شگفت آفرین خودروی سایپا | ترکیب رنو با پرایداتحاد نامبارک
برخی از خودروهای افسانه‌ای عمری بسیار بیشتر از حد معمول پیدا می‌کنند. یک وب‌سایت آمریکایی در مقاله‌ای به بررسی داستان تولید رنو پی‌کی در ایران پرداخته است. برخی خودروها پس از پایان عمر طبیعی خود به کشورهای دیگر منتقل می‌شوند و در آنجا به‌طور مخفیانه زندگی جدیدی را آغاز می‌کنند. به عنوان مثال، فولکس‌واگن بیتل یکی از این خودروها بود که مدت‌ها پس از ناپدید شدن از خیابان‌های اروپا و آمریکا،...
خودرویی که به‌تازگی کشف کرده‌ایم، به‌طور خاص هیجان‌انگیز است زیرا ترکیبی از دو خودروی کاملاً متفاوت است که در یک اتحاد نامبارک اما شگفت‌انگیز در ایران به هم پیوسته‌اند.
خودروی اصلی بحث ما، نسل اول رنو 5 است. یکی از اولین هاچ‌بک‌های ساب‌کامپکت واقعی که پیشگام برخی جزئیات طراحی بود که تا امروز در خودروهای مدرن می‌بینیم. خودروی دیگر هم کیا پراید است که در آمریکا با نام فورد فستیوا عرضه می‌شد؛ اما ارتباط این دو ماشین چیست و چه ربطی به ایران دارند؟
شروع معامله
در سال 1976، رنو به یک شرکت ایرانی بنام سایپا جواز تولید رنو 5 را با نام سپند به‌صورت تحت لیسانس داد (نویسنده جریان تولید سپند در ایران را کاملاً اشتباه بیان کرده است). سپند مثل رنو 5 خیلی خوب فروخت اما رفته‌رفته قدیمی شد و سایپا هم سراغ انعقاد قرارداد با رنو برای تولید نسل دوم رنو 5 نرفت. این یعنی رنو 5 متعلق به سال 1972 همچنان در دهه 90 در ایران تولید می‌شد.
نسل دوم رنو 5
از سوی دیگر، در سال 1993 سایپا جواز تولید کیا پراید را دریافت کرد و درنتیجه، این شرکت پراید را جایگزین رنو 5 قدیمی کرد. بااین‌حال، سایپا خط تولید رنو 5 را به یک شرکت ایرانی دیگر بنام پارس‌خودرو فروخت و تولید سپند همچنان ادامه یافت. در سال 2000 اما رنو به دلایل ژئوپلیتیکی، رابطه خود را با پارس‌خودرو قطع کرد و بنابراین، واردات قوای محرکه و سیستم تعلیق رنو 5 از فرانسه متوقف شد.
در همان دوران، سایپا پارس‌خودرو را تصاحب کرد و حالا دو شرکت به هم پیوستند. در این شرایط، پارس‌خودرو باید چه کار می‌کرد؟ آن‌ها خط تولید بدنه رنو 5 را داشتند اما هیچ‌کدام از قطعات فنی را در اختیار نداشتند. بااین‌حال، پارس‌خودرو حالا بخشی از سایپا بود و به پیشرانه و پلت‌فرم کیا پراید دسترسی داشت. نتیجه این معادله چه می‌شود؟!
نتیجه، ساخت خودرویی ترکیبی با پلت‌فرم و پیشرانه پراید ولی با بدنه رنو 5 بود! البته تفاوت‌های زیادی بین این دو خودرو وجود دارد. نسل اول رنو 5 هرچند خودرویی دیفرانسیل جلو بود ولی پیشرانه طولی داشت درحالی‌که پراید از ترکیب مدرن‌تر دیفرانسیل جلو با موتور عرضی استفاده می‌کرد. علاوه بر این، فاصله عرضی چرخ‌های جلو در پراید حدود 10 سانتی‌متر و در عقب حدود 15 سانتی‌متر بیشتر از رنو 5 بود. به همین دلیل، برای خودروی جدید که سپند پی‌کی نام گرفت، بچه گلگیرهای پلاستیکی طراحی شد تا بیرون‌زدگی چرخ‌ها را پوشش دهد. پیشرانه برگرفته از پراید حدود 62 اسب بخار قدرت داشت اما مهم‌تر اینکه موتور جدید امکان تجهیز به سیستم تهویه را هم فراهم می‌کرد که در کشوری مثل ایران آپشن مهمی محسوب می‌شود.
از دید من، بچه گلگیرهای پلاستیکی مشکی و حالت عریض‌تر پی‌کی، به این خودرو ظاهری اسپرت و تهاجمی بخشیده که تا حدودی یادآور رنو 5 توربوی افسانه‌ای است. من واقعاً این نسخه عجیب از رنو 5 را دوست دارم و موضوع باورنکردنی اینکه تولید این خودرو با به‌روزرسانی‌های مثل چراغ‌های عقب جدید، تا سال 2008 همچنان ادامه پیدا کرد.