شکوفایی سواد در سرزمین سبز گیلان

تاریخچه سوادآموزی سوادآموزی در ایران

در کشور ما آموزش بزرگسالان به قدمت تاریخ آموزش و پرورش است و قبل از اسلام در ایران آموزش و پرورش سخت طبقاتی بود و فقط عده محدود و خاصی از درباریان و اشراف زادگان از آن بهره مند بودند، می توان گفت که آموزش بزرگسالان در آن دوره بیشتر به تربیت جنگ آوران و فرماندهان نظامی و تربیت رهبران مذهبی و دبیران درباری اختصاص داشت.

بعد از نفوذ اسلام و گسترش فرهنگ اسلامی در ایران، محدودیت های طبقاتی برای آموزش و پرورش از میان رفت و حتی محدودیت های سنتی با توجه به «ز گهواره تا گور دانش بجوی» و واجب بودن آموختن علم و دانش برای هر فرد مسلمان نیز از بین رفت، به طوری که در مراکز آموزشی که بیشتر مساجد یا مدارس بودند شرط سنی برای استفاده از درس ها وجود نداشت، تمام این کوشش ها به صورت غیر رسمی و اغلب پراکنده انجام می شد.

سوادآموزی گیلان پس از انقلاب اسلامی

سازمان نهضت سوادآموزی؛ در هفتم دی ماه سال 1358 با هدف با سواد کردن خیل عظیم بی‌سوادان کشور تشکیل شد؛ رهبر کبیر انقلاب اسلامی طی پیامی به ملت ایران، اقشار مردم را به مبارزه فراگیر با نقیصه بی سوادی فرا خواندند و از مسئولان خواست تا آموزش و پرورش با تمام امکانات بپا خیزد و ریشه بی سوادی را از بن برکنند. بر همین اساس سازمان نهضت سوادآموزی به عنوان یک نهاد انقلابی تاسیس شد.

گیلان جزء چهار استان برتر کشور در سوادآموزی است

گیلان جزء چهار استان برتر کشور در سوادآموزی است، بر اساس سرشماری سال 95، حدود 97 درصد از جمعیت 49 - 10 سال و بر اساس آمار سال 97 حدود 5 / 97 درصد از این جمعیت باسواد هستند، بیشترین رشد سواد آموزی در دو سال اخیر در شهرستان های شفت با 1.9، آستارا با 1.4 و تالش با 1.3 درصد حاصل شده است.

مدیرکل آموزش و پرورش گیلان درباره وضعیت باسوادی استان گیلان گفت: بر اساس سرشماری نفوس و مسکن در سال 1395، جمعیت باسوادی استان گیلان در گروه سنی 6 سال به بالا 87.3 درصد و در گروه سنی هدف (49-10 سال) 97 درصد که رتبه چهارم کشوری را به خود اختصاص داده است.

نادر جهان آرای افزود: در گروه سنی هدف سازمان نهضت سوادآموزی یعنی (49-10 سال) شهرستانهای بندرانزلی با 98.79 درصد، شهرستان رشت با 98.25 درصد و شهرستان لاهیجان با 97.88 درصد به ترتیب بیشترین جمعیت باسوادی در گروه هدف را دارا هستند.

وی با تشریح نرخ باسوادی استان در گروه سنی شش سال به بالا، با بیان این که در سال 1355 (قبل از انقلاب) 6 / 50 درصد بوده، اظهار داشت: نرخ باسوادی در گیلان در سال 85، 11 / 83 درصد، 1390؛ 3 / 84 درصد و در سال 95؛ 3 / 87 درصد رسیده است.

وی درباره فعالیت سوادآموزی در گیلان از ابتدای تاسیس تا پایان سال 96 خاطر نشان کرد: در این مدت در دوره های سوادآموزی با تشکیل دو هزار و 845 کلاس 42 هزار و 76 نفر تحت پوشش قرار گرفتند، 39 هزار و 475 نفر در امتحانات شرکت کرده و 30 هزار و 392 نفر قبول شدند.

مدیرکل آموزش و پرورش استان گیلان بیان داشت: در دوره مقدماتی با تشکیل 55 هزار و 824 کلاس، 698 هزار و 770 نفر تحت پوشش قرار گرفتند، 504 هزار و 501 نفر در امتحانات شرکت کرده و 466 هزار و 164 نفر از قبول شدگان این دوره هستند.

وی با بیان اینکه در دوره تکمیلی 40 هزار و 37 کلاس تشکیل شد، خاطر نشان کرد: 452 هزار و 797 نفر تحت پوشش این دوره قرار گرفتند، 346 هزار و 503 نفر در امتحانات این دوره شرکت کردند و 257 هزار و 666 نفر قبول شدند.

جهان آرای با اشاره به تشکیل هشت هزار و 581 نفر در کلاس های دوره پایانی، افزود: 110 هزار و 599 نفر تحت پوشش این کلاس ها قرار گرفتند، 88 هزار و 987 نفر در امتحانات این دوره شرکت کرده و 67 هزار و 752 نفر در آزمون این دوره قبول شدند.

وی خاطر نشان کرد: سه هزار و 490 کلاس درس در دوره پنجم بزرگسالان با تحت پوشش قرار گرفتن 44 هزار و 486 نفر تشکیل شد که 35 هزار و 699 نفر در امتحانات این دوره شرکت کرده و 25 هزار و 108 نفر قبول شدند.

وی با بیان اینکه 689 کلاس در دوره چند پایه تشکیل شد، تصریح کرد: در دوره انتقال سوادآموزی نیز در این مدت با تشکیل یک هزار و 756 کلاس، 19 هزار و 954 نفر تحت پوشش قرار گرفتند، 18 هزار و 203 نفر در امتحانات شرکت کرده و 12 هزار و 709 نفر قبول شدند.

مدیرکل آموزش و پرورش گیلان اضافه کرد: در دوره تحکیم نیز دو هزار و هشت کلاس تشکیل شد، 20 هزار و 138 نفر تحت پوشش این کلاس ها قرار گرفتند، 19 هزار و 539 نفر در امتحانات شرکت کرده و 16 هزار و 457 نفر از قبول شدگان این دوره هستند.

وی با بیان اینکه دوره های سوادآموزی به سه دوره اصلی تقسیم شده، خاطر نشان کرد: مدت آموزش دوره سوادآموزی حداقل 400 ساعت است، درس های این دوره فارسی، ریاضی، معارف اسلامی. مدرک این دوره معادل سوم ابتدایی است.

جهان آرای درباره دوره انتقال اظهار داشت: افرادی می توانند در این دوره ثبت نام کنند که دارای کارنامه قبولی دوره سوادآموزی، دوره تکمیلی، دوران پایانی نهضت سوادآموزی یا کارنامه پایه سوم، چهام و پنجم بعد از سال تحصیلی 92-91 باشد.

وی مدت آموزشی این دوره را 800 ساعت (600 ساعت حضوری و 200 ساعت غیرحضوری) عنوان و اضافه کرد: مواد درسی این دوره شامل ادبیات فارسی (فارسی / انشا)، ریاضی، فرهنگ و معارف اسلامی (قرآن / فرهنگ اسلامی)، علوم تجربی وعلوم اجتماعی است.

مدیرکل آموزش و پرورش استان گیلان بیان داشت: ارزش تحصیلی دوره انتقال هم تراز با پایان دوره ابتدایی است و پایان دوره انتقال مجاز به ادامه تحصیل در دوره اول متوسطه هستند.

وی بیان داشت: در دوره تحکیم افرادی می توانند ثبت نام کنند که دارای مدرک تحصیلی دوره سوادآموزی، دوره تکمیلی، سوم و چهارم ابتدایی بوده و برای عدم بازگشت به بی سوادی در این دوره شرکت می کنند، دوره آموزشی آن به مدت 200 ساعت بوده که 70 ساعت به صورت حضوری و 130 ساعت به صورت غیر حضوری است.

اجرای طرح شتاب بخشی سوادآموزی در هشت شهرستان گیلان

معاون سوادآموزی آموزش و پرورش گیلان گفت: طرح شتاب بخشی سوادآموزی در شهرستان های املش، تالش، رضوانشهر، سیاهکل، شفت، صومعه سرا، فومن و ماسال با هدف سرعت بخشیدن در جذب افراد بی سواد و رساندن میانگین جمعیت باسوادی به میانگین استانی به اجرا درآمد.

وی با اشاره به اجرای طرح شتاب بخشی سوادآموزی طی سه سال افزود: بر اساس اجرای این طرح، تا پایان سال 1400، آمار باسوادی جمعیت در شهرستانهای یاد شده در گروه سنی 10 تا 49 سال باید به میانگین استانی باسوادی (5 / 97 درصد) برسد.

معاون سوادآموزی آموزش و پرورش استان گیلان خاطر نشان کرد: در زمان حاضر، بقیه شهرستان های استان یا به آمار باسوادی (5 / 97) درصد رسیده اند و یا این که میزان باسوادی آنها بالاتر از این میانگین است.

وی بیان داشت: حجم ابلاغی سال جاری دوره های سوادآموزی استان گیلان در ابتدا هشت هزار و 243 نفر اعلام شده بود که با اجرای طرح شتاب بخشی در استان حجم ابلاغی به 9 هزار و 527 نفر رسید که تاکنون 5 / 85 درصد از حجم نهایی تحت پوشش قرار گرفت.

امسال گیلان همانند سال قبل طرح " آموزش طرح تبلت" را برای دومین بار برگزار می کند، که این طرح در دوره انتقال در درس علوم تجربی به اجرا در خواهد آمد، در این طرح کتابچه الکترونیکی با عنوان خانواده سلامت با موضوع تغذیه سالم و مدیریت مصرف آب در خانواده که با همکاری دفتر منطقه ای یونسکو تالیف شده، را مشاهده و سوالات را به صورت آنلاین (مجازی) پاسخ خواهند داد.

وی اظهار داشت: وضعیت پرداختی حق الزحمه آموزش دهندگان، همه ساله از طریق سازمان نهضت سواد آموزی میزان حق الزحمه آموزش دهندگان تعیین می شود، میزان حق الزحمه دریافتی برای هر دوره متفاوت است، در دوره سوادآموزی به ازای قبولی هر سوادآموز مبلغ 730 هزار تومان، در دوره انتقال به ازای قبولی هر سوادآموز 860 هزار تومان و به ازای قبولی هر سوادآموز تحکیم 140 هزار تومان و در طرح سوادآموزی به روش خود آموز نیز مبلغ 763 هزار و 500 تومان است.

معاون سوادآموزی آموزش و پرورش استان گیلان خاطر نشان کرد: با توجه به اینکه آموزش و پرورش خود به تنهایی قادر به ریشه کنی بی سوادی نیست در همین راستا سازمان نهضت سوادآموزی با بیش از 30 نهاد دولتی و غیردولتی تفاهم نامه منعقد کرده تا از ظرفیت سایر نهاد در امر شناسایی، جذب و... استفاده کنیم.

بر اساس آخرین آمار، جمعیت باسوادی استان گیلان در گروه سنی 10 تا 49 سال، 97/5 درصد است.

• رشت
• مدارس
• سواد آموزی
• گیلان