صنایع دستی با فرهنگ مردمی ارتباط مستقیم دارد

علی دارابی، قائم‌مقام وزیر و معاون میراث فرهنگی در نشست تشکل‌های غیردولتی و سازمان‌های مردم‌نهادِ صنایع دستی که امروز یکشنبه 21 خرداد 1402 در سالن همایش وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برگزار شد، درباره وجوه معنایی و کارکردی صنایع دستی گفت: صنایع دستی در طول تاریخ منتج به خلق جنبه فاخری از هنر‌ها شده است که امروز از آن به عنوان «هنر‌های سنتی» یاد می‌کنیم.

وی در تبیین ماهیت صنایع دستی به مثابه یک مؤلفه فرهنگی تاریخی گفت: صنایع دستی آن بخش از خلق مبتنی بر هنر و خلاقیت بشر است که در هر زیست‌بوم فرهنگی متناسب با شرایط و نیازها، آرمان‌ها و کمال‌گرایی انسان را به روز و کاربردی می‌سازد.

قائم‌مقام وزیر و معاون میراث فرهنگی افزود: برگرفته از همین دلایل، صنایع دستی در طی تاریخی ظرفیتی برای بروز و تجلی هنر و فرهنگ در هر سرزمین بوده و از این رو جزء دارایی‌های ارزشمند فرهنگی ملت‌ها یا همان «میراث فرهنگی» است.

وی با اشاره به پیوند مستقیم صنایع دستی با «فرهنگ مردمی» و کاربرد و ماندگاری آن، ادامه داد: این ظرفیت اغنایی صنایع دستی، در عرصه برنامه‌ریزی و مدیریت فرهنگی و اجتماعی جامعه کمتر دیده شده است. ماهیت مادی صنایع دستی و هنر سنتی، آن را در ظاهر را جزء میراث فرهنگی ملموس جای می‌دهد، اما در باطن ماجرا؛ باور، دانش، فن، هنر، آیین‌ها و رویداد‌های مرتبط با خلق و کاربرد صنایع دستی و هنر‌های سنتی، بخش بزرگی از میراث ناملموس ما را تشکیل می‌دهد.

دارابی با اشاره به نقش پررنگ تشکل‌های غیردولتی و سازمان‌های مردم‌نهاد (سمن) در جایگاه تولیدکننده، عرضه‌کننده و بهره‌بردار در حوزه صنایع دستی ادامه داد: این نهاد‌ها عملاً پیونددهنده تکلیف حمایتی و تسهیل‌گری دولت با رکن اصلی تولید و عرضه هستند.

وی خاطرنشان کرد: تشکل‌های مردم‌نهاد، عملاً مفصل اتصال‌دهنده دولت‌ها و بخش خصوصی در این زمینه‌اند که موجب حرکت رو‌به‌رشد می‌شوند. اصولاً از نشانه‌های بارز یک جامعه توسعه‌یافته و پیشرفته، کوچک بودن اندازه دولت و محدود بودن انحصارات و اختیارات آن و بزرگ‌بودن اندازه جامعه مدنی، فعالان، کنشگران و نهاد‌ها و تشکل‌ها مردم‌نهاد است.

قائم‌مقام وزیر و معاون میراث فرهنگی، نقش دیگر تشکل‌ها را جریان‌سازی آن‌ها دانست که می‌توانند ماهیت و مسیر تولید و عرضه صنایع دستی را با نیاز‌ها و سلایق روز منطبق و همسو کنند. وی همچنین مسیر رشد صنایع دستی را تبدیل شدن به کالای فرهنگی کاربردی عنوان کرد.

دارابی تصریح کرد: وزارت میراث فرهنگی، حمایت از ایجاد و توسعه فعالیت تشکل‌های غیردولتی صنایع دستی را از اهم تکالیف خود می‌داند و برای آن برنامه‌های روشنی دارد. در دوره اخیر با همت معاونت صنایع دستی، اقدامات مؤثری در زمینه حمایت از تشکل‌های غیر دولتی که می‌توانند نقش پیشران را در رشد پایدار اقتصادی و اجتماعی صنایع دستی داشته باشند انجام داده است.

وی در خاتمه سخنانش به ظرفیت‌های اقتصادی، اجتماعی و اشتغال‌آفرینی صنایع دستی به ویژه در جوامع محلی و مناطق کم‌برخوردارتر اشاره کرد و اظهار داشت: برای دستیابی به این هدف، باید همسو و دوشادوش هم، صنایع دستی را ترویج کنیم و از ظرفیت پیشرانی آن برای پیشرفت بهره ببریم.