ضیافت سالانه سینما به صرف فرهنگ و اندیشه

جشنواره فیلم فجر در حالی به چهل سالگی پا می‌گذارد که قرار است بخش‌های تازه‌ای را برای اولین بار تجربه کند. فارغ از تغییر شکل حضور فیلم‌های اول در جشنواره یکی از تغییرات اعمال شده در این دوره افزوده شدن بخش فرهنگی در کنار بخش رقابتی است. برنامه‌های فرهنگی شامل چهار بخش گنجینه‌های سینمای ایران (قاب‌های ماندگار)، همایش‌های فرهنگی سینما و اندیشه با حضور بزرگان اندیشه و فرهنگ (10 شب با متفکران)، نکوداشت بزرگان سینما (نقش‌های ماندگار) همراه با نمایش فیلم و تحلیل و بررسی و نشست‌های رسانه‌ای پیرامون فیلم‌های بخش مسابقه است. سعید الهی از چهره‌های فرهنگی است که به‌عنوان مدیر برنامه‌های فرهنگی چهلمین جشنواره فیلم فجر منصوب شده است. الهی در گفت و گویی با «ایران» درباره هویت و ضرورت برگزاری این بخش گفت: «جشنواره‌های فرهنگی هنری در سراسر دنیا علاوه بر برخورداری همه علاقه‌مندان مردمی از فضای ارائه آثار، فرصت درخشانی برای جامعه فرهیختگان و اهل اندیشه است تا به همین بهانه در خصوص موضوعات تخصصی و نیز نسبت محصولات و صنایع فرهنگی با مباحث مختلف در زمینه جامعه، علوم، ارتباطات، آینده و... با یکدیگر به بحث و گفت‌وگو بپردازند.» الهی معتقد است، ماحصل رویدادهایی با این ساختار منجر به پرورش ذهن‌های خلاق، شکل‌گیری ایده‌ها و الگوهای جدید هنری، رشد و غنای فکری حاضرین در جشنواره‌ها و بسط همه این نکات از طریق رسانه‌های جمعی به جامعه بویژه نسل جوان و علاقه‌مند خواهد شد. این کارشناس سینما و رسانه ارتقای سطح فرهنگی جامعه مبتنی بر گفت‌وگو و تضارب آرا به روش برگزاری انواع هم‌اندیشی‌های مؤثر و کارآمد را از جمله وظایف ذاتی حاکمیت و مدیران دستگاه‌های فرهنگی دانست و خاطرنشان ساخت: «جشنواره‌ها و برنامه‌های طراحی شده در آنها به‌عنوان یک ابزار جذاب و بانشاط برای بسیاری از مردم در سطوح مختلف علمی و تحصیلی می‌توانند شرایط آگاهی‌بخشی، جریان‌سازی و حتی هدایت انواع استعدادهای بالقوه در میان جامعه هدف خود را فراهم کنند.» او در توضیحات تکمیلی افزود: «جشنواره فیلم فجر در دوره چهلم خود که می‌تواند نمادی از بلوغ این رویداد معتبر و شناخته شده هنری و سینمایی در کشور باشد با گنجاندن برنامه‌های فرهنگی در قالب نشست‌های تخصصی علمی و پژوهشی با موضوع سینما تلاش کرده است تا به استاندارد جهانی برپایی رویدادهای مشابه در اقصی نقاط جهان نزدیکتر شود.» الهی تأکید دارد که طراحی‌های جدید در جدول برنامه جشنواره امسال به هیچ عنوان به معنای تقلیل جایگاه آثار بخش مسابقه نیست و همچون سنوات گذشته فیلم‌ها در بهترین زمان و مکان و کیفیت به نمایش در می‌آیند؛ لیکن آسیب‌شناسی ادوار گذشته متولیان امر بخصوص رئیس سازمان سینمایی و دبیر جشنواره را به این تصمیم رسانده که از فرصت حضور علاقه‌مندان بویژه اهالی رسانه در جشنواره استفاده بهینه شود. به گفته او، هدف برنامه‌های فرهنگی اغنا و توسعه ارتباطات دوسویه میان نمایندگان رسانه‌های گروهی، هنرمندان و صاحبان آثار، دانشجویان و فرهیختگان مدعو و در نهایت همه مخاطبان جشنواره در سراسر کشور از طریق طرح محتواهای هدفمند، مورد لزوم و کاربردی با محوریت سینماست. این تهیه کننده سینما و تلویزیون در مقایسه هم اندیشی‌های جشنواره با فیلم‌های به نمایش گذاشته شده، توضیح داد: «ذهن هر انسانی از محدودیت خاصی برخوردار است و به ناچار در مواجهه با یک تولید هنری تنها به اندازه شعاع ذهنی خود قادر به تحلیل آن اثر است اما اگر همین انسان علاقه‌مند به سینما، همزمان با فرصت تماشای فیلم در یک موقعیت، ذهن خود را در معرض انواع گفت‌و‌گوها، تجربه‌ها و موضوعات مرتبط با سینما قرار دهد، بی‌تردید در تحلیل‌ها و برداشت خود نسبت به آن محصول هنری نگاه و واکنشی عمیق‌تر خواهد داشت.» او با اشاره به موضوعات مدنظر جشنواره در برنامه‌های فرهنگی گفت: «سینما همانگونه که مقام معظم رهبری فرموده‌اند می‌تواند کلید پیشرفت توسعه کشور باشد؛ لذا تحقق این امر میسر نمی‌شود مگر با ورود فیلمسازان به مباحثی که در توسعه یک کشور مؤثرند. به‌همین خاطر در تجربه امسال تلاش کرده‌ایم ابتدا روی موضوعات علوم انسانی و تکنیکی سینما متمرکز شده و از دیدگاه‌های بزرگان و استادان دانشگاهی این دو حوزه بهره‌مند شویم.» الهی در بخش پایانی صحبت‌هایش بر تعامل صاحبنظران در جلسات گفت‌و‌گو تأکید کرد و گفت که این بخش مورد اقبال جدی پیشکسوتان عرصه علم و اندیشه قرار گرفته است.