طراح جلوههای ویژه نمایش «تنهاتر از مسیح» از سختیهای کار میدانی میگوید / هر اجرا گریه میکنیم!
یاسر یارمحمدی، طراح جلوههای ویژه میدانی نمایش «تنهاتر از مسیح» گفت: در سری جدید این نمایش تمهیداتی به کار برده شده تا تأثیرگذاری روایت بالاتر برود؛ مثل استفاده از عطرهای مختلف در برخی صحنهها.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نمایش میدانی «تنهاتر از مسیح» فصل «راه سرخ»، تازهترین اثر سازمان هنری رسانهای اوج است که به همت مؤسسه هنری رسانهای سیمای ققنوس هر شب در 2 سانس روی صحنه بوستان ولایت میرود. این نمایش، روضه مصوری است بر آن چه در کربلا گذشت و همچنین زمینه قیام عاشورا را بررسی میکند.
یارمحمدی درباره تغییرات فصل جدید این نمایش گفت: نمایشنامه فصل چهارم نمایش میدانی «تنهاتر از مسیح» فصل «راه سرخ» در مقایسه با فصلهای قبلی فرق کرده است و این تغییرات موجب شده تا در بخش جلوههای ویژه میدانی نیز شاهد تغییرات محسوسی باشیم. به عنوان مثال در بخش حجم دود و فعالیتهایی از این دست، دستخوش تغییرات شده است.
صحنه "تنهاتر از مسیح" جایی برای بالانگهداشتن پرچم سیدالشهداست، نه بزرگ کردن نام بازیگر + فیلماو با تاکید بر اینکه هماهنگی میان جلوههای ویژه میدانی با نور و تیم کارگردانی چالش دشواری است که تلاش میشود هر شب اجرا از آن به خوبی عبور کنند، افزود: هماهنگی بین فعالیتهای جلوه ویژه میدانی با نور و بخش کارگردانی، مهمترین نکتهایست که در نمایش میدانی «تنهاتر از مسیح» تلاش شده تا به بهترین شکل ممکن انجام شود. از این رو برای مدیریت جلوههای ویژه در زمان اجرای نمایش، حدود 9 نفر هر شب مشغول به کار هستند.
یارمحمدی در همین زمینه شرایط جوی و وزش باد را نیز چالش مهمی عنوان کرد و ادامه داد: به دلیل شرایط جوی که شبها معمولاً با وزیدن باد همراه است کارمان در این فصل دو برابر میشود. چون کار ما بسیار به باد، میزان و شدت آن بستگی دارد. ایجاد دود در فضا مانند ایجاد نور نیست که طیفی را ایجاد کند و باد هم روی آن اثر نگذارد. ممکن است در یک آیتم 30 ثانیهای، باد 3 بار جهت خود را عوض کند. همین اتفاقات باعث میشود تا عوامل پشت صحنه جلوههای ویژه میدانی میزان جابهجاییشان بیشتر شود و کارشان سنگینتر شود. چون باید با توجه به تغییرات جوی و ورزش باد هم خودشان و هم دستگاهها را تغییر دهند.
او ادامه داد: برای همین، مدیریت از اتاق فرمان اصلاً کار سادهای نیست. البته کارگردان و تهیهکننده این موضوع را درک میکنند که به دلیل باد و موقعیتهای جوی گوناگون، ممکن است جلوههای ویژه میدانی دچار مشکلاتی شوند و این درک بالا بسیار خوب است. چون تیم کارگردانی میداند جلوههای ویژه میدانی تمام تلاش خود را میکند تا کار در طول اجرای نمایش به بهترین شکل خود پیش برود.
این طراح جلوههای ویژه میدانی در پاسخ به این سوال که اهمیت دود در روند قصه، روایت نمایش و انتقال محتوا تا چه میزان اهمیت دارد که باعث میشود افراد زیادی پشت صحنه در بخش اجرا و مدیریت آن فعالیت داشته باشند، گفت: دود در نمایش میدانی «تنهاتر از مسیح» دو تأثیر مهم دارد. یک تأثیر آن برای دیده شدن نور و رنگ آن است. تأثیر دوم نیز نسبت به موقعیت احساسی صحنه و دیالوگهایی است که دود میتواند نقش اثرگذاری ایفا کند. به عنوان مثال در صحنه شهادت امام حسین (ع) از لحاظ دید احساسی دود میتواند برای مخاطب بسیار متفاوت باشد. یا در صحنه خرابههای شام دود این قابلیت را دارد که میزان حزن و اندوه را بالاتر ببرد. برای همین وجود، دود برای آنکه بتواند تأثیر روحی بر روی بیننده بگذارد بسیار حائز اهمیت است. اما به شرط آنکه درست، به اندازه و به موقع مورد استفاده قرار گیرد.
تئاتر کاربردی علمیترین شاخه تئاتر است، اما در ایران کمترین توجهی به آن نمی شودیارمحمدی با اشاره به آنکه در برخی از آیتمها برای آنکه تأثیر دود بر مخاطب بیشتر شود از یکسری عطر مانند عطر سیب یا عطرهایی که متناسب با صحنه است استفاده میشود، گفت: نمیدانم تا چه میزان بیننده متوجه عطری میشود که در برخی از صحنهها همراه با دود پخش میشود؛ اما ما این کار را متناسب با صحنه انجام میدهیم. به نظر من این عطرها میتواند به صورت ناخودآگاه تأثیر خوبی بر روی بیننده بگذارد. البته این موضوع عنوان نمیشود تا اگر تأثیر هم میگذارد یک تأثیر پنهان باشد. حتی خیلی از عوامل پشت صحنه نیز این موضوع را نمیدانند. اما نسبت به صحنهها متوجه میشوند که بوی خاصی به مشامشان میخورد. به نظر من اگر اعلام شود باعث خواهد شد تا تماشاگر دائم منتظر باشد ببیند چه بویی قرار است منعکس شود. اما وقتی ندانند به صورت ناخودآگاه در درونشان تأثیر حسی خواهد گذاشت.
طراح جلوههای ویژه نمایش میدانی «تنهاتر از مسیح» با اشاره به اینکه در هر چهار فصل این نمایش حضور داشته و فصل چهارم بهترین و تأثیرگذارترین آنهاست عنوان کرد: این فصل نمایش میدانی «تنهاتر از مسیح» فوقالعاده شده است. برای من فصلهای قبلی بعد از اجرای پنجم و ششم دیگر تکراری میشد؛ اما این فصل به ویژه آیتمهایی که تغییر پیدا کرده مانند آیتم حضرت رقیه (س) و چند آیتم دیگر با تغییراتی که در آنها رخ داده به نظرم فوق العاده شده است. من در تمام این شبهایی وقتی به سکانس حضرت رقیه (س) و حضرت عباس (ع) میرسم بغض میکنم و اشکم جاری میشود.
یارمحمدی ادامه داد: آیتم آخر سینه زنی نیز بسیار عالی شده است. من بیرون از اتاق فرمان میایستم و سینه زدن مردم را میبینم و برایم بسیار جذاب است. برای همین معتقدم در فصل چهارم تغییرات بسیار خوبی اعمال شده است؛ چون در برخی شبها با مردم گفتگو میکنم بعضی از آنها میگویند فصل قبل که آیتم جنگ داشت آن حس عاشورایی را از بین میبرد. چون وارد هیجان جنگ میشدند؛ اما در این فصل بعد از سینه زنی نمایش تمام میشود با همان حس عاشورایی سالن را ترک میکنند و این موضوع برایشان جالب است.
این طراح جلوههای ویژه میدانی با تأکید بر آنکه در بخش تجهیزات به همت تهیهکننده کار کاملاً به روز هستند و همین موضوع باعث بالا رفتن کیفیت در زمان اجرا شده است، گفت: از وقتی نمایشهای میدانی شروع شد علی اسماعیلی به عنوان تهیهکننده تمام تلاش خود را کرد برای آنکه همه جور امکانات را در اختیار عوامل تولید کننده بگذارد. چون تأکید دارد در هر زمینهای باید به روز باشیم. برای همین در بخش جلوههای ویژه میتوانم بگویم 70 درصد از کارهایی که در گذشته انجام میشد به روز شده است و این به روز شدن از هر نظر است. چه انفجارها و چه دود که قبلاً به صورت سنتی بود الان با دستگاه شده و این دستگاهها در اتاق فرمان آمده با کنترل مدیریت میشوند و این اتفاق باعث شده تا روندکار خیلی فرق کند. علی اسماعیلی در زمینه به روز کردن تجهیزات بسیار کمک میکند و از نظر تجهیزات و هزینه مضایقه ندارد.
یارمحمدی بر این عقیده است هر چقدر در ادامه اجرای نمایشهای میدانی نمایشنامهها بهتر باشد در بخش جلوههای ویژه نیز میتوان بهتر عمل کرد و گفت: با توجه به امکاناتی که وجود دارد در صورت تولید نمایشنامههای خوب با محتوای جذاب میتوان کارهای بهتر و قویتری نیز در بخش جلوههای ویژه میدانی نسبت به آنچه تا کنون دیده شده است ارائه داد.