و افزود: ابزار ارتکاب این جرم متفاوت و محدوده آن فراملی است و همین ویژگی‌ها برخورد با آن را سخت می‌کند.

وی با بیان اینکه در فساد از قبیل پولشویی تمامی جوامع درگیر می‌شوند، ادامه داد: با توجه به این موضوعات، جامعه جهانی نسبت به این موضوع حساس و کنوانسیون مبارزه با فساد و همچنین کنوانسیون جرائم سازمان یافته تصویب شد تا در جهانیان نسبت به این موضوع مهم حساسیت ایجاد کند.

رییس سازمان بازرسی کل کشور سپس به تشریح اسناد بالادستی در مبارزه با فساد پرداخت و گفت: مقام معظم رهبری طی سه دهه اخیر در بیش از 140 مورد از سخنرانی هایشان به بحث مبارزه با فساد تاکید کرده اند و در یکی از سخنرانی‌ها مبارزه با فساد را یک جهاد واقعی و البته کار بسیار دشوار تلقی کردند که در مبارزه با آن عزم همگانی، همراهی و همدلی همه قوا را می‌طلبد، معظم له بیان داشتند اگر عزم همگانی بر آن (مبارزه با فساد) قرار نگیرد همه تلاش‌ها خنثی و دستاورد‌های نام مقدس جمهوری اسلامی ضایع خواهد شد، فاصله طبقانی عمیق و منابع محدود ملی به خورد متجاوزان به حقوق ملت می‌رود.

خدائیان با اشاره به فرمایشات رهبرمعظم انقلاب که مبارزه با فساد را کار دشواری دانسته اند، گفت: ایشان تاکید کرده اند که انسان در راه مبارزه با فساد مخالف پیدا می‌کند، شایعه درست می‌کنند؛ دروغ می‌گویند و آن کس که در میدان جلوتر از دیگران حرکت می‌کند بیشتر مورد تهاجم قرار گیرد لذا در این مبارزه مدیرانی می‌توانند با فساد برخورد کنند که به این مبارزه اعتقاد داشته باشند، مدیرانی که مومن، معتقد، مخلص دارای تدبیر و عزم راسخ باشند.

این مسئول عالی قضایی سپس به اسناد بالادستی مبارزه با فساد اشاره و اظهار کرد: در بند تحت اصل سوم قانون اساسی مقرر شده که دولت موظف است همه امکانات خود را برای ایجاد محیط مساعد به منظور رشد فضائل اخلاقی بر اساس ایمان، تقوا و مبارزه با مظاهر فساد و تباهی به کار گیرد و اصول 49 و 142 در راستای مبارزه با فساد پیش بینی شده اند. همچنین فرمان هشت ماده‌ای مقام معظم رهبری و ده‌ها قانون از قبیل قانون ارتقای سلامت نظام اداری، قانون مجازات اخلالگران در نظام اقتصادی و... وجود دارد که همگی دلالت بر ضروت مبارزه با فساد اقتصادی دارد.

وی با اشاره به یکی از موضوعات مورد تاکید رهبر معظم انقلاب مبنی بر خودداری مسئولان از شعار دادن، اضافه کرد: مقام معظم رهبری فرمودند «با دزد، دزد گفتن دزد از دزدی دست بر نمی‌دارد ما مسئولان باید اقدام کنیم».

خدائیان اظهار کرد؛ به فرموده رهبر معظم انقلاب در مبارزه با فساد باید اولویت را به پیشگیری داد و در این خصوص دولت‌ها باید کمک کنند و گلوگاه‌های فساد را مسدود کنند.

برخورد قاطعانه با مفسدان، شفافیت در مقررات، توجه به شایسته سالاری و... از دیگر موضوعاتی بود که خدائیان به آن‌ها اشاره کرد و گفت: در کشور ده‌ها قانون در حوزه مبارزه با فساد وجود دارد که نشاندهنده عزم کشور برای برخورد با این موضوع است و برای رسیدن به نقطه مطلوب باید پیشگیری مقدم باشد.

رئیس سازمان بازرسی کل کشور در ادامه سخنان خود به ارائه راهکار‌هایی برای پیشگیری و مبارزه با فساد پرداخت و افزود: یکی از مهمترین راهکار‌ها برای پیشگیری، مقرره زدایی در تمامی حوزه هاست، زیرا مفسد با اطلاع از این مقرره‌ها از آن برای ارتکاب فساد استفاده می‌کند به همین دلیل تنقیح قوانین و مقررات و حذف مقررات زاید در راستای شفافیت در مقررات ضروری است.

وی توجه به شایستگی در انتصابات را یکی دیگر از راهکار‌های پیشگیری و مبارزه با فساد دانست و تاکید کرد: نباید به خاظر انتصاب افراد خاصی در برخی از مناصب اقدام به تغییر مقررات کرد که راه دستیابی به آن مناصب را برای افرادی فراهم می‌کند که از تخصص با تجربه کافی برخوردار نمی‌باشند.

شفافیت در انجام امور یکی دیگر از موضوعات مورد اشاره خدائیان بود که وی در این راستا توضیح داد: در همایش ملی شفافیت که سال گذشته توسط سازمان بازرسی با حضور مسئولان عالیرتبه نظام برگزار شد همه شفافیت را یکی از راه‌های مبارزه با فساد دانستند، اما متاسفانه زمانی که کار به بدنه کارشناسس می‌رسد با چالش مواجه می‌شود.

وی یکی از راهکار‌های پیشگیری و مبارزه با فساد را حذف گلوگاه‌های فساد عنوان کرد و گفت: اگر می‌خواهیم فساد نباشد باید همه موضوعات شفاف باشد اگر گلوگاه‌ها حذف شود فساد کم می‌شود.

رئیس سازمان بازرسی کل کشور با انتقاد از مقاومت برخی از دستگاه‌ها برای الکترونیکی کردن امور از قبیل صدور مجوز‌ها از طریق درگاه ملی مجوزها، یادآور شد: بار‌ها مسئولان عالیرتبه کشور بر روی این موضوع تاکید کرده اند، اما برخی از دستگاه‌ها به هر طریقی سعی می‌کند که تمکین نکند، زیرا نمی‌خواهند امضا‌های طلایی را از دست بدهند.

وی به بازرسان سازمان بازرسی دستور داد قاطعانه با دستگاه‌هایی که از پیوستن به این سامانه خودداری می‌کنند برخورد شود.

خدائیان یکی دیگر از دلایل بروز فساد را تعارض منافع دانست و تاکید کرد: سازمان بازرسی کل کشور حدود 180 مورد تعارض منافع را شناسایی کرده که باید حذف شود.

به اعتقاد رئیس سازمان بازرسی کل کشور حذف تعارض منافع در کاهش فساد تاثیر بسزایی دارد، زیرا موقعی که شخص تصمیمی می‌گیرد که خود در آن ذی نفع است نمی‌توان اطمینان داشت که لغزش نداشته باشد.

خدائیان یکی از زیرساخت‌ها مبارزه با فساد را واگذاری بنگاه‌های دولتی به بخش خصوصی دانست و خصوصی سازی شرکت‌ها و رفع بنگاهداری بانک‌ها را ضروری ذکر کرد.

رئیس سازمان بازرسی کل کشور به قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات نیز اشاره کرد و گفت: به غیر از اطلاعات طبقه بندی شده که تعداد این اطلاعات و اسناد بسیار کم می‌باشد دلیلی ندارد اطلاعات و آمار دستگاه‌ها از قبیل مناقصه ها، مزایده ها، وظایف، اختیارات، فرآیند انجام امور در دسترس همگان قرار نگیرد، در این خصوص تکلیف قانونی وجود دارد.

وی یکی از طرق مبارزه با فساد اقتصادی را استقلال دستگاه‌های نظارتی دانست و افزود: اگر مراجع نظارتی دورن دستگاه‌های اجرایی از نظر عزل و نصب استقلال داشته باشند قطعا با فساد مبارزه می‌شود.

خدائیان همچنین دسترسی نهاد‌های نظارتی به سامانه‌های دستگاه‌های دولتی از قبیل سامانه جامع گمرکی، تخصیص ارز، املاک و اسکان را ضروری دانست و بیان کرد: آیا سازمان بازرسی نباید به سامانه‌ها دسترسی داشته باشد، اگر مسئولی به مبارزه با فساد اعتقاد دارد باید به دستگاه‌های نظارتی اجازه دسترسی به اطلاعات در چارچوب قوانین را بدهد.

وی با بیان اینکه برخی مقاومت‌ها مبارزه با فساد را دشوار می‌کند، یکی دیگر را راهکار‌های پیشگیری و مبارزه در این حوزه را آیین دادرسی خاص دانست و گفت: باید قضات متخصص برای مبارزه با فساد اقتصادی داشته باشیم.

خدائیان بیان کرد: با آئین دادرسی موجود نمی‌شود به جنگ اژد‌های هفت سر فساد رفت، مقررات مربوط به ردیابی و استرداد اموال، کشف جرم، تحقیقات مقدماتی و قرار‌های تامین باید ویژه این نوع جرم باشد، قاضی و ضابط جرائم اقتصادی باید آموزش دیده این نوع جرائم باشند آیا قاضی که صرفا در دانشکده حقوق تحصیل کرده و اطلاعاتی از سیستم بورس، نظام بانک و بیمه، امور گمرکی و مسائل پیچیده اقتصادی ندارد می‌تواند در مبارزه با این جرائم موفق باشد، چنین قضاتی صرفا باید به نظر کارشناس اکتفا کنند و چه بسا کارشناسان در این مسیر آن را به انحراف بکشانند.

رئیس سازمان بازرسی کل کشور افزود: همان طور که مقام معظم رهبری فرموده اند مبارزه با فساد یک حرکت و رفتار علوی است و قاطعیت عمومی لازم دارد. نحوه مبارزه با مفسدین باید به شکلی باشد که جنبه بازدارنده داشته باشد، کسی که مرتکب فساد می‌شود باید به شکلی مجازات شود که برای دیگران بازدارنده باشد و از کیفیات مختصه نهاد‌های ارفاقی محروم باشد، زیرا افرادی که خون مردم را در شیشه می‌کنند باید نقره داغ شوند به خصوص در شرایطی که کشور تحریم است افرادی که به فکر تحصیل مال از طریق نامشروع هستند باید اموال آن‌ها مسترد شود.