سه‌شنبه 6 آذر 1403

ضرورت تدوین الگوی اجرایی گفتمان مردمی سازی دولت انقلابی

وب‌گاه الف مشاهده در مرجع
ضرورت تدوین الگوی اجرایی گفتمان مردمی سازی دولت انقلابی

دکتر عابد گلکرمی /

در دین مبین اسلام همواره مردم و تعالی مردمی در نظامات اجتماعی و سیاسی یک مساله اصیل و ریشه دار بوده است. به نحوی که خداوند متعال هدف از ارسال پیامبران، اقامه قسط توسط مردم بیان کرده است. آیه شریفه «لقد ارسلنا رسلنا بالبینات و انزلنا معهم الکتاب و المیزان لیقوم الناس بالقسط» (حدید: 25) نشان میدهد که حضور و مشارکت مردم در بنای جامعه متعالی تا چه اندازه مورد توجه خدای متعال بوده است. بدیهی است جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان یک حکومت مبتنی بر شریعت اسلامی، چنین نگاهی دارد و از دغدغه‌های رهبران آن بوده است. به نحوی که امامین انقلاب اسلامی همواره بر مقدرات امور حکمرانی از طریق مردم برای مردم تاکید داشته‌اند. رهبر معظم انقلاب اسلامی با ترسیم چشم‌انداز متعالی جمهوری اسلامی در افق تمدنی در 5 فراز، یکی از مراحل مهم رسیدن به تمدن نوین اسلامی که مقصد نهایی امت اسلام است پس از دولتسازی، جامعه‌پردازی یعنی مردمی‌سازی دولت میداند و نایل شدن به تمدن اسلامی از طریق جامعه‌پردازی دولت اسلامی میداند و برای رسیدن به آن گریزی جز جامعه‌پردازی دولت اسلامی نیست. و مطرح کردن حلقه‌های میانی و کارگروههای وابسته به آن از سوی معظم‌له هم در این راستا قابل بررسی است. از سوی دیگر، تجربه حکمرانی 43 ساله جمهوری اسلامی این ضرورت را بیش از پیش نشان میدهد. چرا که در این مدت ابتدا گروههای سیاسی، جهادی و دانشجویی بر حسب دغدغه و شناخت و توانمندی اجرایی و عرصه‌ای، به ضرورت و تکلیف گامهای مهمی برداشتند که ماحصل اقدامات آنها، در دفاع و سازندگی مردمی تحقق یافت و مردم توانستند از مزایای آن بهره‌مند و حکمرانی انقلابی را تا حدودی درک و لمس نمایند. در کنار این فعالیتهای خودجوش و مردمی، نظام حکمرانی کشور در عرصه تقنینی و سیاستگذاری با عناوین فعالکردن بحش خصوصی و جلوگیری از تصدیگری دولت و چابکسازی دولت و... و همچنین دولتها هم هر کدام حداقل برای مردمی‌کردن گفتمان دولت خود در عرصه اجرا به‌صورت جسته و گریخته در حوزه‌ها و عرصه‌های مختلف، گامهایی برای مردمی‌کردن دولتشان برداشته‌اند که همه این تجربیات، در جای خود گنجینه‌ای بس ارزشمند است و میتواند ما را در رساندن به الگوی عملی مردمی‌سازی دولت یاری نماید و مورد بهره‌برداری و بهره‌گیری قرار گیرد.

اما همه این تلاشها از سوی گروههای رسمی و غیررسمی و یا افراد حقیقی و حقوقی، تاکنون نتوانسته است به الگوی عملی و کارآمدی در حوزه اجرا نائل آید و بیشتر واکنشی و شعاری و در سطح کنش و منش دولتمردان خلاصه شده است تا اینکه یک نظام عملیاتی مردمی باشد که بتواند با پویایی و زایایی نقش مردم، فرآیند حکمرانی انقلابی را تسهیل و جامعه‌پردازی برای تمدن نوین اسلامی را محقق کند. از اینرو، با روی کارآمدن دولت انقلابی حضرت آیت‌الله رئیسی که مزین و مفتخر به دولت مردمی است، می‌طلبد این مهم بیش از پیش مورد توجه جدی واقع شود و به الگوی عملی مردمی‌سازی دولت نائل آمد. از آنجا که این دولت و شخص رئیس جمهور خود را مکلف به این مهم میداند فرصتی بس عظیم است و ایجاب میکند در این مسیر ضمن تبیین گفتمانی آن، در سطحی فراتر از گذشته به الگوی عملی و عملیاتی‌سازی آن فکر کرد. بی‌شک رسیدن به این مهم مستلزم بهره گیری از همه تجربیات داخلی کشور در طول این 43 سال و مطالعه کلیه الگوهای مردمی‌سازی گروههای جهادی و ایدئولوژیک و غیرایدئولوژیک منطقه‌ای و جهانی همسو و ناهمسو با مبانی انقلاب است. از اینرو، این امر مستلزم آوردگاه و ستادی در ریاست جمهوری است که بتواند افرادی را که با اعتقاد راسخ به این امر، با نظارت و هدایت رئیس جمهور دور هم جمع کند و تا با روشی منطقی و علمی به تدوین و تنظیم آن اهتمام ورزند و نقشه راه مردمی‌سازی دولت انقلابی را برای اجرا تجربه و تجویز نمایند.

تا چه در نظر آید و چه مقبول افتد.